Neapolis (Karya)

Neapolis
*Karyanda Neapolis*
Grekçe: Νεάπολις / Καρυάνδα Νεάπολις
	Neapolis Türkiye haritasındaki konumu.
Konum	Göltürkbükü, Bodrum, Muğla,; Türkiye
Bölge	Karya
Koordinatlar	37°07′35″N 27°22′41″E / 37.1263°K 27.378°D
Tür	Yerleşim yeri
Tarihçe
Kuruluş	MÖ 3. yüzyıl
Sit ayrıntıları
ülkesi	Türkiye
içinde bulunduğu idari birim	Karya, Bodrum
konum koordinatları	37°7′35″K 27°22′41″D

Neapolis (Grekçe: Νεάπολις), tam adıyla Karyanda Neapolis (Grekçe: Καρυάνδα Νεάπολις), antik Karya bölgesinin kıyısında yer alan bir kent (polis) idi.^[1]^[2] Adı, Antik Yunancada "Yeni Şehir" anlamına gelmektedir.

Konum ve Coğrafya

Neapolis, Karya sahilinde, antik kent Myndos ve Bargylia arasında, daha önceki yerleşim olan Karyanda'nın batısında ve Medmasos (Madnasa) ile Pedasa'nın kuzeyinde konumlanmıştır.^[3]^[4]

Günümüzdeki kentin yeri, Muğla ilinin Bodrum ilçesine bağlı Göltürkbükü mahallesi yakınlarında bulunmaktadır.^[5]

Kentin yakınında bir göl bulunduğu antik kaynaklarda belirtilmiştir.^[6]

Önemli Not: Karya'da aynı adı taşıyan başka bir Neapolis daha bulunduğundan (Kadmos Dağı (Topçambaba) yakınındaki Neapolis), bu yerleşim yeri Karyanda Neapolis olarak da anılmıştır.

Tarihçe

Neapolis'in kuruluşu, Helenistik Dönem'in başlarına, yani MÖ 3. yüzyılın ilk yıllarına tarihlenmektedir. Neapolis, esasen anakaraya taşınan Karyanda kentinin devamı niteliğindedir. Karyanda halkının adadan anakaraya taşınmasıyla kurulmuştur.^[6]^[7]

Kent, aynı zamanda Myndos'un mirasçısı olarak da görülmüştür. MÖ 370 civarında Mausolos'un Leleg nüfusunu Halikarnassos'a taşımasının ardından Myndos çevresindeki bölge ıssızlaşmış, Karyanda'dan gelenler ise Myndos'un vatandaşları sayılmıştır. Neapolis ayrıca, yakınındaki bir Leleg yerleşimi olan Madnasa'nın da yerini almıştır.

Neapolis, Roma döneminde yaşamış yazarlar Pomponius Mela ve Yaşlı Plinius tarafından da eserlerinde anılmıştır.

Arkeolojik Durum

Antik kentten günümüze ulaşmış belirgin kalıntılar bulunmamaktadır. Daha sonraki dönemlerde, aynı mevkide Bizans dönemine ait bir yerleşimin bulunduğu bilinmektedir.

Kaynaklar

^ Richard Talbert, (Ed.) (2000). Barrington Atlas of the Greek and Roman World. Princeton University Press. s. 61 ve dizin notları eşlik ediyor. ISBN 978-0-691-03169-9.
^ Lund Üniversitesi. Digital Atlas of the Roman Empire.
^ Pomponius Mela. De situ orbis. 1.16.
^ Gaius Plinius Secundus. Doğa Tarihi. 5.29.
^ Foss, C.; Reger, G. (17 Mayıs 2019). "Karyanda (Neapolis): a Pleiades place resource". Pleiades: a gazetteer of past places (İngilizce). DARMC, R. Talbert, Sean Gillies, Tom Elliott, Jeffrey Becker. Erişim tarihi: 20 Kasım 2025.
^ ^a ^b "SALIHADASI ("Karyanda") Turkey". The Princeton Encyclopedia of Classical Sites. Princeton University Press, 1976. Erişim tarihi: 28 Kasım 2022.
^ Hansen, Mogens Herman; Nielsen, Thomas Heine (11 Kasım 2004). An Inventory of Archaic and Classical Poleis (İngilizce). OUP Oxford. ISBN 978-0-19-814099-3.

Bu madde şu anda kamu malı olan Yunan ve Roma Coğrafya Sözlüğü'nden metin içermektedir‎. Smith, William, (Ed.) (1854–1857). "Neapolis". Yunan ve Roma Coğrafya Sözlüğü (İngilizce). Londra: John Murray.

[1] Richard Talbert, (Ed.) (2000). Barrington Atlas of the Greek and Roman World. Princeton University Press. s. 61 ve dizin notları eşlik ediyor. ISBN 978-0-691-03169-9.

[2] Lund Üniversitesi. Digital Atlas of the Roman Empire.

[3] Pomponius Mela. De situ orbis. 1.16.

[4] Gaius Plinius Secundus. Doğa Tarihi. 5.29.

[5] Foss, C.; Reger, G. (17 Mayıs 2019). "Karyanda (Neapolis): a Pleiades place resource". Pleiades: a gazetteer of past places (İngilizce). DARMC, R. Talbert, Sean Gillies, Tom Elliott, Jeffrey Becker. Erişim tarihi: 20 Kasım 2025.

[:0-6] "SALIHADASI ("Karyanda") Turkey". The Princeton Encyclopedia of Classical Sites. Princeton University Press, 1976. Erişim tarihi: 28 Kasım 2022.

[7] Hansen, Mogens Herman; Nielsen, Thomas Heine (11 Kasım 2004). An Inventory of Archaic and Classical Poleis (İngilizce). OUP Oxford. ISBN 978-0-19-814099-3.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

g t d Muğla'daki antik yerleşimler
Bodrum	Amynanda Göktepe Halikarnas Karyanda Kymnissa Madnasa Myndos Neapolis (Karya) Palaemyndos Pidasa Strobilos Syangela Telmissus Theangela Termera
Dalaman	Arymaxa Hippoukome Kallipolis Kalynda Kaunos Lissai Lydae Lyrnai Oktapolis
Datça	Knidos Triopium
Fethiye	Arsada Daedala Kadyanda Kallimache Karmilissos Kayaköy Krya Oinoanda Pınara Telmessos
Kavaklıdere	Hyllarima Kys
Köyceğiz	Kaunos
Marmaris	Amnista Amos Aulae Bybassios Castabus Erine Euthenna Hydas Hygassos Kasara Larymna Loryma Phoenix Physkos Saranda Thyssanos
Menteşe	Mabolla
Milas	Bargasa Bargilya Ceramus Cindye Euromos Herakleia Hydai Hydissus İasos Khalketor Kildara Labranda Latmos
Ortaca	Kaunos
Seydikemer	Aloanda Araxa Letoon Sidyma Pınara Pydnai Oinoanda Tlos
Ula	Cedrae İdyma Kyllandos
Yatağan	Astragon Chrysaoris Idrias Koraia Lagina Lobolda Stratonikeia

g t d Türkiye'deki antik kentler
Akdeniz	Afrodisias Akalissus Alalah Amelas Anavarza Andeda Antakya Antigonia Antioheia Antioheia Lamotis Ariassos Arsinoe Arikanda Aspendos Bab el-Hava Sınır Kapısı Comona Çukurova Antakyası Korykos (Kızkalesi) Cyrrhus Dalisandus Dias Domuztepe Elaiussa Sebaste Epiphaneia Etenna Faselis Gagae Germanicia Gözlükule Hacılar Höyük Hemaksia Idebessos İrenopolis İssos Kandyba Kanlıdivane Anchiale Karatepe Kelenderis Kibira Kilikya Antakyası Kremna Ksanthos Kyaneai Limira Magarsa Mallus Mamure Kalesi Mezgitkale Misis Mira Mopsu Krene Morka Myriandos Olba Patara Perge Phellos Pisidya Antakyası Ptolemais Rhosus Sagalassos Seleukia Seleucia Pieria Seleucia Sidera Selge Side Sillyon Soli Sozopolis Tell Tayinat Höyüğü Termessos Tlos Trebenna Uzuncaburç Yumuktepe
Doğu Anadolu	Altıntepe Ani Arsamosata Arslantepe Höyüğü Cafer Höyük Harput Sugunia Tuşpa
Ege	Adramitteion Aigai Aizanoi Akmonya Alabanda Alinda Allianoi Amorium Amos Amyzon Antioheia Apameia Kibotos Afrodisias Apollonia (Mysia) Apollonis Atarneus Bargilya Beycesultan Caloe Celaenae Ceramus Daldis Didyma Dokimeion Efes Erithrai Euromos Fokaia Gambrion Gryneion Halikarnas Hierapolis Iasos Karyanda Karmylassos Kaunos Kebrene Klazomenai Knidos Kolofon Kolossai Kyme Labranda Laodikya Latmos Lebedos Letoon Limantepe Magnesia (Aydın) Magnesia ad Sipylum Mastaura Menderes Antakyası Metropolis Milet Mindos Myrina Myus Notion Nysa Oinoanda Pepuza Pergamon Perperene Pinara Pitane Priene Pigela Sardis Sidyma Sigeion Smirni Stratonikeia (Karya) Stratonikeia (Lidya) Telmessos Temnos Teos Thiatira Tralleis Timion
Güneydoğu Anadolu	Antiochia ad Taurum Apamea (Fırat) Coba Höyük Çayönü Dara Edessa Göbeklitepe Harran Karkamış Kuşşara Nevali Çori Mezopotamya Antakyası Samosata Sareisa Seleukia, Zeugma Sultantepe Tille Zeugma Zincirli Höyük Ziyaret Tepe Höyüğü
İç Anadolu	Alişar Höyüğü Binbirkilise Büklükale Höyüğü Çatalhöyük Derbe Ersele Höyük Ersele Yeraltı Şehri Faustinopolis Gordion Herakleia Cybistra İrenopolis Kaman Kalehöyük Kerkenes Kültepe (Kaniş) Laodicea Combusta Mokissos Nyssa Pessinus Purushanda Sobesos Şarhöyük Tavium Troknada Tuvana
Karadeniz	Alacahöyük Euchaita Hattuşa Herakleia Pontiki Hüseyindede Tepe Ibora Karussa Komana Pontiki Laodikeia Maşat Höyük Nerik Nicopolis Pompeiopolis Salatiwara Samuha Sapinuwa Tripolis Yazılıkaya Zaliches
Marmara	Aegospotami Alexandria Troas Amycus (Bitinya) Apamea Myrlea Apollonia Apros Assos Caesarea Germanica Cebrene Cius Daphnus Drizipara Harpagion Kalkedon Kardiya Kerasai Khrysa (Troad) Kizikos Kypsela Lamponeia Lysimachia Miletepolis Mochadion Nikomedya Orestias Polymedion Rhegion Selymbria Sestos Skepsis Thymbra Thynias Troya