Kıbrıs Çerkesleri
Къыбрысым ис Адыгэхэр Κιρκάσιοι στην Κύπρο | |
|---|---|
   | |
| Önemli nüfusa sahip bölgeler | |
| Tserkezoi (Çerkez Çiftliği), Larnaka | |
| Diller | |
| Din | |
| Makale serilerinden |
| Çerkesler |
|---|
 |
Kıbrıs Çerkesleri (Adigece: Къыбрысым ис Адыгэхэр; Yunanca: Κιρκάσιοι στην Κύπρο), Kıbrıs'taki Çerkes toplumudur. Kıbrıs'ta Çerkes denildiğinde Çerkesler hem de Abhazlar algılanmaktadır.[1]
Tarih
[değiştir | kaynağı değiştir]Kıbrıs'taki ilk Çerkes varlığı 15. yüzyılda Çerkes memlûklerin adaya gelişi ile başladı. 19. yüzyılda ise Çerkes soykırımı sonucu Kıbrıs'a Çerkesler yerleşti. Osmanlı Çerkeslerin bir kısmını Kıbrıs'a iskan istiyordu[2] ama yerleşimcilerin çoğu öldü: kötü niyetli kaptanların elindeki suistimaller de bildirildi. Bir vakada, Kıbrıs'a giden bir gemi, parçalanmış ve başları kesilmiş cesetlerle bulundu ve mültecilerin hala canlıyken bağlanıp denize atılmalarına ilişkin dedikoduları doğruladı. Bu gemide yolcuların sadece üçte biri hayatta kalabilmişti.[3] Eylül 1864'te İstanbul'da 3 Yunan gemisine bindirilen kadınlı erkekli 2.700 Çerkesten oluşan grup iki haftalık yolculuğun ardından Kıbrıs'a varmış, 1.400 den fazla Çerkes ise yolculuk sırasında can vermiştir.[2] Ocak 1865'e gelindiğinde hayatta kalan Çerkeslerin sayısı sadece 300 kişi idi.[4][5] Gelen Çerkeslerin sayısının o dönemde daha fazla olabileceğine rağmen, o dönemde gerek Kıbrıslıların tepkilerinden dolayı, Çerkeslerin Kıbrıs'a iskânı sınırlı tutulmuştur.[1] Özellikle Hristiyan Kıbrıslılar Çerkeslere karşı çıkmıştır.[2] Gemilerle getirilen Çerkesler Larnaka civarındaki günümüzde Kuzey Kıbrıs'ta Lefkoşa'ya bağlı Erdemli (Tremeşe) ve Yiğitler (Arçoz) köyleri ile 1974 Barış Harekatı öncesi çoğu Kıbrıslı Türklerden oluşurken bugün Güney Kıbrıs'ta kalan Vuda köyünün yanı sıra, bir kısmı da toplu olarak Limasol'da daha sonra Çerkez Çiftliği olarak adlandırılan bölgeye yerleştirilmişlerdir.[1]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c Mahmut Çerkez anlatıyor: Limasol Çerkez Çiftliği 22 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Nart Dergisi, 82. sayı
- ^ a b c Natho, Kadir I. (3 Aralık 2009). Circassian History (İngilizce). ISBN 978-1-4653-1699-8. 28 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2023.
- ^ Rosser-Owen 2007, ss. 38–39.
- ^ Adolphus Slade (1867). Turkey and the Crimean War: a narrative of historical events
- ^ Serap Canbek (çeviren). Kıbrıs’a Gönderilen Çerkes’lerin Dramı 22 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Jineps Gazetesi, Mart 2011