Çengelhan Rahmi M. Koç Müzesi
| Çengelhan Rahmi M. Koç Müzesi | |
|---|---|
![]() | |
| Açılış | 2005 |
| Konum | Altındağ, Ankara, Türkiye |
| Koordinatlar | 39°56′15″K 32°59′50″D / 39.93750°K 32.99722°D |
| Tür | Sanayi müzesi |
| Önemli parça(lar) |
|
| Koleksiyon(lar) |
|
| Toplu ulaşım | EGO |
| Otopark? | Yok |
| Rahmi Koç Müzecilik ve Kültür Vakfı bünyesindeki diğer müzeler | |
Çengelhan Rahmi M. Koç Müzesi, Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan bir sanayi ve ulaşım müzesidir.
2005 yılında ziyarete açılan müze, Ankara'nın ilk sanayi müzesidir.
Ankara Kalesi'nin ana giriş kapısının karşısında, eskiden At Pazarı olarak bilinen mevkide bulunan Çengel Han ve Safranhan adlı iki tarihî yapıda hizmet verir. Müzenin denetimi, Anadolu Medeniyetleri Müzesi Müdürlüğünce yapılmaktadır.[1]
Çengel Han
[değiştir | kaynağı değiştir]
Çengelhan, Osmanlı İmparatorluğu'nun hükümdarı Kanuni Sultan Süleyman döneminde yapılmıştır. Bu yapı, Mihrimah Sultan'ın eşi olan Damat Rüstem Paşa tarafından 1522 yılında inşa ettirilmiştir. Dönemin en büyük dört hanından biri olan Çengelhan, çok sayıda oda ve 'develik' kısmı ile hizmet vermiştir. Han 20. yüzyılın sonlarında terk edilmeden önce, tiftik, yapağı ve ham deri toptan satışlarının yapıldığı bir tabakhane ve yün deposu olarak kullanılmıştır. Çengel Han, Koç Holding'in kurucusu Vehbi Koç'un iş yaşantısına başladığı yıllarda kullandığı bir dükkana da ev sahipliği yapmıştır.[2]
Rahmi M. Koç Müzecilik ve Kültür Vakfı 2005 yılında Çengel Han'ı Vakıflar Genel Müdürlüğü'nden kiralayarak restore ettirmiş ve sanayi müzesi olarak yeniden işlevlendirmiştir. İstanbul'da, Haliç kıyısındaki Lengerhane binasında 1994 yılından itibaren faaliyet gösteren Rahmi M. Koç Müzesi'nden sonra, Rahmi Koç Müzecilik ve Kültür Vakfı tarafından kurulan bu müze, ikinci bir sanayi müzesi olarak hizmete açılmıştır.[1]
Safranhan
[değiştir | kaynağı değiştir]
Müzenin ikinci binası olan Safranhan, 1511 yılında inşa edilmiş ve tipik bir Anadolu kervansarayıdır. Ticari bir yapı olarak önemini yitirince cumhuriyetin ilk yıllarına hapishane olarak, daha sonraki depo olarak kullanılmıştır. Yapı, 2012 yılında konukevi Rahmi M. Koç tarafından satın alındı. 2016 yılına kadar süren restorasyon çalışmalarında, han aslına sadık kalınarak restore edilmiş, ardından müzenin uzantısı olarak ziyarete açılmıştır.
18 ayrı bölümden oluşan müze, denizcilikten karayolu taşımacılığına, hayvancılıktan tıbba kadar pek çok sanayi kolunun geçmişini gözler önüne seren 10.000'den fazla obje ile ziyaretçilerini karşılamaktadır.[2]
Sergi Bölümleri ve Koleksiyonlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Müzede sistematik olarak gruplandırılan eserler 19 kategoriye ayrılmıştır ve müzenin her 3 katında da sergi mekanları mevcuttur. Her kategori sergi hacimleri içerisinde genel olarak kronolojik sırayla sergilenmektedir. Müzenin bodrum katında 4 ayrı kategoriye ait eser sergisi (Tarım, Eczacılık, Tıp, Model Makine Atölyesi) dışında geçici sergi salonu ve elektrik teknisyen odası yer alır. Müzenin zemin katında 5 ayrı kategoriye (Makineler, Vehbi Koç Dükkanı, Karayolu Ulaşımı, Esnaf Sokağı, Bedesten) ait serginin dışında yönetim odası, muhasebe, küratör vb. gibi personel odaları ve orta havluda Çengelhan Brasserie isimli bir restoran yer almaktadır. Müzede sergilenen eserlerin en yoğun olduğu kat 1. kattır. Burada 9 ayrı kategoriye (raylı ulaşım, oyuncaklar, iletişim, bilimsel aletler, denizcilik, günlük yaşam, Ankara ve Atatürk, Rahmi M. Koç Galerisi, havacılık) ayrılmış sergiler ile bir kafeterya bulunmaktadır.[3]
1850'li yıllardan itibaren endüstriyel alanda kullanılan araçlar ile ilk televizyon, ilk daktilo gibi çeşitli elektronik aygıtlar ve havacılık, denizcilik, kara yolu taşımacılığı gibi çeşitli alanlara ait tarihî eserler sergilenmektedir.

Müzedeki çoğu eser Rahmi Koç koleksiyonundan bağışlanmıştır.[4]
Rahmi M. Koç Müzesi 2020-2021 yıllarında bünyesine 3. bina olarak Çocuk Müzesi'ni dahil etmiştir. Çocuk Müzesi'nde çeşitli oyuncaklar sergilenmektedir. Ayrıca müzede çocuklar için okuma salonu bulunmakta ve çocuklara çeşitli eğitimler verilmektedir.
Müzede Eğitim
[değiştir | kaynağı değiştir]- Bireysel Çocuk Atölyeleri
- Okul Gruplarına Yönelik Eğitim
- Öğretmen Seminerleri
- Okul Gruplarına Yönelik Projeler [5]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "RAHMİ M. KOÇ MÜZESİ | Kültür Portalı". web.archive.org. 21 Nisan 2023. 21 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2023.
- ^ "Ankara - Binalarımızın Tarihçesi". rmk-museum.org.tr. 18 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2025.
- ^ İlkyaz Ariz YÖNDEM ,Ali Akın AKYOL (Ağustos 2017). "Ankara Çengelhan Rahmi M. Koç Müzesi Sergileme Bölümleri ve Koleksiyonları".
- ^ "Çengelhan - VKV". ansiklopedi.vkv.org.tr. 12 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2024.
- ^ "çocuk müzesi- müzede eğitim". 14 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
