Nigala Kilisesi
 | |
| Temel bilgiler | |
|---|---|
| Konum | Nigala mahallesi, Seyitler, Artvin |
| Koordinatlar | 41°12′02″K 41°50′37″D / 41.20056°K 41.84361°D |
| İnanç | Doğu Ortodoks Kilisesi |
| Mezhep | Gürcü Ortodoks Kilisesi |
| Durum | Harabe |
| Mimari | |
| Mimari tür | Kilise |
| Mimari biçim | Gürcü mimarisi |
| Tamamlanma | 9. yüzyıl |
| Özellikler | |
| Malzemeler | Taş |
Nigala Kilisesi (Gürcüce: ნიგალას ეკლესია), tarihsel Klarceti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin merkez ilçesine bağlı Seyitler köyünün Nigala mahallesinde Orta Çağ'dan kalma Gürcü kilisesidir. Kilise 9. yüzyılda veya 10. yüzyılın ilk yarısında inşa edilmiştir. Seyitler köyünün eski adından dolayı Sveti Kilisesi olarak da bilinir.[1][2]
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Nigala Kilisesi'nin bulunduğu Nigala, eski bir Gürcü yerleşimidir. Nigali Vadisi adını bu yerleşimden almıştır.[3] Nigala Kilisesi, Seyitler köyünün Gündoğdu mahallesinde bulunan Sveti Kilisesi gibi, Tao-Klarceti Krallığı döneminde, 9. yüzyılda veya 10. yüzyılın ilk yarısında inşa edilmiştir. Bazı kaynaklarda bu yapının Meryem Ana'ya adanmış manastırın ana kilisesi olduğu bilgisi yer alır.[4] Nigala Kilisesi, Klarceti bölgesinin 16. yüzyılın ortalarında Osmanlıların eline geçmesinin ardından burada yaşayan Gürcülerin Müslüman olması sonucunda cemaatini ve işlevini yitirmiştir.[5]
Mimari
[değiştir | kaynağı değiştir]Nigala Kilisesi, Seyitler köyünün Nigala mahallesinde, köyün giriş yolunun sağ tarafında yer alır. Kırmızı, sarı, yeşil, gri renkli kaba yonu taşlarla dolgu duvar tekniğinde inşa edilmiştir. Batıdan doğuya doğruu genişleyen yamuk planlı, üç nefli bir bazilika olan yapı, büyük ölçüde zarar görmüştür. Çatı örtüsü tamamen çökmüş, nefleri birbirinden ayıran kemerler, duvarların bir kısmen yıkılmıştır. Yapının doğu ve batı ile güney duvarları yaklaşık 4 metre, kuzey duvarı ise 1,5 metre yükseklikte ayakta kalmıştır. Cephelerdeki kaplama taşlarının önemli bölümü sökülmüştür. Doğu duvarı ekseninde apsis yer alır. Ancak doğu duvarı düz bırakılmıştır ve apsis alışılmış biçimde yarım daire planlı değildir. Kilisenin giriş kapılarından biri batı duvarının ortasındadır. Diğer kapının güney duvarında olması gerekir, ancak bu duvar yıkık durumdadır. Kilisenin üç penceresi kalmıştır. Bunlardan biri sunakta, ikincisi batı duvarında ve üçüncüsü güney nefinin doğu kısmının sonunda bulunmaktadır.[2][6]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Fahriye Bayram ve Turgay Yazar, "2005 Yılı Ortaçağ Gürcü Mimarisi Yüzey Araştırması" - 24. Araştırma Sonuçları Toplantısı, 1. Cilt, Ankara, 2007 12 Eylül 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.ISBN 978-975-17-3246-0
- ^ a b 2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2015 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2016, s. 117. 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-9123-9-9
- ^ Eter Beridze, Nigali (ნიგალი), Tiflis, 2009, s. 8. 24 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-409-02-8
- ^ Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar - Katalog (ტაო-კლარჯეთი - ისტორიისა და კულტურის ძეგლები - კატალოგი), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, Tiflis, 2018, s. 40, ISBN 978-9941-478-17-8.
- ^ İuri Siharulidze, Güneybatı Gürcistan'da Yer Adları: I. Kitap (სამხრეთ-დასავლეთ საქართველოს ტოპონიმიკა: წიგნი I), Batum, 1958, s. 29.
- ^ Fahriye Bayram ve Turgay Yazar, "2005 Yılı Ortaçağ Gürcü Mimarisi Yüzey Araştırması" - 24. Araştırma Sonuçları Toplantısı, 1. Cilt, Ankara, 2007 12 Eylül 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.ISBN 978-975-17-3246-0