Leonardo Bruni

Leonardo Bruni
Leonardo Bruni
Doğum	1370; Arezzo, Toskana, Kutsal Roma İmparatorluğu
Ölüm	09 Mart 1444 (74 yaşında); Florence, Toskana, Kutsal Roma İmparatorluğu
Meslek	Felsefeci, çevirmen, tarihçi
Etkilendikleri	Coluccio Salutati, Manuel Chrysoloras, Giovanni Malpaghini

Leonardo Bruni (veya Leonardo Aretino) (1370 – 9 Mart 1444), erken Rönesans'ın İtalyan hümanist, tarihçi, devlet adamıdır.^[1] Hatta ilk modern tarihçi olarak da görülmüştür. Tarihi antik, Orta Çağ ve modern olarak üç aşamada bir süreç olarak ayıran ilk kişidir. Bruni'nin dönemleri tarihlemek için kullandığı tarihler bugün tam olarak modern tarihçilerin kullandıklarıyla uyuşmasa da tarihi üç aşamada gören konseptin kavramsal zeminini hazırlamıştır.

Biyografi

1370'li yıllarda İtalya sınırları içindeki Arezzo'da doğdu.^[2] Politik ve kültürel bir figür olan Coluccio Salutati'nin de öğrencisiydi. Onun himayesinde sivil hümanizm fikrini geliştirmiştir. Ayrıca 1405-1414 yılları arasında dört Papa'nın yanında da hizmet etmiştir. Bruni'nin şansölye olduğu yıllar(1410-1411 ve 1427-1444 yılları arası) savaş yüzünden kesintiye uğraşmıştır. Ama buna rağmen en yüksek politik mevkilerde görev yapmıştır. Albizzi ve Medici aileleriyle karşılaştırıldığında güçsüz kaldığını söylemek mümkündür. Tarihçi Arthur Field Bruni'yi 1437 yılında Cosimo de' Medici'ye karşı bir komplocu ve ona karşı entrika çeviren biri olarak tanımlar.

Önemi

Bruni'nin en önemli çalışması ilk modern tarih kitabı olarak bilinen 12 ciltlik 'Historiarum Florentini populi libri XII' eseridir. Bruni'nin seküler bir tarih ürünü verme amacı tartışılabilirse de tarihi 3 dönemde inceleyen anlayışı tartışılmayacak derecede sekülerdir ve bu yüzden ilk modern tarihçi olarak bilinir. Bruni'nin tarih konsepti Petrarca'da da bulunur, Petrarca antik/klasik periyodu sonra gelen kültürel gerileme (Karanlık) döneminden ayırır. Bruni de aynı çizgide İtalya'nın son yüzyıllarda yeniden doğdugunu ve yeni bir çağa girildiğini öne sürmüştür.

Bruni'nin en önemli çalışmalardan biri de Roma devlet adamı Cicero'nun biyografisini sunan New Cicero isimli eseridir. Ayrıca Bruni Dante ve Petrarca'nın biyografilerini de yazmıştır.

Bir hümanist olarak Bruni Yunan felsefe ve tarih eserlerinin Latinceye çevrilmesinde önemli rol oynamıştır. Ayrıca, Platon'un eşcinselliği ile yüzleşen ve bununla barışan ilk hümanistlerden biriydi. Floransa'da 1444 yılında ölmüş ve Floransa'da Santa Croce Bazilikası'nda Bernardo Rossellino tarafından yaptırılan duvar mezarda yakılmıştır.

Kaynakça

^ Morelli, Giovanni (2015). Kunstkritische Studien über italienische Malerei: Die Galerien zu München und Dresden. Münih: Vero Verlag. ISBN 978-3737208758.
^ Welch, Evelyn S. (2000). Art in Renaissance Italy, 1350-1500. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0192842794.

[ItalienischeMalerei-1] Morelli, Giovanni (2015). Kunstkritische Studien über italienische Malerei: Die Galerien zu München und Dresden. Münih: Vero Verlag. ISBN 978-3737208758.

[İtalyanRönesansı-2] Welch, Evelyn S. (2000). Art in Renaissance Italy, 1350-1500. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0192842794.

[1]

[2]

g t d Sosyal ve politik felsefe
Eski	Aristoteles Augustine Çanakya Cicero Konfüçyüs Han Fei Lactantius Laozi Mensiyüs Mozi Origenes Philon Platon Plutarkhos Polybios Shang Sun Tzu Tertullianus Thukydides Valluvar Ksenophon Xun Kuang
Orta Çağ	Fârâbî Thomas Aquinas İbn Bacce İbn Rüşd Baldus Bartolus Bruni Dante Gelasius Gazzâlî Giles Gratian Gregory İbn Haldun Salisburyli John Latini Musa bin Meymun Marsilius Muhammed Nizâmülmülk Ockham Photios Gemistos Plethon İbn-i Tufeyl Wang
Erken modern	Beza Boétie Bodin Bossuet Buchanan Calvin Campanella Desiderius Erasmus Filmer Grotius Guicciardini Harrington Hayashi Hobbes James Leibniz Locke Luther Machiavelli Malebranche Milton Montaigne More Müntzer Naudé Pufendorf Sidney Spinoza Suárez
18-19. yüzyıl	Bakunin Bastiat Beccaria Bentham Blanqui Bolingbroke Bonald Burke Carlyle Comte Condorcet Constant Cortés Emerson Engels Fichte Fourier Franklin Godwin Haller Hamann Hegel Helvétius Herder Hume Jefferson Kant siyaset felsefesi Kierkegaard Le Bon Le Play Madison Maistre Marx Mazzini Mill Montesquieu Nietzsche Novalis Owen Paine Renan Rousseau Royce Sade Saint-Simon Schiller Smith Spencer Spooner de Staël Stirner Taine Thoreau Tocqueville Tucker Vico Vivekananda Voltaire Warren
20-21. yüzyıl	Adorno Agamben Ambedkar Arendt Aron Badiou Baudrillard Bauman Benoist Berlin Bernstein Burnham Butler Camus Chomsky de Beauvoir Debord Deleuze Dewey Dmowski Du Bois Dugin Durkheim Dworkin Evola Foucault Fromm Fukuyama Gandhi Gehlen Gentile Gramsci Guénon Habermas Hayek Heidegger Hoppe Huntington Irigaray Kautsky Kirk Kołakowski Kropotkin Laclau Land Lenin Luxemburg MacIntyre Mansfield Mao Marcuse Maritain Maurras Michels Mises Mosca Mouffe Negri Niebuhr Nozick Nursî Oakeshott Ortega Pareto Polanyi Popper Kutub Radhakrishnan Rand Rawls Röpke Rothbard Russell Santayana Sartre Schmitt Scruton Searle Shariati Simmel Skinner Sombart Sorel Spann Spengler Strauss Sun Taylor Voegelin Walzer Weber Weil Žižek
Sosyal teoriler	Anarşizm Otoriterlik Kolektivizm Hıristiyan teorileri Komünizm Cemaatçilik Çatışma teorileri Konfüçyüsçülük Uzlaşı teorisi Muhafazakârlık Sözleşmecilik Kozmopolitizm Elit teorisi Faşizm Feminist teoriler Gandizm Hindu milliyetçiliği (Hindutva) Bireycilik İslami teoriler İslamcılık Yasalcılık Liberalizm Özgürlükçülük Mohizm Monarşizm Milliyetçilik Popülizm Cumhuriyetçilik Sosyal inşacılık Sosyal yapılandırmacılık Sosyal Darwinizm Sosyalizm Pragmatizm
İlgili makaleler	Ekonomi politiğin eleştirisi İçtihat bilimi Felsefe ve ekonomi Eğitim felsefesi Tarih felsefesi Hukuk felsefesi Sosyal bilim felsefesi Siyasi etik Adalet Dizin