Lunda
  Lunda Türkiye haritasındaki konumu. | |||||||||
| Konum | Aşağıseyit, Çal, Denizli, Türkiye | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Bölge | Frigya | ||||||||
| Koordinatlar | 38°01′47″N 29°27′18″E / 38.0296065°K 29.455009°D | ||||||||
| Tür | Yerleşim yeri | ||||||||
| Sit ayrıntıları | |||||||||
Lunda (Asya Minörü)
 | |||||||||
Lunda veya Lounda, İç Batı Anadolu'da antik Frigya bölgesinde bulunan bir kenttir. Roma İmparatorluğu döneminde, Frigya Prima (Pacatiana) eyaletinde, Pontus sivil Diyakozluğu'na bağlıydı.
Sit alanı günümüzde Denizli ilinin Çal ilçesine bağlı bir Yörük mahallesi olan Aşağıseyit köyünün 1,5 km. güneydoğusunda 828 metre yüksekliğindeki doğal bir tepe üzerinde Aşağıseyit Höyüğü yakınında bulunur.[1]
Lunda Antik Kenti, günümüzde Yukarıseyit Köyü'nün yaklaşık 1 km doğusunda yer alan bir vadi ve onun yamaçlarında konumlanmaktadır.[2][3] Yapılan yüzey araştırmalarında anıtsal yapılara dair belirgin kalıntılar tespit edilememiş olmakla birlikte, kentin kuruluş evresinde bu tür yapıların inşa edilmiş olabileceği varsayılmaktadır.[4]
Kronoloji ve Demografik Gelişim
[değiştir | kaynağı değiştir]Yerleşimin Geç Helenistik dönemden itibaren varlığını sürdürdüğü tahmin edilmektedir. Nüfusun en yoğun olduğu dönemin M.S. II. ve III. yüzyıllar olduğu düşünülmekte olup, yerleşimin vadi çevresindeki düzlüklere kadar genişlediği öngörülmektedir. M.S. VIII. yüzyıldan sonra ise, yerleşimin daralarak dağıldığı tahmin edilmektedir.[4]
Arkeolojik Veriler ve Şehirleşme Düzeyi
[değiştir | kaynağı değiştir]Kentte şimdiye kadar basılmış herhangi bir sikkeye rastlanmamıştır. Bu bulgu, Lounda'nın şehir (polis) statüsüne ulaşamamış ve Roma döneminde bir kasaba (vicus) düzeyinde kalmış olabileceğini düşündürmektedir. Alanın batı kesiminde ve Yukarıseyit Köyü'ne giden vadilerde Helenistik döneme ait mezarların varlığı, bu döneme ait yerleşim izlerini desteklemektedir.[4]
Terk Edilme Nedenleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Lounda'nın sahip olduğu korunaklı olmayan topografik yapı, nüfusunun hızla azalmasına ve en geç M.S. VIII. yüzyılda tamamen terk edilmesine yol açmış olabilir. Kentin kendisi terk edilse de, bölgenin verimli topraklarının yaşam için kullanılmaya devam ettiği belirtilmektedir.[4]
Kilise tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]Lunda, Konstantinopolis Patrikhanesi'ne bağlı olarak, Laodikya (Likos Nehri üzerindeki) Metropolit Başpiskoposluğu'nun bir sufragan piskoposluğuydu.
Tarihsel kayıtlarda iki piskoposundan bahsedilir:
- Niceforus 787'deki İkinci İznik Konsili'ne,
- Eustachius ise 879-880'deki Konstantinopolis Konsili'ne
katılmıştır.
Bu piskoposluk, 1926 yılında Roma Katolik Kilisesi'nde "ünvan piskoposluğu" (titular bishopric) olarak yeniden kurulmuştur.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]- Lunda (anlam ayrımı)
- Mission sui iuris of Lunda (Mlundi) in Angola
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Aşağıseyit Höyük – Çal Belediyesi". 8 Ekim 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2025.
- ^ "*Lyrna?, Çukurhisar – Digital Atlas of the Roman Empire". imperium.ahlfeldt.se. 23 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2025.
- ^ Foss, C.; Mitchell, S. (16 Kasım 2018). "Lounda: a Pleiades place resource". Pleiades: a gazetteer of past places (İngilizce). DARMC, R. Talbert, Sean Gillies, Tom Elliott, Jeffrey Becker. 22 Haziran 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2025.
- ^ a b c d turkeyoutdoor (18 Mayıs 2025). "Denizli Lounda Antik Kenti ve Diğer Antik Kentler". Turkey Outdoor. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2025.