Amonyum hidroksit
| |||
| |||
| Tanımlayıcılar | |||
|---|---|---|---|
3D model (JSmol)
|
|||
| ChEBI | |||
| ChemSpider | |||
| ECHA InfoCard | 100.014.225 | ||
| E numaraları | E527 (asitliği düzenleyiciler, ...) | ||
| KEGG | |||
| UNII | |||
CompTox Bilgi Panosu (EPA)
|
|||
| |||
| |||
| Özellikler | |||
| Molekül formülü | NH3(aq) | ||
| Molekül kütlesi | 17.031 g/mol | ||
| Görünüm | Renksiz sıvı (Colourless liquid) | ||
| Koku | "Balık kokusu gibi", son derece keskin | ||
| Yoğunluk | 0.91 g/cm3 (25 % w/w) 0.88 g/cm3 (35 % w/w) | ||
| Erime noktası | −57.5 (25 % w/w) −91.5 °C (35% w/w) | ||
| Kaynama noktası | 37.7 (25 % w/w) | ||
| Çözünürlük (su içinde) | Karışabilir | ||
| −31.5×10−6 cm3/mol | |||
| Termokimya | |||
Standart molar entropi (S⦵298)
|
111 J/(mol·K)[2] | ||
Standart formasyon entalpisi (ΔfH⦵298)
|
−80 kJ/mol[2] | ||
| Tehlikeler | |||
| GHS etiketleme sistemi: | |||
| R-ibareleri | R34, R50 | ||
| NFPA 704 (yangın karosu) |
|||
| AB sınıflandırması | Şablon:Hazchem N Şablon:Hazchem C | ||
| Benzeyen bileşikler | |||
Diğer anyonlar
|
Amonyum klorür Amonyum siyanür | ||
Diğer katyonlar
|
Tetrametilamonyum hidroksit | ||
Benzeyen bileşikler
|
Amonyak Hidroksilamin | ||
| Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa).
| |||
| Bilgi kutusu kaynakları | |||
Amonyum hidroksit, oda sıcaklığında gaz hâlde bulunan amonyağın sulu çözeltisine verilen addır. Formülü olarak NH4+.OH- gösterilir.
Üretim
[değiştir | kaynağı değiştir]Oda sıcaklığında gaz hâlde bulunan amonyağın suda çözünmesi ile elde edilir. Amonyak, kendisi hidroksit iyonu bulundurmamasına rağmen sudan proton alarak amonyum iyonuna dönüşür ve su ise hidrojen kaybederek hidroksit iyonuna dönüşür:
![{\displaystyle {\mathrm {NH} {\vphantom {A}}_{\smash[{t}]{3}}{}+{}\mathrm {H} {\vphantom {A}}_{\smash[{t}]{2}}\mathrm {O} {}\mathrel {\longrightarrow } {}\mathrm {NH} {\vphantom {A}}_{\smash[{t}]{4}}{\vphantom {A}}^{+}~\mathrm {OH} {\vphantom {A}}^{-}}}](https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/bd2bc738424afdf39d10d3e68ca71091f939bdab)
Asitlerle tepkimeleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Hidroklorik asit kullanarak amonyum klorür (nişadır) üretimi:
![{\displaystyle {\mathrm {HCl} {}+{}\mathrm {NH} {\vphantom {A}}_{\smash[{t}]{4}}\mathrm {OH} {}\mathrel {\longrightarrow } {}\mathrm {NH} {\vphantom {A}}_{\smash[{t}]{4}}{\vphantom {A}}^{+}~\mathrm {Cl} {\vphantom {A}}^{-}{}+{}\mathrm {H} {\vphantom {A}}_{\smash[{t}]{2}}\mathrm {O} }}](https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/304b73f17d635eefc608647b13c77aa1af2de085)
Nitrik asit kullanarak amonyum nitrat (azot gübresi) üretimi:
![{\displaystyle {\mathrm {HNO} {\vphantom {A}}_{\smash[{t}]{3}}{}+{}\mathrm {NH} {\vphantom {A}}_{\smash[{t}]{4}}\mathrm {OH} {}\mathrel {\longrightarrow } {}\mathrm {NH} {\vphantom {A}}_{\smash[{t}]{4}}{\vphantom {A}}^{+}~\mathrm {NO} {\vphantom {A}}_{\smash[{t}]{3}}{\vphantom {A}}^{-}{}+{}\mathrm {H} {\vphantom {A}}_{\smash[{t}]{2}}\mathrm {O} }}](https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/20acf27a6d70fbe157cacb0008b27981a5bc4b6f)
Sülfürik asit kullanarak amonyum sülfat üretimi:
![{\displaystyle {\mathrm {H} {\vphantom {A}}_{\smash[{t}]{2}}\mathrm {SO} {\vphantom {A}}_{\smash[{t}]{4}}{}+{}2\,\mathrm {NH} {\vphantom {A}}_{\smash[{t}]{4}}\mathrm {OH} {}\mathrel {\longrightarrow } {}2\,\mathrm {H} {\vphantom {A}}_{\smash[{t}]{2}}\mathrm {O} {}+{}(\mathrm {NH} {\vphantom {A}}_{\smash[{t}]{4}}{\vphantom {A}}^{+}){\vphantom {A}}_{\smash[{t}]{2}}~\mathrm {SO} {\vphantom {A}}_{\smash[{t}]{4}}{\vphantom {A}}^{-}}}](https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/9614c1f083f93fd3f87078a1617d568a525f0b3e)
Kullanım alanları
[değiştir | kaynağı değiştir]Ev temizliği
[değiştir | kaynağı değiştir]Ev temizliğinde %1-3 arası seyreltilmiş ve çeşitli parfümler eklenmiş ürünler bulunmaktadır.
Gıda ürünü üretimi
[değiştir | kaynağı değiştir]Gıdalarda kullanılan amonyum bikarbonatın (gıda amonyağı) üretiminde kullanılır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Alman İş Güvenliği ve Sağlığı Enstitüsü'nün GESTIS Madde Veritabanındaki Ammonia solution kaydı .
- ^ a b Zumdahl, Steven S. (2009). Chemical Principles 6th Ed. Houghton Mifflin Company. s. A22. ISBN 978-0-618-94690-7.