Toklu, Oltu
| Toklu | |
|---|---|
Erzurum'un Türkiye'deki konumu | |
Toklu'nun Erzurum'daki konumu | |
Koordinatlar: 40°42′45″N 42°11′10″E / 40.7125°K 42.1861°D | |
| Ülke | |
| İl | Erzurum |
| İlçe | Oltu |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| İdare | |
| • Yönetici | Muhtar[1] İhtiyar heyeti[1] |
| Rakım | 1338 m |
| Nüfus | 117 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0442 |
| İl plaka kodu | 25 |
| Posta kodu | 25400 |
Toklu, Erzurum ilinin Oltu ilçesine bağlı bir kırsal mahalledir.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Toklu mahallesinin eski adı Toklukom'dur. Nitekim 1886 tarihli Rus nüfus sayımında Tohli-Kom (Тохли-комъ) olarak geçer.[5] 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde ise Tokli Kom (توقلی كوم) adıyla kaydedilmiştir.[6] Ancak daha erken tarihli kayıtlarda bu isimli bir köy geçmemiştir.[7] Oysa "kom" veya "gom/gomi", eski yerleşim yerlerinde rastlanan bir kelimedir.[8]
Toklukom köyü, tarihsel Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Tao'da yer alır. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi 1549 tarihli Gürcistan seferinin ardından Gürcülerden ele geçirmiştir.[9] Toklu mahallesinin bugünkü sınırları içinde bulunan megalit yapı kalıntısı da bu dönemden kalmış olmalıdır.[10]
Toklukom köyü, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın ardından imzalanan Berlin Antlaşması uyarınca, savaş tazminatının bir parçası olarak Osmanlı Devleti tarafından Rusya'ya bırakıldı. Rus idaresinin 1886 nüfus tespitinde Oltu sancağının Oltu kazasına (uçastok) bağlı Beretanlı nahiyesinin 16 köyünden biriydi. Nüfusu, 20'si erkek ve 12'si kadın olmak üzere, 4 hanede yaşayan ve tamamı Kürt olan 32 kişi yaşıyordu.[11]
Toklukom köyü, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Erzurum vilayetinin Oltu kazasının Olur nahiyesine bağlıydı.[6] 1940 genel nüfus sayımında "Toklu Kom" şeklinde kaydedilmiş olan köy, Kömürlü nahiyesine bağlanmıştı ve nüfusu 48 kişiden oluşuyordu.[12] 1946 yılında Şenkaya ilçesi kurulunca, Kömürlü nahiyesiyle birlikte Toklukom köyü de bu ilçeye bağlanmıştır. Köyün adındaki "Kom" türkçe olmadığı için köyün adı 1959 yılında Toklu şeklinde değiştirilmiştir.[13] 1965 genel nüfus sayımında Toklu köyünde 191 kişi yaşıyor ve bu nüfus içinde sadece 6 kişi okuma yazma biliyordu.[14]
Toklu, 1980 öncesine kadar Şenkaya ilçesine bağlı bir köydür. 1993 yılında Büyükşehir olan Erzurum'da, 2012 yılında 6360 Sayılı Yasa ile, tüm köylerin tüzel kişiliği kaldırılmıştır. Bu köy de Oltu Belediyesi'nin bir mahallesi olmuştur.[15]
Mahallenin eski adı 1928 yılı kayıtlarında Toklukom olarak geçmektedir.[16]
Toklu mahallesindeki megalit yapı kalıntısı, yerleşim merkezinin 1,2 kilometre güneyinde bulunmaktadır. İri taşlarla kuru duvar tekniğiyle inşa edilmiş olan yapı, nerdeyse tamamen yıkılmıştır. Yapının çevresinde keramik parçaları tespit edilmiştir.[10]
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]Mahalle, Erzurum il merkezine 148 km, Oltu ilçe merkezine 28 km uzaklıktadır.[17] Mahalle, Oltu'nun kuzeydoğusunda olup, D.060 numaralı Olur-Oltu devlet yolu ve Oltu Çayı kenarındadır.[18]
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıllara göre mahalle nüfus verileri | |
|---|---|
| 2022 | 117[2] |
| 2021 | 121[2] |
| 2020 | 123[2] |
| 2019 | 117[2] |
| 2018 | 120[2] |
| 2017 | 93[2] |
| 2016 | 95[2] |
| 2015 | 95[2] |
| 2014 | 108[2] |
| 2013 | 109[2] |
| 2012 | 100[3] |
| 2011 | 103[3] |
| 2010 | 112[3] |
| 2009 | 116[3] |
| 2008 | 120[3] |
| 2007 | 129[3] |
| 2000 | 184[3] |
| 1990 | 230[19] |
| 1985 | 289[20] |
| 1965 | 191[14] |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b "5393 sayılı Belediye Kanunu" (PDF). mevzuat.gov.tr. 3 Temmuz 2005. s. 3. 1 Haziran 2024 tarihinde kaynağından (pdf) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2024.
Madde 9- Mahalle, muhtar ve ihtiyar heyeti tarafından yönetilir.
- ^ a b c d e f g h i j k "Erzurum Oltu Toklu Mahalle Nüfusu". Nufusune.com. 17 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2023.
- ^ a b c d e f g h "TÜİK Merkezi Dağıtım Sistemi Nüfus Verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 17 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Toklu, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 7 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2023.
- ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, "Kars oblastı" - 679". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2023.
- ^ a b Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 225.
- ^ Göksal Kalkan, "Oltu Sancağı Müslim Nüfus Defterinin transkripsiyon ve değerlendirmesi [h.1251 (m.1835/1836)]", Amasya, 2022. 29 Kasım 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Yüksek lisans tezi
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთარი: გამოკვლევა: წიგნი III), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1947-1958, 3 cilt, III. Cilt (1958)". 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2025.
- ^ Tao (ტაო), Mamia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 67. 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-25-828-2
- ^ a b 2016 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2016 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2017, s. 286 ISBN 978-9941-9470-8-7
- ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, "Kars oblastı" - 687". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2023.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1940). "1940 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). tuik.gov.tr. 27 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 10 Temmuz 2022.
- ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 771". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2021.
- ^ a b Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1965). "1965 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). tuik.gov.tr. 31 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 10 Ağustos 2022. Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi: "TÜİK1965" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ "6360 sayılı kanun". Resmî Gazete. 10 Aralık 2012. 19 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2022.
- ^ Nişanyan, Sevan. "Index-Anatolicus: Türkiye yerleşim birimleri envanteri". nisanyanmap.com. 16 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2023.
- ^ "Toklu Mahallesi". YerelNet.org.tr. 3 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2023.
- ^ "Google Maps". Google Maps. 16 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2023.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
