Pers veba salgını - Vikipedi
İçeriğe atla
Ana menü
Gezinti
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
  • İçindekiler
  • Rastgele madde
  • Seçkin içerik
  • Yakınımdakiler
Katılım
  • Deneme tahtası
  • Köy çeşmesi
  • Son değişiklikler
  • Dosya yükle
  • Topluluk portalı
  • Wikimedia dükkânı
  • Yardım
  • Özel sayfalar
Vikipedi Özgür Ansiklopedi
Ara
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç

İçindekiler

  • Giriş
  • 1 Salgın
  • 2 Kaynakça

Pers veba salgını

  • العربية
  • مصرى
  • English
  • Español
  • فارسی
  • Français
  • Simple English
  • Українська
  • 中文
Bağlantıları değiştir
  • Madde
  • Tartışma
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Araçlar
Eylemler
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Genel
  • Sayfaya bağlantılar
  • İlgili değişiklikler
  • Kalıcı bağlantı
  • Sayfa bilgisi
  • Bu sayfayı kaynak göster
  • Kısaltılmış URL'yi al
  • Karekodu indir
Yazdır/dışa aktar
  • Bir kitap oluştur
  • PDF olarak indir
  • Basılmaya uygun görünüm
Diğer projelerde
  • Vikiveri ögesi
Görünüm
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Pers Veba Salgını
HastalıkPers Vebası
Tarihler1772 - 1773
İstatistikler
Bölgeler
Bağdat, Basra, Bahreyn ve Pers İmparatorluğu sınırları

Pers veba salgını ya da basitçe Pers vebası, 1772-1773 yılında toplam 2 milyon ölüme sebep olan devasa bir hıyarcıklı veba salgınıdır ve Pers İmparotorluğu'nda ortaya çıkmıştır.[1] İnsanlık tarihindeki en yıkıcı veba salgınlarından biridir. Basra Körfezi bölgesinde ilk defa karantina önlemleri alınmasına sebep olmuştur.[2]

Salgın

[değiştir | kaynağı değiştir]

Salgının 1772 yılı kışında Bağdat'ta ortaya çıktığı düşünülüyor.[1] Buradan Perslerin kontrolünde olan diğer bölgelere yayılmıştır. 1773 yılına gelindiğinde, salgın Basra'ya ulaşmış ve özellikle burada çok yıkıcı olarak 250.000'den fazla ölüme sebep olmuştur.[2] Salgın hızlıca Basra Körfezi boyunca güneye doğru yayılarak Bahreyn'e kadar ulaşmıştır. Doğuya doğru gidildiğinde Hindistan'a, Bombay'a (günümüzde Mumbai) kadar ulaştığı görülmektedir.[2]

Salgının zirvesinde, bütün Pers İmparatorluğu sınırlarında günde bin ölüm kaydedilmiştir.[2] Salgın, Basra Körfezi nüfusuna uygulanan karantina önlemleri ile kontrol altına alınmış olup, 1773'ün sonlarında önlemlerin olumlu etkileri görülmeye başlanmıştır.

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b Hashemi Shahraki, A.; Carniel, E.; Mostafavi, E. (2016). "Plague in Iran: its history and current status". Epidemiology and Health. 38: e2016033. doi:10.4178/epih.e2016033. PMC 5037359 Özgürce erişilebilir. PMID 27457063. 
  2. ^ a b c d Kohn, George (2007). Encyclopedia of plague and pestilence: from ancient times to the present (İngilizce). Infobase Publishing. ss. 42-68. ISBN 9781438129235. 1 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2020. 
  • g
  • t
  • d
Önemli hastalıklar, salgınlar ve pandemiler
Salgınlar listesi
Yerel
Milattan Önce
  • Hitit Veba Salgını (y. MÖ 1320–1300)
  • Atina Vebası (MÖ 429-426)
  • MÖ 412 Roma salgını (MÖ 412)
  • Antoninus vebası (MÖ 165-180)
1. ve 15. yüzyıl
  • Jian'an veba salgını (217)
  • Siprianus vebası (250-266)
  • Justinianus Veba Salgını (541-549)
  • 590 Roma veba salgını (590)
  • Sheroe veba salgını (627-628)
  • Amvâs Veba Salgını (638-639)
  • 664 veba salgını (664-689)
  • 698-701 veba salgını (698-701)
  • Japonya çiçek hastalığı salgını (735-737)
  • 746-747 veba salgını (746-747)
  • Kara ölüm (1346–1353)
  • Terleme hastalığı salgını (1485-1551)
  • 1489 İspanya tifüs salgını (1489)
16. yüzyıl
  • 1510 grip salgını (1510)
  • 1520 Meksika çiçek hastalığı salgını (1520)
  • 1545 kanamalı ateşi salgını (1545-1548)
  • 1557 grip salgını (1557)
  • 1561 Şili çiçek hastalığı salgını (1561-1562)
  • 1563 Londra veba salgını (1563-1564)
  • 1576 kanamalı ateş salgını (1576-1580)
  • Tenerife veba salgını (1582-1583)
  • 1592-1593 Malta veba salgını (1592-1593)
  • 1592-1593 Londra veba salgını (1592-1593)
  • Seneca kızamık salgını (1592-1596)
  • 1596-1602 İspanya veba salgını (1596-1602)
17. yüzyıl
  • Güney Amerika sıtma salgını (1600-1650)
  • Londra veba salgını (1603)
  • New England enfeksiyonları (1616-1620)
  • İtalya veba salgını (1629-1631)
  • Augsburg veba salgını (1632-1635)
  • Massachusetts çiçek hastalığı salgını (1633-1634)
  • Wyandot enfeksiyonları (1634-1640)
  • Londra veba salgını (1636-1637)
  • Geç Ming Hanedanı veba salgını (1633-1644)
  • Büyük Sevilla Vebası (1647-1652)
  • Orta Amerika sarıhumma salgını (1648)
  • Napoli veba salgını (1656-1658)
  • Amsterdam veba salgını (1663-1664)
  • Büyük Londra Vebası (1665-1666)
  • Fransa veba salgını (1668)
  • Malta veba salgını (1675-1676)
  • İspanya veba salgını (1676-1685)
  • Boston çiçek hastalığı salgını (1677-1678)
  • Büyük Viyana Vebası (1679)
  • Prag veba salgını (1681)
  • Güney Afrika grip salgını (1687)
  • Boston sarıhumma salgını (1693)
  • Charleston ve Philadelphia sarıhumma salgını (1699)
18. yüzyıl
  • New York sarıhumma salgını (1702)
  • Lawrence Valley çiçek hastalığı salgını (1702-1703)
  • İzlanda çiçek hastalığı salgını (1708-1709)
  • Büyük Kuzey Savaşı veba salgını (1710-1712)
  • Kuzey Amerika kızamık salgını (1713-1715)
  • Büyük Marsilya Vebası (1720–1722)
  • Boston çiçek hastalığı salgını (1721-1722)
  • Cádiz sarıhumma salgını (1730)
  • On Üç Koloni grip salgını (1732-1733)
  • Yeni Fransa çiçek hastalığı salgını (1733)
  • Difteri salgını (1735-1741)
  • Büyük 1738 Vebası (1738)
  • Cartagena sarıhumma salgını (1741)
  • Sicilya veba salgını (1743)
  • Kuzey Amerika kızamık salgını (1759)
  • Charleston çiçek hastalığı salgını (1760)
  • Havana sarıhumma salgını (1762)
  • Pittsburgh çiçek hastalığı salgını (1763)
  • Rusya veba salgını (1770-1772)
  • Kuzey Amerika kızamık salgını (1772)
  • Pers veba salgını (1772–1773)
  • İngiltere grip salgını (1775-1776)
  • Kuzey Amerika çiçek hastalığı salgını (1775-1782)
  • İspanya dang humması salgını (1778)
  • Pueblo Kızılderilileri çiçek hastalığı salgını (1788)
  • Yeni Güney Galler çiçek hastalığı salgını (1789-1790)
  • Philadelphia sarıhumma salgını 1793
19. yüzyıl
  • İspanya sarıhumma salgını (1800-1803)
  • Osmanlı (Mısır) veba salgını (1801)
  • Saint-Dominigue sarıhumma salgını (1802-1803)
  • Rusya Tifüs salgını (1812)
  • Osmanlı veba salgını (1812-1819)
  • Malta veba salgını (1813-1814)
  • Karaca vebası (1813)
  • İrlanda tifüs salgını (1817-1819)
  • Savannah sarıhumma salgını (1820-1823)
  • Yeni Güney Galler çiçek hastalığı salgını (1828-1829)
  • Groningen sıtma salgını (1829)
  • Kuzeybatı Pasifik sıtma salgını (1829-1833)
  • İran veba salgını (1829-1835)
  • Mısır veba salgını (1834-1836)
  • Büyük Ovalar çiçek hastalığı salgını (1837-1838)
  • Güney Eyaletleri sarıhumma salgını (1841)
  • Kuzey Amerika tifüs salgını (1847-1848)
  • Güney Eyaletleri sarıhumma salgını (1847)
  • Hawaii enfeksiyon salgını (1848-1849)
  • New Orleans sarıhumma salgını (1853)
  • Osmanlı (Yemen) veba salgını (1853)
  • Kopenhag kolera salgını (1853)
  • Broad Street kolera salgını (1854)
  • Norfolk sarıhumma salgını (1855)
  • Montevideo sarıhumma salgını (1855-1857)
  • Lizbon sarıhumma salgını (1857)
  • Victoria çiçek hastalığı salgını (1857)
  • Grip salgını (1857-1859)
  • Kuzeybatı Pasifik çiçek hastalığı salgını (1862)
  • ABD tifo salgını (1861-1865)
  • Sidney kızamık salgını (1867)
  • Barselona sarıhumma salgın (1870)
  • Avrupa çiçek hastalığı salgını (1870-1875)
  • Buenos Aires sarıhumma salgını (1871)
  • Fiji kızamık salgını (1875)
  • Avustralya kızıl hastalığı salgını (1875-1876)
  • Osmanlı İmparatorluğu veba salgını (1876)
  • New Orleans sarıhumma salgını (1878)
  • Mississippi Vadisi sarıhumma salgını (1878)
  • Montreal çiçek hastalığı salgını (1885)
  • Hong Kong veba salgını (1894-1924)
  • Bombay veba salgını (1896-1905)
  • Afrika tripanosomiyazisi salgını (1896-1906)
  • Porto veba salgını (1899)
20. yüzyıl
  • San Francisco vebası (1900-1904)
  • Sidney veba salgını (1900)
  • Uganda Afrika tripanosomiyazisi salgını (1900-1920)
  • Papua Yeni Gine kuru salgını (1901–2009)
  • Fremantle veba salgını (1903)
  • Seylan sıtma salgını (1906–1936)
  • Mançurya veba salgını (1910-1911)
  • ABD çocuk felci salgını (1916)
  • Rusya tifüs salgını (1918-1922)
  • Los Angeles veba salgını (1924)
  • Minnesota çiçek hastalığı salgını (1924-1925)
  • Montreal tifo salgını (1927)
  • Psittakoz salgını (1929-1930)
  • Croydon tifo salgını (1937)
  • Avustralya çocuk felci salgını (1937)
  • Sudan sarıhumma salgını (1940)
  • Mısır sıtma salgını (1942-1944)
  • Mısır tekrarlayan ateş salgını (1946)
  • Mısır kolera salgını (1947)
  • ABD çocuk felci salgını (1948-1952)
  • Etiyopya sarıhumma salgını (1960-1962)
  • İstanbul kolera salgını (1970)
  • Staphorst çocuk felci salgını (1971)
  • Yugoslavya çiçek hastalığı salgını (1972)
  • Londra gribi salgını (1972–1973)
  • İtalya kolera salgını (1973)
  • Hindistan çiçek hastalığı salgını (1974)
  • Sverdlovsk şarbon sızıntısı (1979)
  • Batı Sahra veba salgını (1984)
  • Oju sarıhumma salgını (1986)
  • Mali sarıhumma salgını (1987)
  • Şanghay Hepatit A salgını (1988)
  • Bangladeş kolera salgını (1991)
  • Latin Amerika kolera salgını (1991-1993)
  • Hindistan veba salgını (1994)
  • Birleşik Krallık BSE salgını (1996-2001)
  • Batı Afrika menenjit salgını (1996)
  • Malezya Nipah virüsü salgını (1998-1999)
  • Kongo Demokratik Cumhuriyeti marburg virüsü salgını (1998-2000)
21. yüzyıl
  • Orta Amerika dang humması salgını (2000)
  • Nijerya kolera salgını (2001)
  • Güney Afrika kolera salgını (2001)
  • SARS salgını (2002-2004)
  • Kuş gribi (2003-2005)
  • Endonezya dang humması salgını (2004)
  • Sudan ebola salgını (2004)
  • Angola marburg virüsü salgını (2004-2005)
  • Singapur dang humması salgını (2005)
  • Luanda kolera salgını (2006)
  • Ituri veba salgını (2006)
  • Hindistan sıtma salgını (2006)
  • Hindistan dang humması salgını (2006)
  • Pakistan dang humması salgını (2006)
  • Filipinler dang humması salgını (2006)
  • Doğu Afrika Rift Vadisi ateşi salgını (2006-2007)
  • Mweka ebola salgını (2007)
  • Etiyopya kolera salgını (2007)
  • Irak kolera salgını (2007)
  • Dang humması salgını (2007)
  • Uganda ebola salgını (2007)
  • Hollanda Q humması salgını (2007-2018)
  • Brezilya dang humması salgını (2008)
  • Kamboçya dang humması salgını (2008)
  • Çad kolera salgını (2008)
  • Çin el, ayak ve ağız hastalığı salgını (2008-2017)
  • Hindistan kolera salgını (2008)
  • Madagaskar veba salgını (2008)
  • Filipinler dang humması salgını (2008)
  • Zimbabwe kolera salgını (2008-2009)
  • Bolivya dang humması salgını (2009)
  • Gujarat Hepatit B salgını (2009)
  • Queensland dang humması salgını (2009)
  • Batı Afrika menenjit salgını (2009-2010)
  • Haiti kolera salgını (2010-2019)
  • Kongo Demokratik Cumhuriyeti kızamık salgını (2010-2014)
  • Vietnam el, ayak ve ağız hastalığı salgını (2011)
  • Pakistan dang humması salgını (2011)
  • Sudan sarıhumma salgını (2012)
  • Singapur dang humması salgını (2013)
  • Vietnam kızamık salgını (2013-2014)
  • Chikungunya salgını (2013-2014)
  • Madagaskar veba salgını (2014-2017)
  • Flint su krizi (2014-2015)
  • Orissa sarılık salgını (2014)
  • Hindistan domuz gribi salgını (2015)
  • Zika virüsü salgını (2015-2016)
  • Angola ve KDC sarıhumma salgını (2016)
  • Yemen kolera salgını (2016-günümüz)
  • Peşaver dang humması salgını (2017)
  • Uttar Pradeş Japon ensefaliti salgını (2017)
  • Sri Lanka dang humması salgını (2017)
  • ABD mevsimsel grip salgını (2017-2018)
  • Kerala Nipah virüsü salgını (2018)
  • 2018 Madagaskar kızamık salgını (2018)
  • Kivu ebola salgını (2018-2020)
  • İtalya NDM-CRE salgını (2018-günümüz)
  • New York kızamık salgını (2019)
  • Tonga kızamık salgını (2019)
  • Kongo Demokratik Cumhuriyeti kızamık salgını (2019-2020)
  • Yeni Zelanda kızamık salgını (2019-2020)
  • Filipinler kızamık salgını (2019)
  • Kuala Koh kızamık salgını (2019)
  • Samoa kızamık salgını (2019)
  • Dang humması salgını (2019-2020)
  • Nijerya lassa ateşi salgını (2019-günümüz)
  • Kongo Demokratik Cumhuriyeti ebola salgını (2020)
  • Nijerya sarıhumma salgını (2020-günümüz)
  • Hindistan kara mantar salgını (2020-günümüz)
Küresel
  • İlk veba salgını (541–767)[a]
  • İkinci veba salgını (1347-1835)[b]
  • 1510 grip salgını (1510)
  • 1557 grip salgını (1557-1559)
  • İlk kolera salgını (1817-1824)
  • İkinci kolera salgını (1829-1851)
  • Üçüncü kolera salgını (1846-1860)
  • Üçüncü veba salgını (1855-1945)[c]
  • Dördüncü kolera salgını (1863–1875)
  • Beşinci kolera salgını (1881–1896)
  • 1889-1890 Rus gribi (1889-1890)
  • Altıncı kolera salgını (1899–1923)
  • Ensefalit lethargica salgını (1915-1926)
  • İspanyol gribi (1918–1920)
  • 1929-1930 psittakoz pandemisi (1929-1930)
  • Asya gribi (1957-1958)
  • Yedinci kolera salgını (1961–1975)
  • Hong Kong gribi (1968–1970)
  • 1977-1979 Rus gribi (1977–1979)
  • HIV/AIDS pandemisi (1981-günümüz)
  • 2009 domuz gribi salgını (2009-2010)
  • MERS salgını (2012-günümüz)
  • Batı Afrika ebola salgını (2013-2016)
  • COVID-19 pandemisi (2019-günümüz)
  • Çocuk hepatit salgını (2022-günümüz)
  • Maymun çiçeği salgını (klad II) (2022-2023)
  • Maymun çiçeği salgını (klad Ib) (2023-günümüz)
  1. ^ İlk veba salgını, 541-767 tarihleri arasındaki yerel veba salgınlarından oluşmaktadır.
  2. ^ İkinci veba salgını, 1347-1835 tarihleri arasındaki yerel veba salgınlarından oluşmaktadır.
  3. ^ Üçüncü veba salgını, 1855-1945 tarihleri arasındaki yerel veba salgınlarından oluşmaktadır.
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Pers_veba_salgını&oldid=36277315" sayfasından alınmıştır
Kategoriler:
  • Veba
  • İkinci veba salgını
  • 18. yüzyıldaki salgınlar
  • 1772'deki afetler
  • 1773'teki afetler
  • Sayfa en son 16.18, 28 Ekim 2025 tarihinde değiştirildi.
  • Metin Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak Kullanım Şartlarını ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursunuz.
    Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Wikimedia Foundation, Inc. tescilli markasıdır.
  • Gizlilik politikası
  • Vikipedi hakkında
  • Sorumluluk reddi
  • Davranış Kuralları
  • Geliştiriciler
  • İstatistikler
  • Çerez politikası
  • Mobil görünüm
  • Wikimedia Foundation
  • Powered by MediaWiki
Pers veba salgını
Konu ekle