Uyvar Kuşatması (1663)

Uyvar Kuşatması
	1663-1664 Osmanlı-Avusturya Savaşı'nın bir parçası
	; Uyvar Kalesinin 17. yüzyıldaki planı.
Tarih	Ağustos – 13 Eylül 1663
Bölge	Uyvar, Macaristan Krallığı; (bugün: Nové Zámky, Slovakya); 47°59′K 18°10′D / 47.983°K 18.167°D
Sonuç	Kesin Osmanlı zaferi; Vasvar Barışı
Taraflar
Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu	Osmanlı İmparatorluğu
Komutanlar ve liderler
Ádám Forgách	Köprülü Fazıl Ahmet Paşa

Uyvar Kuşatması, Uyvar'ın (Macarca: Érsekújvár, günümüzde Nové Zámky, Güney Slovakya) Osmanlılar tarafından 1663'te fethedilmesiyle sonuçlanan muharebedir.

Arka plan

17. yüzyılın ilk yarısında Osmanlı İmparatorluğu ile Habsburg Hanedanlığı arasında bir çıkmaz oluştu. Huzurlu yıllar sonrasında sınır çatışmaları başladı. Habsburg adayı John Kemény, Transilvanya (günümüzde batı Romanya) tahtı için Osmanlı derebeyi I. Michael Apafi'yi mağlup etmeye çalışıyordu.^[1] Apafi'nin Osmanlı desteğiyle tahtı kazanmasına rağmen Avusturyalılar Kaloşvar kalelerini (günümüzde: Romanya'da Cluj-Napoca) ve Sengevi'i (günümüzde Romanya'da Sâcueni) ele geçirdi. Ayrıca Osmanlı'nın Kanije (günümüzde Macaristan'da Nagykanizsa) kalesine karşı Zerinvar Kalesi'ni (Hırvatistan'da Novi Zrin) inşa ettiler. Bu arada, Osmanlı ordusu zaten Venedik'e karşı Girit Savaşı (1645-1669) kapsamında Dalmaçya'ya yürüyordu. Osmanlı padişahı IV. Mehmet, Avusturyalılara öncelik verdi ve ordunun yönünü değiştirdi.

Barış konuşmaları

Osmanlı ordusunun komutanı büyük vezir Köprülü Fazıl Ahmet Paşa'ydı. Avusturyalıların cephesine doğru yürüyüşe başladı. Bu sırada, Avusturyalılar barış için çağrıda bulundu. Üç görüşme oldu, ilki Belgrad'da, ikincisi OsijekEszék'de ve üçüncüsü Budapeşte'de gerçekleşti. Osmanlı tarafı 200 bin Florinlik tazminat ve Avusturya ordusunun çekilmesini istedi. Avusturya tarafı reddetti.^[2]

Kuşatma

Fazıl Ahmet Paşa Uyvar'a yürümeye karar verdi. Uyvar Kalesi Kuzey Macaristan'da büyük ve önemli bir kaleydi. Kale iyi takviye edilmişti ve 16. yüzyılda Osmanlılar onu ele geçirmeyi birkaç kez denemiş ama başarılı olamamıştı. "Uyvar önündeki bir Türk gibi kararlı" deyimi Macaristan'a yayılmıştı. Ordu 7 Ağustos'ta Uyvar'a ulaşmadan önce Uyvar komutanı Ádám Forgách Osmanlı kampına baskın yapmaya çalıştı ama bu girişim, Avusturya tarafına facia getirdi.^[1] Kuşatma Ağustos ayında başladı ve kale 13 Eylül'de ele geçirildi. Teslimiyet anlaşmasına göre, Uyvar sakinlerine Avusturya'ya serbest geçiş verildi ve Avusturya hükûmetine kaleyi cesurca savunduklarını tasdik eden bir mektup yazıldı.^[2]

Sonrasında

Fazıl Ahmet Paşa Nógrád (Kuzey Macaristan)'ı ele geçirdi. Uyvar ve bölgesi Uyvar Beylerbeyliği oluşturularak beylerbeyine verildi.^[3] Sonraki çatışmalar 1663-1664 kışında oldu ve 1664'te Vasvar Barışı ile sonlandı.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

^ ^a ^b Nicolae Jorga: Geschichte des Osmanischen Reiches IV, (trans. by Nilüfer Epçeli),İstanbul 2009, ISBN 975-6480-17-3 p.100-109
^ ^a ^b Prof. Yaşar Yüce-Prof. Ali Sevim: Türkiye tarihi Cilt III, AKDTYKTTK Yayınları, İstanbul, 1991 p 162-163
^ "Sadık Müfit Bilge:MACARİSTAN'DA OSMANLI HAKİMEYİTİNİN VE İDARİ TEŞKİLATININ KURULUŞU VE GELİŞMESİ. sf.36 (Türkçe)". 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2015.

[Jorga-1] Nicolae Jorga: Geschichte des Osmanischen Reiches IV, (trans. by Nilüfer Epçeli),İstanbul 2009, ISBN 975-6480-17-3 p.100-109

[Yüce-Sevim-2] Prof. Yaşar Yüce-Prof. Ali Sevim: Türkiye tarihi Cilt III, AKDTYKTTK Yayınları, İstanbul, 1991 p 162-163

[3] "Sadık Müfit Bilge:MACARİSTAN'DA OSMANLI HAKİMEYİTİNİN VE İDARİ TEŞKİLATININ KURULUŞU VE GELİŞMESİ. sf.36 (Türkçe)". 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2015.

[1]

[2]

[3]

g t d Yüzyıllara göre Osmanlı İmparatorluğu'nun taraf olduğu önemli kuşatmalar
13.-14.	1285 Kulacahisar 1326 Bursa 1328-1331 Nikea 1333-1337 İzmit 1361 Edirne 1383-1387 Selanik 1383 Sofya 1385 Niş 1393 Tırnova 1394-1396 Konstantinopolis 1397-1402 Konstantinopolis
15.	1411 Konstantinopolis 1422 Konstantinopolis 1422-1430 Selanik 1428 Güvercinlik 1439 Semendire 1440 Belgrad 1440-41 Nobırda 1448 Kocacık 1450 Akçahisar 1453 İstanbul 1455 Berat 1456 Belgrad 1459 Semendire 1461 Trabzon 1462 Midilli 1463 Yayçe 1464 Yayçe 1467 Akçahisar 1470 Eğriboz 1474 İşkodra 1475 Kefe 1477-78 Akçahisar 1478-79 İşkodra 1480 Rodos 1481 Otranto 1484 Kili 1484 Akkerman 1499 İnebahtı
16.	1500 Modon 1500 Kefalonya 1501 Dıraç 1514-5 Diyarbakır 1516-7 Mardin 1517 Kahire 1521 Belgrad 1522 Knin 1522 Rodos 1529 Cezayir Adası 1529 Viyana 1532 Güns (Kőszeg) 1532 Maribor 1533-34 Koron 1534 Tunus 1534 Bağdat 1537 Klis 1537 Korfu 1538 Diu 1539 Kastelnovo 1541 Budin 1541 Cezayir 1542 Peşte 1543 Nice 1543 Estergon 1548 Aden 1548 Van 1551 Trablus 1552 Maskat 1552 Hürmüz 1552 Temeşvar 1552 Eğri 1556 Vahran 1559 Bahreyn 1563 Vahran 1565 Malta 1566 Zigetvar 1569-70 Kevkeban 1570 Lefkoşa 1570-71 Mağusa 1574 Tunus 1585 Tebriz 1585-86 Tebriz 1592 Bihaç 1593 Kulpa 1594 Yanıkkale 1596 Eğri 1598 Budin
17.	1601 Kanije 1602 İstolni Belgrad 1603 Tebriz 1605 Estergon 1616 Revan 1621 Hotin 1625 Bağdat 1630 Bağdat 1635 Revan 1638 Bağdat 1642 Azak 1645 Hanya 1646 Resmo 1660 Varad 1663 Uyvar 1664 Zerinvar 1648-1669 Kandiye 1672 Kamaniçe 1678 Çehrin 1683 Viyana 1684 Budin 1684 Ayamavra 1685 Uyvar 1686 Budin 1686 Peçuy 1688 Eğriboz 1688 Belgrad 1689 Perekop 1690 Belgrad 1692 Hanya 1693 Belgrad 1695 Azak 1696 Azak
18.	1715 Anabolu 1716 Korfu 1716 Temeşvar 1717 Belgrad 1724 Hoy 1724 Hemedan 1724 Revan 1725 Tebriz 1731 Revan 1731 Urmiye 1733 Bağdat 1734-35 Gence 1735 Kars 1737 Özi 1739 Belgrad 1743 Musul 1744 Kars 1769 Hotin 1773 Silistre 1788 Özi 1788 Hotin 1789 Belgrad 1789 İzmail 1799 El-Ariş 1799 Yafa 1799 Akka
19.	1801 Kahire 1806 Belgrad 1821 Patras 1821-22 Akropol 1821 Tripoliçe 1822 Mesalongi 1823 Mesalongi 1825-26 Mesalongi 1826-27 Akropol 1828 Kars 1828 Şumnu 1828 Silistre 1828 Varna 1854 Kalafat 1854 Silistre 1854-55 Sivastopol 1855 Kars 1877 Plevne
20.	1912-13 İşkodra 1912-13 Edirne 1915 Van 1915-16 Kût'ül-Amâre 1916-1919 Medine
Osmanlı mağlubiyetleri italik olarak gösterilmiştir.