Mavi Tünel
| Mavi Tünel | |
|---|---|
| Coğrafya | |
| Konum | Konya Ovası, Türkiye |
| Koordinatlar | 37°15′50″K 32°20′42″D / 37.26389°K 32.34500°D |
 | |
| Özellikler | |
| Amaç | Su kanalı |
| Durum | Kullanımda |
| Kullanım | Su yolu |
| Yapım süresi | 23 Aralık 2011 - Nisan 2012 |
| Açılış | 22 Mayıs 2015) |
| Uzunluk | 17.034 m[1] |
| Genişlik | 4,2 |
| En yüksek noktası | 4,2 |
Mavi Tünel, Göksu Nehri'nin suyunu Konya Ovası'na aktarılmasını sağlayan tüneldir.[2] İlk etüt çalışmaları 1960 yılında yapılan tünelin inşaatına 2009 yılında başlandı. Nisan 2012 itibarıyla açılışı yapılan bu tünel 22 Mayıs 2015 tarihinde ilk kez su akışı sağlandı.
Genel bilgiler
[değiştir | kaynağı değiştir]2015 yılı için Güneydoğu Anadolu Projesinin ardından Türkiye'nin ikinci en büyük sulama projesidir.[3]
KOP projesi Konya Ovasının su sorununu kalıcı olarak çözmeyi hedeflemektedir. Bu proje Türkiye'nin kuruluşundan itibaren girişilen büyük kapsamlı projelerdendir. Mavi Tünel, KOP projesinin bir parçasıdır.
Teknik veriler
[değiştir | kaynağı değiştir]Mavi tünel ile yılda 414 milyon m3 su aktarılacak, 130 milyon m3 Gembos Derivasyonu ve 130 milyon m3 Suğla Depolaması ile gelecek su ile birlikte 700 milyon m3 su Konya Ovası'nın su ihtiyacını karşılayacaktır.
KOP projesinin en önemli ayaklarından biri Konya–Çumra projesidir. Bu proje üç aşamadan oluşmaktadır. Bu projede Akdeniz'e akan Göksu Nehri'nin suları mavi tünel ve üç baraj ile Konya Kapalı Havzasına aktarılacaktır. 50,6 mw gücünde üç Hes yapılacak 147,5 gwh enerji üretilecektir.[4]
Sistem
[değiştir | kaynağı değiştir]Göksu nehri üzerine Bağbaşı, Afşar ve Bozkır barajları, Afşar-Bağbaşı kanalı, HES ve mavi tünelden oluşan Göksu derivasyonu, Hotamış depolaması, Hotamış-Apa isale kanalı, Mavi Tünel sistemin parçalarıdır.[4]
Göksu'nun kollarından biri olan Eğiste Deresi üzerinde Bağbaşı Barajı inşa edilmiştir. 17 km'lik Mavi Tünel bu suyu Mavi Boğazda, Kuşça köyü yakınlarında Çarşamba Suyu'na ulaşmaktadır. Çarşamba Suyu yaklaşık 16 km sonra Apa Barajı'na dökülmektedir.[4]
Bu sistemde 160–180 milyon m3 su elde edilecektir. İkinci aşamada, Göksu'nun Ilıcapınar kolu üzerinde Afşar Barajı (Konya) ve Göksu kolu üzerinde Bozkır Barajı ile toplanan sular Apa Barajı'na aktarılacaktır. Apa Barajı'nın kapasitesi gelen tüm suları almayacağı için, fazla sular ovada Hotamış Gölü'ne depolanacaktır.
Eylül 2019'da Apa Barajı'ndan Hotamış'a su taşıyacak iletim kanalı da bitirilmiştir, Hotamış Gölü depolamasına su verilmeye başlanmıştır.[2] Mavi tünel içme suyu hattı ve arıtma tesisinin açılması ile 180 yeraltı kuyusu kapatılmış, sistemin Çumra'ya ulaşması ile 8 kuyu daha kapatılacaktır.[5] Böylece yeraltı suları üzerindeki yoğun baskı azalacaktır. Afşar Barajından Bağbaşı Barajı'na su taşıyacak 18 km'lik Hadimi Tüneli inşaatı devam etmektedir.[6]
Geçmiş
[değiştir | kaynağı değiştir]Osmanlı İmparatorluğu döneminde projenin yapılması bir vatandaşın aklına gelmesiyle gündeme gelmiştir.[kaynak belirtilmeli] Ancak o zamanın şartlarına göre tünelin yapılması mümkün olmamıştır.
II. Abdulhamid'in projelendirdiği proje 120 yıl sonra gerçekleştirilmiştir.[7]
Sorunlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Mavi Tünel projesi ile getirilen 400 milyon m3 su Konya Ovasında sulanabilir 3 milyon hektar arazinin ancak 1/40'ını sulayacaktır. Bu durumun anlaşılmasından sonra havzanın kuzey ve doğusu için başka su kaynakları aranmaya başlanmıştır.[8]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ http://www.veyseleroglu.gen.tr/haber_detay.asp?haberID=899[ölü/kırık bağlantı]
- ^ a b "Hotamış Gölü 'Mavi Tünel'le canlanıyor". Anadolu Ajansı. 5 Eylül 2019. 10 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2020.
- ^ "Mavi Tünel'le Konya Ovası'na hayat akıyor". sabah.com.tr. 1 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2019.
- ^ a b c Ökten, Serkan (2011). "Konya Havzasında Su Yönetimi Politikalarının Yolaçtığı Çevre Sorunları ve Genel Çözüme Yönelik Çalışmalar". Süleyman Demirel ÜniversitesiSuleyman Demirel UniversityVizyoner Dergis. 10 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2020.
- ^ "Mavi Tünel'in devreye girmesiyle 180 yeraltı kuyusu kapatıldı". ilkha.com. 24 Eylül 2019. 10 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2020.
- ^ "KOP'un ikinci tünelinde 4 bin 901 metre ilerleme sağlandı". yenisafak.com. 13 Kasım 2019. 13 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2020.
- ^ "Padişahların ve Özal'ın kanal projesi". milliyet.com.tr. 23 Şubat 2020. 24 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2020.
- ^ "KOP BÖLGESİ'NE HAVZA DIŞINDAN SU TEMİNİ ÖNERİLERİ RAPORU" (PDF). kop.gov.tr. 2013. 28 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 10 Nisan 2020.
 | Konya ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |