Gandizm - Vikipedi
İçeriğe atla
Ana menü
Gezinti
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
  • İçindekiler
  • Rastgele madde
  • Seçkin içerik
  • Yakınımdakiler
Katılım
  • Deneme tahtası
  • Köy çeşmesi
  • Son değişiklikler
  • Dosya yükle
  • Topluluk portalı
  • Wikimedia dükkânı
  • Yardım
  • Özel sayfalar
Vikipedi Özgür Ansiklopedi
Ara
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç

İçindekiler

  • Giriş
  • 1 Satyagraha
  • 2 Eleştiriler
  • 3 Kaynakça

Gandizm

  • العربية
  • অসমীয়া
  • Български
  • বাংলা
  • Буряад
  • English
  • فارسی
  • ગુજરાતી
  • हिन्दी
  • Հայերեն
  • Bahasa Indonesia
  • İtaliano
  • 日本語
  • ქართული
  • Қазақша
  • 한국어
  • Кыргызча
  • मैथिली
  • മലയാളം
  • मराठी
  • ਪੰਜਾਬੀ
  • Polski
  • پنجابی
  • Português
  • Русский
  • Simple English
  • Slovenščina
  • தமிழ்
  • Тоҷикӣ
  • Українська
  • Oʻzbekcha / ўзбекча
  • 中文
Bağlantıları değiştir
  • Madde
  • Tartışma
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Araçlar
Eylemler
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Genel
  • Sayfaya bağlantılar
  • İlgili değişiklikler
  • Kalıcı bağlantı
  • Sayfa bilgisi
  • Bu sayfayı kaynak göster
  • Kısaltılmış URL'yi al
  • Karekodu indir
Yazdır/dışa aktar
  • Bir kitap oluştur
  • PDF olarak indir
  • Basılmaya uygun görünüm
Diğer projelerde
  • Wikimedia Commons
  • Vikiveri ögesi
Görünüm
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Mahatma Gandi

Gandizm, adını Mahatma Gandi'den alan, onun dünya görüşlerini tanımlamak için kullanılan ve olaylar karşısında pasifizm, pasif direniş ve sivil itaatsizlik yöntemlerinin kullanılması esasına dayanan politik akım.[1] Büyük ölçüde Satyagraha felsefesini içerir.

Mahatma Gandi, yeni bir fikir veya doktrin ortaya atmadığını belirtmiş ve fikirlerinin "Gandizm" olarak tarif edilmesini tasvip etmediğini açıklamıştır. Çünkü Gandi'ye göre ortaya attığı görüşler nihai değildir ve gelecekte bunlar değişebilir.[2]

Satyagraha

[değiştir | kaynağı değiştir]
Ana madde: Satyagraha

Satyagraha, yalnızca doğruyla (satya) yetinmeye ve kötülüğe salt kendi gücüyle ve bir sevgi anlayışıyla direnmeye dayanan tutumu belirten sanskritçe bir kavramdır. Gandizmin temelini oluşturan bu tutum, şiddetsizcilik (ahimsa) kavramına sıkı sıkıya bağlıdır. Gandhi satyagraha kavramını geliştirirken, Lev Tolstoy ve Henry David Thoreau'nun yazılarından, Kitabı Mukaddes'ten ve Bhagavadgita ile öteki Hindu metinlerinden yararlanmıştır.[3][4] Satyagraha aynı zamanda Hinduizmin ahimsa (şiddetsizcilik) kavramına da dayanmaktadır.

Eleştiriler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Gandizm, Marksist-Leninist politikacılar tarafından, kapsadığı uygulama nedeniyle eleştirilmiştir. 1928 Komünist Enternasyonal programında Gandizm şiddetle eleştirilmiş ve mücadele edilmesi gereken politik akımlar arasında yer almıştır. Kabul edilen programda Gandizm şu ifadelerle tanımlanır;[5]

"Hindistan'daki Gandizm gibi baştan sona dini kavramlarla dolu olan, en geri ve iktisadi bakımdan gerici yaşam biçimlerini idealize eden ve kurtuluşu proleter sosyalizmde değil, bu geri biçimlere geri dönüşte gören, pasif sabır örgütleyip sınıf mücadelesini yadsıyan akımları, devrimin gelişme süreci içinde açıkça gerici güçlere dönüşüyorlar. Gandizm her geçen gün daha çok, halk kitlelerin devrimine karşı yönelen bir ideoloji haline geliyor. Komünizm bu ideolojiyle amansızca mücadele etmelidir"

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Nicholas F. Gier (2004). The Virtue of Nonviolence: From Gautama to Gandhi. SUNY Press. s. 222. ISBN 978-0-7914-5949-2.
  2. ^ Gwilym Beckerlegge, World Religions Reader, 2001.
  3. ^ Mahatma Gandi, "Letter to P. Kodanda Rao", 10 Eylül 1935; Collected Works of Mahatma Gandhi, electronic edition, vol. 67, s. 400.
  4. ^ Pasif Direniş ve Satyagraha Felsefesi 9 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Erişim tarihi: 4 Şubat 2016.
  5. ^ 1928 Komünist Enternasyonal Programı, s. 83, Komünist Enternasyonal'in Strateji ve Taktiği, İnter Yayınları
  • g
  • t
  • d
Hindistan Bağımsızlık Hareketi
Tarih
Kolonizasyon · İngiliz Doğu Hindistan şirketi · Britanya Hindistanı · Plassey savaşı · Buksar savaşı · Anglo-Mysore savaşları · Anglo-Maratha savaşları · Polygar savaşları · İngiliz Hindistan · Fransız Hindistanı · Portekiz Hindistanı ·
Gandhi during the Salt March, 1930

Congress flag of India (1931)

Gandhi during the Salt March, 1930

Flag of Azad Hind
Felsefe
ve İdeoloji
Hint milliyetçiliği · Swaraj · Gandizm · Satyagraha · Hindu milliyetçiliği · Hint Müslüman milliyetçiliği · Swadeshi · Sosyalizm · Hilafet Hareketi
Olaylar
Hint Ayaklanması · Bengal'in ayrılması · Çamparan ve Kheda · Jallianwala Bagh Katliamı  · Satyagraha bayrağı · Bardoli · 1928 Protestoları · Nehru Raporu · Purna Swaraj · Salt Satyagraha · 1935 yasası · Freies Lejyonu · Cripps görevi  · Hindistan ulusal ordusu · Bombay İsyanı · Bağımsızlık Günü
Organizasyonlar
Hindistan Ulusal Kongresi · Tüm Hindistan Müslüman Birliği · Ghadar · Özerklik · Khudai Khidmatgar · Swaraj Partisi · Anushilan Samiti · Azad Hind ·
Sosyal
Reformcular
Mahatma Gandi · Cevahirlal Nehru · Mahatma Jyotirao Phule · Gopal Ganesh Agarkar · Shahu Maharaj · Bhimrao Ramji Ambedkar · Dhondo Keshav Karve · Vitthal Ramji Shinde · Mahadev Govind Ranade · Seyyid Ahmed Han · Swami Dayananda Saraswati · Sri Aurobindo · Sri Ramakrishna · Swami Vivekananda · Vinoba Bhave · Baba Amte · Ram Mohan Roy · Gopal Hari Deshmukh
Liderler
Ebü'l-Kelâm Âzâd · Puli Thevar · II. Bahadır Şah · Yashwantrao Holkar · Veerapandiya Kattabomman · Sangolli Rayanna · Baba Ram Singh · Mangal Pandey · Veer Kunwar Singh · Rae Ahmed Nawaz Khan Kharal‎ · Rani of Jhansi · Bahadur Shah Zafar · Bal Gangadhar Tilak · Begüm Hazret Mahal · Gopal Krishna Gokhale · Dadabhai Naoroji · Bhikaiji Cama · Shyamji Krishna Varma · Annie Besant · Har Dayal · Subramanya Bharathi · Lala Lajpat Rai · Manabendra Nath Roy · Bipin Chandra Pal · Rash Behari Bose · Chittaranjan Das · Abdulgaffar Han · Maulana Azad · Chandrasekhar Azad · Rajaji · Bhagat Singh · Sarojini Naidu · Purushottam Das Tandon · Alluri Sitaramaraju · Muhammed Ali Cinnah · Sardar Patel · Subhas Chandra Bose · Allama Mashriqi · Akkamma Cherian · Swadeshabhimani Ramakrishna Pillai · V. K. Krişna Menon · daha fazlası
İngiliz Liderler
Clive · James Outram · Dalhousie · Irwin · Curzon · Linlithgow · Wavell · Stafford Cripps · Mountbatten · more
Bağımsızlık
Kabine Misyonu · Bağımsızlık yasası · Hindistan'ın bölünmesi · Siyasal bütünleşme · Anayasa · Hindistan Cumhuriyeti
  • g
  • t
  • d
Sosyal ve politik felsefe
Eski
  • Aristoteles
  • Augustine
  • Çanakya
  • Cicero
  • Konfüçyüs
  • Han Fei
  • Lactantius
  • Laozi
  • Mensiyüs
  • Mozi
  • Origenes
  • Philon
  • Platon
  • Plutarkhos
  • Polybios
  • Shang
  • Sun Tzu
  • Tertullianus
  • Thukydides
  • Valluvar
  • Ksenophon
  • Xun Kuang
Orta Çağ
  • Fârâbî
  • Thomas Aquinas
  • İbn Bacce
  • İbn Rüşd
  • Baldus
  • Bartolus
  • Bruni
  • Dante
  • Gelasius
  • Gazzâlî
  • Giles
  • Gratian
  • Gregory
  • İbn Haldun
  • Salisburyli John
  • Latini
  • Musa bin Meymun
  • Marsilius
  • Muhammed
  • Nizâmülmülk
  • Ockham
  • Photios
  • Gemistos Plethon
  • İbn-i Tufeyl
  • Wang
Erken modern
  • Beza
  • Boétie
  • Bodin
  • Bossuet
  • Buchanan
  • Calvin
  • Campanella
  • Desiderius Erasmus
  • Filmer
  • Grotius
  • Guicciardini
  • Harrington
  • Hayashi
  • Hobbes
  • James
  • Leibniz
  • Locke
  • Luther
  • Machiavelli
  • Malebranche
  • Milton
  • Montaigne
  • More
  • Müntzer
  • Naudé
  • Pufendorf
  • Sidney
  • Spinoza
  • Suárez
18-19. yüzyıl
  • Bakunin
  • Bastiat
  • Beccaria
  • Bentham
  • Blanqui
  • Bolingbroke
  • Bonald
  • Burke
  • Carlyle
  • Comte
  • Condorcet
  • Constant
  • Cortés
  • Emerson
  • Engels
  • Fichte
  • Fourier
  • Franklin
  • Godwin
  • Haller
  • Hamann
  • Hegel
  • Helvétius
  • Herder
  • Hume
  • Jefferson
  • Kant
    • siyaset felsefesi
  • Kierkegaard
  • Le Bon
  • Le Play
  • Madison
  • Maistre
  • Marx
  • Mazzini
  • Mill
  • Montesquieu
  • Nietzsche
  • Novalis
  • Owen
  • Paine
  • Renan
  • Rousseau
  • Royce
  • Sade
  • Saint-Simon
  • Schiller
  • Smith
  • Spencer
  • Spooner
  • de Staël
  • Stirner
  • Taine
  • Thoreau
  • Tocqueville
  • Tucker
  • Vico
  • Vivekananda
  • Voltaire
  • Warren
20-21. yüzyıl
  • Adorno
  • Agamben
  • Ambedkar
  • Arendt
  • Aron
  • Badiou
  • Baudrillard
  • Bauman
  • Benoist
  • Berlin
  • Bernstein
  • Burnham
  • Butler
  • Camus
  • Chomsky
  • de Beauvoir
  • Debord
  • Deleuze
  • Dewey
  • Dmowski
  • Du Bois
  • Dugin
  • Durkheim
  • Dworkin
  • Evola
  • Foucault
  • Fromm
  • Fukuyama
  • Gandhi
  • Gehlen
  • Gentile
  • Gramsci
  • Guénon
  • Habermas
  • Hayek
  • Heidegger
  • Hoppe
  • Huntington
  • Irigaray
  • Kautsky
  • Kirk
  • Kołakowski
  • Kropotkin
  • Laclau
  • Land
  • Lenin
  • Luxemburg
  • MacIntyre
  • Mansfield
  • Mao
  • Marcuse
  • Maritain
  • Maurras
  • Michels
  • Mises
  • Mosca
  • Mouffe
  • Negri
  • Niebuhr
  • Nozick
  • Nursî
  • Oakeshott
  • Ortega
  • Pareto
  • Polanyi
  • Popper
  • Kutub
  • Radhakrishnan
  • Rand
  • Rawls
  • Röpke
  • Rothbard
  • Russell
  • Santayana
  • Sartre
  • Schmitt
  • Scruton
  • Searle
  • Shariati
  • Simmel
  • Skinner
  • Sombart
  • Sorel
  • Spann
  • Spengler
  • Strauss
  • Sun
  • Taylor
  • Voegelin
  • Walzer
  • Weber
  • Weil
  • Žižek
Sosyal teoriler
  • Anarşizm
  • Otoriterlik
  • Kolektivizm
  • Hıristiyan teorileri
  • Komünizm
  • Cemaatçilik
  • Çatışma teorileri
  • Konfüçyüsçülük
  • Uzlaşı teorisi
  • Muhafazakârlık
  • Sözleşmecilik
  • Kozmopolitizm
  • Elit teorisi
  • Faşizm
  • Feminist teoriler
  • Gandizm
  • Hindu milliyetçiliği (Hindutva)
  • Bireycilik
  • İslami teoriler
    • İslamcılık
  • Yasalcılık
  • Liberalizm
  • Özgürlükçülük
  • Mohizm
  • Monarşizm
  • Milliyetçilik
  • Popülizm
  • Cumhuriyetçilik
  • Sosyal inşacılık
  • Sosyal yapılandırmacılık
  • Sosyal Darwinizm
  • Sosyalizm
  • Pragmatizm
İlgili makaleler
  • Ekonomi politiğin eleştirisi
  • İçtihat bilimi
  • Felsefe ve ekonomi
  • Eğitim felsefesi
  • Tarih felsefesi
  • Hukuk felsefesi
  • Sosyal bilim felsefesi
  • Siyasi etik
  • Adalet
  • Dizin
Taslak simgesiFelsefe ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.
Taslak simgesiSiyaset ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Gandizm&oldid=35994473" sayfasından alınmıştır
Kategoriler:
  • Britanya Hindistanı
  • Hindistan bağımsızlık mücadelesi
  • Felsefe taslakları
  • Siyaset taslakları
  • Mohandas Karamçand Gandi
  • Siyasi teoriler
  • Siyasi ideolojiler
  • Felsefi akımlar
  • Etik teorileri
  • 20. yüzyıl felsefesi
  • Siyasetçiye göre siyaset felsefesi
  • Hindistan tarihi
  • Hindistan'da siyaset
Gizli kategoriler:
  • Webarşiv şablonu wayback bağlantıları
  • ISBN sihirli bağlantısını kullanan sayfalar
  • Tüm taslak maddeler
  • Sayfa en son 13.53, 8 Eylül 2025 tarihinde değiştirildi.
  • Metin Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak Kullanım Şartlarını ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursunuz.
    Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Wikimedia Foundation, Inc. tescilli markasıdır.
  • Gizlilik politikası
  • Vikipedi hakkında
  • Sorumluluk reddi
  • Davranış Kuralları
  • Geliştiriciler
  • İstatistikler
  • Çerez politikası
  • Mobil görünüm
  • Wikimedia Foundation
  • Powered by MediaWiki
Gandizm
Konu ekle