Yeşil kimya

Sürdürülebilir kimya olarak da adlandırılan yeşil kimya, tehlikeli maddelerin kullanımını ve üretimini en aza indirecek veya ortadan kaldıracak ürün ve süreçlerin tasarımına odaklanan bir kimya ve kimya mühendisliği alanıdır.^[1] Çevre kimyası kirletici kimyasalların doğa üzerindeki etkilerine odaklanırken, yeşil kimya yenilenemeyen kaynakların tüketimini azaltma yollarını araştırır, kirliliği önlemek için teknolojik yaklaşımlar geliştirir ve kimyanın çevresel etkisine odaklanır.^[2]^[3]^[4]^[5]^[6]^[7]

IUPAC tanımı

Yeşil kimya (sürdürülebilir kimya): İnsanlara, hayvanlara, bitkilere ve çevreye zararlı maddelerin kullanımı veya üretimini azaltan veya ortadan kaldıran kimyasal ürün ve süreçlerin tasarımı.

Not 1: Daha genel bir anlatım amacıyla kaynaktaki^[8] hâlinden düzenlenmiştir.

Not 2: Yeşil kimya, çevre kirliliğini önleme ve sıfır atık kavramlarını hem laboratuvar ölçeğinde hem de endüstriyel ölçekte mühendislik açısından ele alır. Verimi artırmakla beraber bir kimyasal süreçte açığa çıkan atıkların bertaraf maliyetini de azaltan ekonomik ve ekouyumlu yöntemlerin kullanımını teşvik eder.^[9]

Kaynakça

^ "Green Chemistry". United States Environmental Protection Agency. 28 Haziran 2006. 21 Şubat 1999 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2011.
^ Green Chemistry and Catalysis. 2007. doi:10.1002/9783527611003. ISBN 9783527611003.
^ Clark (2012). "Green Chemistry, Biofuels, and Biorefinery". Annual Review of Chemical and Biomolecular Engineering. 3: 183-207. doi:10.1146/annurev-chembioeng-062011-081014. PMID 22468603.
^ Cernansky (2015). "Chemistry: Green refill". Nature. 519 (7543): 379-380. doi:10.1038/nj7543-379a. PMID 25793239.
^ Sanderson (2011). "Chemistry: It's not easy being green". Nature. 469 (7328): 18-20. doi:10.1038/469018a. PMID 21209638.
^ Poliakoff (2007). "Sustainable technology: Green chemistry". Nature. 450 (7171): 810-812. doi:10.1038/450810a. PMID 18064000.
^ Clark (1999). "Green chemistry: Challenges and opportunities". Green Chemistry. 1: 1-8. doi:10.1039/A807961G.
^ Marteel, Anne E.; Davies, Julian A.; Olson, Walter W.; Abraham, Martin A. (2003). "GREEN CHEMISTRY AND ENGINEERING: Drivers, Metrics, and Reduction to Practice". Annual Review of Environment and Resources. 28: 401-428. doi:10.1146/annurev.energy.28.011503.163459 .
^ Vert, Michel; Doi, Yoshiharu; Hellwich, Karl-Heinz; Hess, Michael; Hodge, Philip; Kubisa, Przemyslaw; Rinaudo, Marguerite; Schué, François (2012). "Terminology for biorelated polymers and applications (IUPAC Recommendations 2012)" (PDF). Pure and Applied Chemistry. 84 (2): 377-410. doi:10.1351/PAC-REC-10-12-04. 15 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF)5 Temmuz 2021.

[1] "Green Chemistry". United States Environmental Protection Agency. 28 Haziran 2006. 21 Şubat 1999 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2011.

[2] Green Chemistry and Catalysis. 2007. doi:10.1002/9783527611003. ISBN 9783527611003.

[3] Clark (2012). "Green Chemistry, Biofuels, and Biorefinery". Annual Review of Chemical and Biomolecular Engineering. 3: 183-207. doi:10.1146/annurev-chembioeng-062011-081014. PMID 22468603.

[4] Cernansky (2015). "Chemistry: Green refill". Nature. 519 (7543): 379-380. doi:10.1038/nj7543-379a. PMID 25793239.

[5] Sanderson (2011). "Chemistry: It's not easy being green". Nature. 469 (7328): 18-20. doi:10.1038/469018a. PMID 21209638.

[6] Poliakoff (2007). "Sustainable technology: Green chemistry". Nature. 450 (7171): 810-812. doi:10.1038/450810a. PMID 18064000.

[7] Clark (1999). "Green chemistry: Challenges and opportunities". Green Chemistry. 1: 1-8. doi:10.1039/A807961G.

[8] Marteel, Anne E.; Davies, Julian A.; Olson, Walter W.; Abraham, Martin A. (2003). "GREEN CHEMISTRY AND ENGINEERING: Drivers, Metrics, and Reduction to Practice". Annual Review of Environment and Resources. 28: 401-428. doi:10.1146/annurev.energy.28.011503.163459 .

[9] Vert, Michel; Doi, Yoshiharu; Hellwich, Karl-Heinz; Hess, Michael; Hodge, Philip; Kubisa, Przemyslaw; Rinaudo, Marguerite; Schué, François (2012). "Terminology for biorelated polymers and applications (IUPAC Recommendations 2012)" (PDF). Pure and Applied Chemistry. 84 (2): 377-410. doi:10.1351/PAC-REC-10-12-04. 15 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF)5 Temmuz 2021.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

g t d Kimyanın dalları
Fiziksel	Elektrokimya Termokimya Kimyasal termodinamik Yüzey bilimi Kolloidal kimya Mikromeritik Kriyokimya Sonokimya Spektroskopi Yapısal kimya / Kristalografi Kimyasal fizik Kimyasal kinetik Femtokimya Kuantum kimyası Spin kimyası Fotokimya Denge kimyası
Biyolojik	Biyokimya Moleküler biyoloji Hücre biyolojisi Biyoorganik kimya Kimyasal biyoloji Klinik kimya Nörokimya Biyofiziksel kimya
Organik	Stereokimya Fiziksel organik kimya Organik reaksiyon Retrosentetik analiz Enantiyoselektif sentez Total sentez / Yarı sentez Farmasötik kimya Farmakoloji Fulleren kimyası Polimer kimyası Petrokimya Dinamik kovalent kimya
İnorganik	Koordinasyon kimyası Manyetokimya Organometalik kimya Organolantanit kimya Biyoinorganik kimya Biyoorganometalik kimya Fiziksel inorganik kimya Küme kimyası Kristalografi Katı hâl kimyası Metalurji Seramik kimyası Malzeme bilimi
Analitik	Enstrümental kimya Elektroanalitik yöntemler Spektroskopi Absorpsiyon IR Raman UV-Vis NMR Kütle spektrometrisi EI ICP MALDI Ayırma işlemleri Kromatografi GC HPLC Femtokimya Kristalografi Karakterizasyon Titrasyon Islak kimya
Diğer	Nükleer kimya Radyokimya Radyasyon kimyası Aktinit kimyası Kozmokimya / Astrokimya / Yıldız kimyası Jeokimya Biyojeokimya Çevre kimyası Atmosfer kimyası Okyanus kimyası Kil kimyası Karbokimya Petrokimya Gıda kimyası Karbonhidrat kimyası Gıda fiziksel kimyası Tarımsal kimya Kimya eğitimi Amatör kimya Genel kimya Kaçak kimya Adli kimya Otopsi kimyası Nanokimya Supramoleküler kimya Kimyasal sentez Yeşil kimya Klik kimyası Kombinatoryal kimya Biyosentez Bilgisayarlı kimya Matematiksel kimya Teorik kimya
Ayrıca bakınız	Kimya tarihi Nobel Kimya Ödülü Kimyanın zaman çizelgesi Element keşifleri "Merkezî bilim" Kimyasal reaksiyon Kataliz Kimyasal element Kimyasal bileşik Atom Molekül İyon Kimyasal bileşik Kimyasal bağ
Kategori • Wikimedia Commons • Vikiproje

g t d Çevre bilimi
Ana alanlar	Atmosfer bilimi Biyojeokimya Ekoloji Çevre kimyası Çevresel toprak bilimi Limnoloji Okyanus bilimi Su bilimi Yer bilimleri
İlgili alanlar	Biyoloji Çevre çalışmaları Çevre ekonomisi Çevre mühendisliği Çevre sağlığı epidemiyoloji Çevre tasarımı Çevre toksikolojisi Ekolojik ekonomi Fizik Jeodezi Kent ekolojisi Kimya yeşil Sistemler ekolojisi Sürdürülebilirlik bilimi
Uygulamalar	Atık su arıtımı Atık yönetimi Islah Kirlilik kontrolü Çevre teknolojisi Doğal kaynak yönetimi Enerji tasarrufu Geri dönüşüm Kent metabolizması Su temizleme Toplu ulaşım teşviği Yenilenebilir enerji Yol ekolojisi
Listeler	Unvanlar Yayınlar Araştırma kurumları
Ayrıca bakınız	İnsanın çevre üzerindeki etkisi Sürdürülebilirlik
Kategori (bilim insanları) · Medya · Vikiproje