Şarkat Muharebesi

Şarkat Muharebesi
	I. Dünya Savaşı ve Irak Cephesi
Tarih	23-30 Ekim 1918
Bölge	Bağdat'ın kuzeyi, günümüzde Irak
Sonuç	İtilaf zaferi
Taraflar
Britanya İmparatorluğu ; • İngiliz Hindistanı ; Süryani Gönüllüler	Osmanlı Devleti
Komutanlar ve liderler
Sir William Raine Marshall [en],; Sir Alexander Cobbe [en],; Malik Yaqo [en]; Ağa Petros	Kürt İsmail Hakkı Bey
Güçler
2 piyade tümeni, 2 süvari tugayı	"Dicle Grubu" 6. Ordu; ; beş piyade alayı ve bir avcı alayı
Kayıplar
1,800[kaynak belirtilmeli]	11,322 - 13,000 arası; Çok sayıda yaralı ve ölü ile birlikte savaş esiri[kaynak belirtilmeli]

Şerkat Muharebesi (23-30 Ekim 1918), I. Dünya Savaşı'nın Irak Cephesi'nde İngilizler ve Osmanlı arasında gerçekleşmiş, Mondros Mütarekesi'nden önceki son çatışmalardandır.

Arka plan

Osmanlı'nın Filistin'de yenilgiye uğraması ve Bulgaristan'ın kısa süre önce teslim olmasının^[3] ardından ateşkes bekleyen David Lloyd George, İngilizlerin Irak Cephesi Başkomutanı Sir William Marshall'a, Fırat ve Dicle nehirlerine doğru iki koldan ilerlemek kaydıyla Türk varlığını bu bölgeden çıkarmasını ve Dicle üzerinde Musul yakınlarındaki petrol yataklarını ele geçirmesini emretti.

Muharebe

Sir Alexander Cobbe [en] komutasındaki 17. ve 18. Hint Tümenleri ile 7. ve 11. Hint Süvari Tugaylarından oluşan bir İngiliz-Hint kuvveti 23 Ekim 1918'de Bağdat'tan ayrıldı. Sadece 39 saat içinde 120 kilometre (75 mil) yol kat ederek, 14. Tümen komutanı İsmail Hakkı Bey'in komuta ettiği, 6. Ordu'nun Dicle Grubu'nun kendilerini beklediği, Zap Nehri'ne ulaştılar. 6. Ordu, ikmal eksikliği nedeniyle zayıflamıştı. Kuvvetleri 14. ve 46. Tümenlerden oluşan 18. Kolordu ile 2. ve 6. Tümenlerden oluşan 13. Kolordu'dan oluşuyordu.

İsmail Hakkı Bey, ordu gerisinin tehdit altında olduğunu görünce 100 kilometre (62 mil) daha kuzeye, Cobbe'nin 29 Ekim'de saldırdığı Şerkat'a çekildi^[4] ve 11. Süvari Tugayı'nı cepheyi sıkıştırmak için gönderirken 17. Tümen de onları desteklemek için geldi.^[5] 17. Tümen'in gelmesi gecikmiş ve süvariler gece boyunca Türk topları tarafından bombalanmıştır.^[6] Sabahleyin 13. Süvari Alayı topların bulunduğu tepeye hücum etti ve sabit süngülerle tepeye çıkarak topları başarıyla ele geçirdi.^[7] İsmail Hakkı Bey, Mondros'taki barış görüşmelerinden haberdardı ve savaşmak ya da kaçmak yerine adamlarını birliklerin imhası pahasına çatışmaya karar verdi.^[8] Kendisi 30 Ekim'de teslim oldu.^[9] 18. Tümen, 80 kilometre (50 mil) kuzeydeki Musul'a doğru ilerledi ve ateşkes ilan edildiğinde şehre 19 kilometre (12 mil) kalmıştı.^[10]

Muharebe sonrası

1 Kasım 1918'de Musul, İngiliz kuvvetlerinin, Ali İhsan Paşa (Sâbis)'nın mütareke sırasında çekilme talebini^[11] görmezden gelmesinin ardından, 7. ve 11. Hint süvari tugayları tarafından işgal edildi.^[12]^[13]

Kaynakça

Dipnot

^ "Assyrians and Two World Wars". 13 Kasım 2020. ISBN 9798564099837. 29 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2024.
^ ^a ^b Dicle Grubu 7, 9, 43, 18 ve 22'nci Alaylarla Avcı Alayından oluşmuştur., Gazi Mustafa Kemal, "1'nci Ordu Komutanı Ali İhsan Paşa'nın yarattığı durum" 12 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Nutuk. (Türkçe)
^ Wilcox, R. (2006). Battles on the Tigris. Pen & Sword. pp214
^ Erickson, Edward J. Ottoman Army Effectiveness in World War I: A Comparative Study, Routledge, 2007, s. 183.
^ Moberly, F. J. The Campaign in Mesopotamia 1914–1918, Cilt IV, HMSO, 1927, s. 233.
^ Fromkin, David. A Peace to End All Peace, Henry Holt, 1989, s. 368.
^ Woodward, David R. Hell in the Holy Land: World War I in the Middle East, University Press of Kentucky, 2006, s. 199.
^ Ulrichsen, Kristian Coates. The First World War in the Middle East, Hurst, 2014, s. 159.
^ Edward J. Erickson, Ordered to Die: A history of the Ottoman Army in the First World War (Greenwood Press, Wesport, CT 2001), 203.
^ Erickson, Edward J. Ottoman Army Effectiveness in World War I: A Comparative Study, Routledge, 2007, s. 186.
^ Sabis, Ali İhsan. Harb Hatıralarım, Cilt 4, Nehir Yayınları, 1990, s. 1243.
^ Fromkin, David. A Peace to End All Peace, Henry Holt, 1989, s. 370
^ Erickson, Edward J. Ottoman Army Effectiveness in World War I, s. 188.

Alıntı

Moberly, F. J. Official History of the War: Mesopotamia Campaign. Imperial War Museum, Volume IV 1927. Reprint edition 2011. 1-84574-939-1.
Erickson, Edward J. Ordered to Die: A history of the Ottoman Army in the First World War. Westport, Connecticut: Greenwood Press, 2001. 0-31309-558-2.

External links

Şerkat Muharebesi, 1918, FirstWorldWar.com
Şerkat Muharebesi, Western Front Association

[1] "Assyrians and Two World Wars". 13 Kasım 2020. ISBN 9798564099837. 29 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2024.

[Dicle-2] Dicle Grubu 7, 9, 43, 18 ve 22'nci Alaylarla Avcı Alayından oluşmuştur., Gazi Mustafa Kemal, "1'nci Ordu Komutanı Ali İhsan Paşa'nın yarattığı durum" 12 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Nutuk. (Türkçe)

[3] Wilcox, R. (2006). Battles on the Tigris. Pen & Sword. pp214

[4] Erickson, Edward J. Ottoman Army Effectiveness in World War I: A Comparative Study, Routledge, 2007, s. 183.

[5] Moberly, F. J. The Campaign in Mesopotamia 1914–1918, Cilt IV, HMSO, 1927, s. 233.

[6] Fromkin, David. A Peace to End All Peace, Henry Holt, 1989, s. 368.

[7] Woodward, David R. Hell in the Holy Land: World War I in the Middle East, University Press of Kentucky, 2006, s. 199.

[8] Ulrichsen, Kristian Coates. The First World War in the Middle East, Hurst, 2014, s. 159.

[9] Edward J. Erickson, Ordered to Die: A history of the Ottoman Army in the First World War (Greenwood Press, Wesport, CT 2001), 203.

[10] Erickson, Edward J. Ottoman Army Effectiveness in World War I: A Comparative Study, Routledge, 2007, s. 186.

[11] Sabis, Ali İhsan. Harb Hatıralarım, Cilt 4, Nehir Yayınları, 1990, s. 1243.

[12] Fromkin, David. A Peace to End All Peace, Henry Holt, 1989, s. 370

[13] Erickson, Edward J. Ottoman Army Effectiveness in World War I, s. 188.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]