Eski Katolik Kilisesi
| Hristiyanlık |
|---|
| dizisinin bir parçası |
 |
Eski Katolik Kilisesi, Eski Katolikler, Eski Katolik kiliseleri[1] veya Eski Katolik hareketi[2] terimleri, "bölünmemiş kilisenin doktrin ve geleneklerine tam bir sadakatle bağlı olduklarına inanan ancak Birinci Vatikan Konsili'nden sonra Roma Piskoposluğu'ndan ayrılan Batılı Hristiyan gruplarından herhangi birini" ifade eder.[3][4]
Eski Katolik ifadesi, 1850'lerden itibaren, esas olarak papalık otoritesi ve Papanın yanılmazlığıyla ilgili belirli doktrinler nedeniyle Roma Katolik Kilisesi'nden ayrılan komünyonlar tarafından kullanılmıştır. Bu gruplardan bazıları, özellikle Hollanda'da, terimden çok önce zaten var olmuştu. Eski Katolik Kilisesi, Geleneksel Katoliklikten ayrı ve farklıdır.
Şu anda iki grup Eski Katolik kilisesi bulunmaktadır: Utrecht Birliği (UU, Üniteryen Üniversalizm ile karıştırılmamalıdır) ve Scranton Birliği (ABD). Her iki grup da Kutsal Makam ile tam bir birlik içinde değildir. Utrecht Birliği'nin üye kiliseleri, Anglikan Birliği'nin yanı sıra İsveç Evanjelik Lutheran Kilisesi ve Filipin Bağımsız Kilisesi ile ve birçok UU kilisesi Dünya Kiliseler Konseyi'nin üyesidir.
Her iki grup da başlangıçlarını Utrecht Makamı üyelerinin papalık otoritesine itaat etmeyi reddettikleri ve aforoz edildikleri 18. yüzyıla dayandırmaktadır. Birinci Vatikan Konsili (1870) tarafından tanımlandığı şekliyle papalık yanılmazlığı konusundaki Roma Katolik dogmasına katılmayan sonraki Katolikler, bundan sonra piskopossuz kaldılar ve Utrecht Makamı ile birleşerek Eski Katolik Kiliseleri Utrecht Birliği'ni oluşturdular. Günümüzde Utrecht Birliği kiliseleri başlıca Almanya, İsviçre, Hollanda, Avusturya, Polonya ve Çekya'da bulunmaktadır.
2008'de Polonya Ulusal Katolik Kilisesi Scranton Birliği'ni kurdu ve Utrecht Birliği'nden ayrıldı. Bu, eski Birliğin kadınları rahip ilan etme ve eşcinsel evlilikleri kutsama kararına karşı bir protesto olarak yapıldı. İskandinav Katolik Kilisesi daha sonra Scranton Birliği'ne de katıldı.
Doktrin
[değiştir | kaynağı değiştir]
Eski Katolik teolojisi, Efkaristiya'yı Hristiyan Kilisesi'nin çekirdeği olarak görür; bu bakış açısından kilise, inananların bir topluluğudur. Herkes, Tanrı'nın sevgisinin en yüksek ifadesi olarak İsa Mesih'in fedakarlığı etrafında birbirleriyle birlik içindedir. Bu nedenle, Efkaristiya'nın kutlanması, Mesih'in günah üzerindeki zaferinin deneyimi olarak anlaşılır. Günahın yenilgisi, bölünmüş olanı bir araya getirmekten oluşur.[5]
1871 Münih Katolik Kongresi Bildirgesi'ne ve sonraki tüm meclislere aktif katkıda bulunanlardan biri de Prag'da dogmatik profesörü olan Johann Friedrich von Schulte'ydi. Von Schulte kongrenin sonuçlarını şu şekilde özetledi:
- Kadim Katolik inancına bağlılık;
- Katoliklerin haklarının korunması;
- Yeni Roma Katolik dogmalarının reddi;
- Kilise'nin o zamanki yerleşik vicdanıyla uyuşmayan her türlü inanç dogmasını reddederek, eski Kilise'nin anayasalarına bağlı kalmak;
- Kilise'nin, laiklerin anayasal katılımıyla reform edilmesi;
- Hristiyan mezheplerinin birleşmesi için yolun hazırlanması;
- Din adamlarının eğitimi ve konumunun reformu;
- Ultramontanizmin saldırılarına karşı Devlete bağlılık;
- İsa Cemiyeti'nin reddi;
- Kilise'nin gerçek mülküne ilişkin iddia
1889 Utrecht Bildirgesi, Utrecht Birliği'nin Vincent of Lérins'in Commonitory'deki şu alıntıya: "her yerde, her zaman, herkes tarafından inanılan inancımızı sürdürmek için mümkün olan her türlü özen gösterilmelidir; çünkü bu gerçekten de Katolik olan şeydir ".[6][7] UB, boşanmış olanların kilisede yeni bir dini evlilik yapmalarına[8] ve Eski Katolikler, 1877'ye kadar Latince ayini yavaş yavaş yerel dille değiştirmiştir.[9] 1989'da Utrecht Birliği kürtaja karşı çıktı, ancak "alışıl[ma]dık istisnalar bir rahiple istişare edilerek yapılmalıdır".[10]
Apostolik veraset
[değiştir | kaynağı değiştir]Eski Katoliklik, hem piskoposların zaman içinde kesintisiz el koymalarını (tarihi piskoposluk) hem de kilise topluluğunun tüm yaşamının yıllar ve çağlar boyunca söz ve ayinle devam etmesini kastettiği apostolik verasete değer verir. Eski Katolikler, apostolik verasetin, tüm Kilise'nin dahil olduğu inancın devredilmesi olduğunu düşünür. Bu süreçte, veraset makamının özel bir sorumluluğu ve görevi vardır ve İsa Mesih'in ve havarilerinin misyonunun zaman içinde devam etmesini önemser.[5]
Ex opere operato ilkesine göre, Roma ile birlik içinde olmayan piskoposlar tarafından yapılan belirli takdisler Kutsal Makam tarafından hala geçerli olarak kabul ediliyor ve Utrecht Birliği kiliselerindeki Eski Katolik piskoposların takdis edilmeleri ve takdisleri, kadınların rahip olarak daha yakın zamanda takdis edilmesine kadar Kutsal Makam tarafından hiçbir zaman resmen sorgulanmadı.[11]
Ekümenizm
[değiştir | kaynağı değiştir]Utrecht Birliği, kiliselerin yeniden birleşmesinin bölünmemiş Kilise tarafından alınan inanç kararlarının yeniden gerçekleştirilmesi temelinde olması gerektiğini düşünmektedir. Bu şekilde, iddia ettiklerine göre, Kilise'nin orijinal birliği yeniden görünür hale getirilebilir. Bu ilkelere uyarak, Utrechts Birliği kiliselerinin daha sonraki piskoposları ve ilahiyatçıları Rus Ortodoks, Lutheran ve Anglikan temsilcileriyle temas halinde kaldılar.[12][13]
Çok taraflı ekümenik harekete eski Katolik katılımı resmen, Hollanda ve İsviçre'den iki piskoposun Lozan İnanç ve Düzen (F&O) konferansına (1927) katılmasıyla başladı. Ekümenizmin bu tarafı, hiçbir F&O konferansını kaçırmamış olan Eski Katolikler için her zaman büyük bir ilgi alanı olmuştur. Eski Katolikler ayrıca WCC'nin ve ulusal kilise konseylerinin diğer faaliyetlerine de katılırlar. EKK, en başından beri ekümenik harekete aktif katılımla bu çalışmaya olan inancını göstermektedir.[14]
Katolikler ve Eski Katolikler arasındaki farklar
[değiştir | kaynağı değiştir]|
Mevhum |
Katolikler | Eski Katolikler (Utrecht Birliği) |
|---|---|---|
| Tarikatın baş lideri ve ana karargâhı | Papalık altında Kutsal Makamla birlik halinde | Utrecht Birliği altındaki her ulusal Kiliseye göre |
| Din adamlarının bekarlığının teşviki |  |
 |
| Tek eşli aile teşviki | |
|
| Doğum kontrol yöntemlerinin kullanımı | Sadece evlilik içinde doğal aile planlamasına izin veriyor[16][17] | Ertesi gün hapı dahil her türlü doğum kontrol yöntemine izin verir[18][19] |
| Eşcinsel yaşam tarzının ve davranışlarının inananlar arasında kabul görmesi | |
|
| Kadın rahipliğinin kabulü | |
|
| Tridentine Ayininin uygulanması | |
|
| Yedi sakramentin kabulü | |
|
| Ekümenik konsillerin kabulü | |
|
| İznik ve Athanasius İnanç Bildirgelerinin kabulü | |
|
| Deuterokanonik metinlerin kabulü | |
|
| Papalık yanılmazlığının kabulü | |
|
| Meryem'in Göğe kabulü | |
|
| Meryem Ana'nın Tertemiz Gebe Kalmasının kabulü | |
|
| Semboller | |
 |
İstatistikler
[değiştir | kaynağı değiştir]2016 yılı itibarıyla, Eski Katolik kilisesinin 115,000 üyesi bulunmaktadır.[26]
| Kilise | Üye |
|---|---|
| Almanya Eski Katolik Piskoposluğu | 15,500[27] |
| Avusturya Eski Katolik Kilisesi | 14,621[28] |
| Hollanda Eski Katolik Kilisesi | 10,000[29] |
| İsviçre Hristiyan Katolik Kilisesi | 13,500[30] |
| Polonya Eski Katolik Mariavite Kilisesi | 29,000[31] |
| Polonya'daki Polonya Katolik Kilisesi[a] | 20,000[32] |
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Polonya'daki Polonya Katolik Kilisesi, UU'nun bir üyesi kilisedir ve Polonya'daki Katolik Kilisesi ile veya UU'nun eski bir üyesi olan PNCC ile karıştırılmamalıdır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]Özel
- ^ "Old-Catholic churches | World Council of Churches". www.oikoumene.org. 22 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2025.
- ^ James R., Lewis (1998). "Old Catholic Movement". The Encyclopedia of Cults, Sects, and New Religions (1st ed.). United States: Prometheus Books. s. 367. ISBN 1-57392-222-6.
- ^ "Old Catholic church | History, Beliefs & Practices | Britannica". www.britannica.com (İngilizce). 5 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2025.
- ^ Beyschlag, Willibald (1898). "The Origin and Development of the Old Catholic Movement". The American Journal of Theology. 2 (3): 481-526. ISSN 1550-3283.
- ^ a b "Faith". utrechter-union.org. 29 Aralık 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2025.
- ^ "VIEUX-CATHOLIQUES". Dictionnaire des religions (in French). Presses universitaires de France. 1984. s. 1771–17722. ISBN 2-13-037978-8. OCLC 10588473.
- ^ "Philip Schaff: NPNF-211. Sulpitius Severus, Vincent of Lerins, John Cassian - Christian Classics Ethereal Library". ccel.org. 7 Ocak 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2025.
- ^ "Ehe, Scheidung, Wiederheirat". alt-katholisch.de (İngilizce). 13 Şubat 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2025.
- ^ "Project MUSE - U.S. Catholic Historian - Polish-American Catholicism: A Case Study in Cultural Determinism". muse.jhu.edu (İngilizce). 8 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2025.
- ^ "`OLD CATHOLICS' SAY CHRIST IS THEIR LEADER". Deseret News (İngilizce). 15 Nisan 1989. 27 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2025.
- ^ "Edward McNamara, "The Old Catholic and Polish National Churches". 22 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2025.
- ^ "Agreement" (PDF). 11 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ "Gremien". utrechter-union.org. 29 Aralık 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2025.
- ^ "The Old Catholic Ecumenical Commitment". Union of Utrecht of The Old Catholic Churches. 12 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b c d e f g h "Los Veterocatólicos". Catholic.net. 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Şubat 2016.
- ^ Papalık Aile Konseyi Başkanı Kardinal Alfonso López Trujillo, 1 Aralık 2003, Aile Değerleri ve Güvenli Seks
- ^ Papalık Aile Konseyi Başkanı Kardinal Alfonso López Trujillo. Vatikan Şehri, 13 Mayıs 1996, Evlilik Sakramenti için Hazırlık: "Sonuç olarak, bu sadece teorik derinleşme zamanı olmayacak, aynı zamanda lütfun yardımıyla ve her türlü günahtan kaçışla, nişanlı çiftin kendilerini bir çift olarak Mesih'e vermeye hazırlanacağı bir oluşum yolculuğu olacak. Mesih, kur yapmayı ve evlilik hayatını sürdüren, arındıran ve yücelten bir çifttir. Bu şekilde, evlilik öncesi iffet tam bir anlam kazanır ve sevginin büyüme sürecinde önceki birlikte yaşamayı, evlilik öncesi ilişkileri ve mariage coutumier gibi diğer ifadeleri diskalifiye eder."
- ^ "¿Qué aspecto tendría un cisma católico alemán? - Dwight Longenecker". InfoCatólica. 11 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Şubat 2016.
- ^ a b c Jornada, La. "Infalible - La Jornada". www.jornada.unam.mx. 1 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Şubat 2016.
- ^ J. Michael Miller, CSB Arzobispo tit. de Vertara Secretario, Congregación para la educación católica, Roma, 4 de noviembre de 2005; Instrucción sobre los criterios de discernimiento vocacional en relación con las personas de tendencias homosexuales antes de su admisión al seminario y a las órdenes sagradas, Página web oficial del Vaticano 24 Nisan 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Consultado 12 de enero de 2010 «Desde el Concilio Vaticano II hasta hoy diversos documentos del Magisterio y especialmente el Catecismo de la Iglesia católica han confirmado la enseñanza de la Iglesia sobre la homosexualidad. El Catecismo distingue entre los actos homosexuales y las tendencias homosexuales.... Respecto a los actos enseña que en la Sagrada Escritura éstos son presentados como pecados graves. La Tradición los ha considerado siempre intrínsecamente inmorales y contrarios a la ley natural. Por tanto, no pueden aprobarse en ningún caso.
- ^ Cf. Catecismo de la Iglesia Católica (edición típica, 1997), nn. 2357-2358. Cf. también los diversos documentos de la Congregación para la Doctrina de la Fe: Declaración acerca de ciertas cuestiones de ética sexual Persona humana (29 de diciembre de 1975)
- ^ Carta sobre la atención pastoral a las personas homosexuales Homosexualitatis problema (1 de octubre de 1986); Respecto a la inclinación homosexual, la Carta Homosexualitatis problema afirma: {{kaynak|La particular inclinación de la persona homosexual, aunque no sea en sí un pecado, constituye sin embargo una tendencia, más o menos fuerte, hacia un comportamiento intrínsecamente malo desde el punto de vista moral. Por este motivo la inclinación misma debe ser considerada como objetivamente desordenada (n. 3).»
- ^ Cf. PABLO VI, Rescripto a la Carta del Arzobispo de Cantórbery, Revdmo. Dr. F.D. Coogan, sobre el ministerio sacerdotal de las mujeres, 30 de noviembre de 1975: AAS 68 (1976), 599-600: «Your Grace is of course well aware of the Catholic Church's position on this question. She holds that it is not admissible to ordain women to the priesthood, for very fundamental reasons. These reasons include: the example recorded in the Sacred Scriptures of Christ choosing his Apostles only from men; the constant practice of the Church, which has imitated Christ in choosing only men; and her living teaching authority which has consistently held that the esclusion of women from the priesthood is in accordance with the God's plan for his Church"|(p. 599)»
- ^ Cf. CONGREGACIÓN PARA LA DOCTRINA DE LA FE, Declaración Inter insigniores sobre la cuestión de la admisión de las mujeres al sacerdocio ministerial, 15 de octubre de 1976: AAS 69 (1977), 98-116.
- ^ "Information > Frauenordination • Katholisches Bistum der Alt-Katholiken in Deutschland". www.alt-katholisch.de. 3 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "International Old-Catholic Bishops' Conference". oikoumene.org. Cenevre: World Council of Churches. 16 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Şubat 2016.
- ^ "Catholic Diocese of the Old-Catholics in Germany". oikoumene.org. Cenevre: World Council of Churches. January 1948. 20 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Şubat 2016.
- ^ "Old-Catholic Church in Austria". oikoumene.org. Cenevre: World Council of Churches. January 1967. 29 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Şubat 2016.
- ^ "Old-Catholic Church in the Netherlands". oikoumene.org. Cenevre: World Council of Churches. January 1948. 29 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Şubat 2016.
- ^ "Old-Catholic Church of Switzerland". oikoumene.org. Cenevre: World Council of Churches. January 1948. 29 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Şubat 2016.
- ^ "Old-Catholic Mariavite Church in Poland". oikoumene.org. Cenevre: World Council of Churches. January 1969. 29 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Şubat 2016.
- ^ "Polish Catholic Church in Poland". oikoumene.org. Cenevre: World Council of Churches. January 1948. 29 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Şubat 2016.
Genel
Bu madde bu kaynaktan gelen kamu malı içermektedir: Neale, John M (1858). History of the so-called Jansenist church of Holland; with a sketch of its earlier annals, and some account of the Brothers of the common life. Oxford; London: John Henry and James Parker. hdl:2027/mdp.39015067974389. OCLC 600855086.
Konuyla ilgili yayınlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Episcopi Vagantes and the Anglican Church. Henry R.T. Brandreth. London: Society for Promoting Christian Knowledge, 1947.
- Episcopi vagantes in church history. A.J. Macdonald. London: Society for Promoting Christian Knowledge, 1945.
- The Old Catholic Church: A History and Chronology (The Autocephalous Orthodox Churches, No. 3). Karl Pruter. Highlandville, Missouri: St. Willibrord's Press, 1996.
- The Old Catholic Sourcebook (Garland Reference Library of Social Science). Karl Pruter and J. Gordon Melton. New York: Garland Publishers, 1983.
- The Old Catholic Churches and Anglican Orders. C.B. Moss. The Christian East, January, 1926.
- The Old Catholic Movement. C.B. Moss. London: Society for Promoting Christian Knowledge, 1964.
- "La Sainte Trinité dans la théologie de Dominique Varlet, aux origines du vieux-catholicisme". Serge A. Thériault. Internationale Kirchliche Zeitschrift, Jahr 73, Heft 4 (Okt.-Dez. 1983), s. 234-245.
