Sur, Diyarbakır
| Sur | |
|---|---|
 | |
 Türkiye'de yeri | |
 İlçe sınırları haritası | |
| Ülke | Türkiye |
| İl | Diyarbakır |
| Coğrafi bölge | Güneydoğu Anadolu Bölgesi |
| İdare | |
| • Kaymakam | Asım Solak |
| • Belediye başkanı | Adnan Orhan (DEM Parti) |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 438 km² |
| Rakım | 650 m |
| Nüfus (2018) | |
| • Toplam | 112.306 |
| • Kır | - |
| • Şehir | 102.114 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| Posta kodu | 21300 |
| İl alan kodu | 412 |
| İl plaka kodu | 21 |
Resmî site Sur Belediyesi | |
Sur, Diyarbakır'ın dört merkez ilçesinden biridir. 2008 yılında, 5747 sayılı kanunla, Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi sınırları içerisinde, Diyarbakır'ın en eski yerleşim merkezinde kurulmuştur. Sur adını, ilçe merkezi ile çevirili bulunan tarihi Diyarbakır surlarından almıştır.
Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin orta bölümünde yer alan Sur ilçesi, Dicle Nehri'nin kenarında, denizden 660 metre yükseklikte, Karacadağ'ın lavları üzerine kurulmuştur. İlçenin yüzölçümü 1.227 km²’dir.[2] İlçede egemen olmuş büyük uygarlıkların bıraktıkları izlere ve çok sayıda tarihi eserlere, ilçenin her yerinde rastlamak mümkündür.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Tarihi geçmişi; çok eskilere, MÖ 7500 yıllarına kadar uzanmaktadır. Son dönemde yapılan arkeolojik kazılarda Dünyadaki en eski yerleşim alanlarının bu bölgede olduğu görülmüştür.
İlçede sırasıyla Hurriler, Mitanniler, Hititler, Asurlar, Medler, Persler, Büyük İskender, Romalılar, Bizanslılar, Araplar, Selçuklu Hanedanı, Osmanlılar ve 30'a yakın uygarlık hüküm sürmüştür.
İlçe çok sayıda uygarlığın izlerini taşıyan, zengin tarihi ve kültürel birikimi ile farklı uygarlıkların, medeniyetlerin yerleşim alanı ve merkezi olmuştur. İlçe bir tarih ve kültür merkezi olma özelliğini her zaman koruyabilmeyi başarmıştır. Her uygarlık kendi kültürünü, öncekilerle kaynaştırıp, daha zengin hale getirerek yeni kuşaklara adeta bir ‘’Açık Hava Yazıtlar Müzesi’’ şeklinde sunmuştur.[3]
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| 2008[4] | 135.446 | 107.345 | 28.101 |
| 2009[5] | 135.065 | 108.558 | 26.507 |
| 2010[6] | 131.558 | 105.100 | 26.458 |
| 2011[7] | 130.784 | 104.285 | 26.499 |
| 2012[8] | 126.785 | 100.534 | 26.251 |
| 2013[9] | 123.311 | 123.311 | veri yok |
| 2014[10] | 121.750 | 121.750 | veri yok |
| 2015[11] | 117.698 | 117.698 | veri yok |
| 2016[11] | 116.858 | 116.858 | veri yok |
| 2017[11] | 113.447 | 113.447 | veri yok |
| 2018[11] | 112.306 | 112.306 | veri yok |
| 2019[11] | 106.108 | 106.108 | veri yok |
| 2020[11] | 102.114 | 102.114 | veri yok |
Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.
Tarihi yerler
[değiştir | kaynağı değiştir]
Dikkat çekici tarihi eserler olan eski Diyarbakır evleri, Cahit Sıtkı Tarancı, Ziya Gökalp ve Ahmet Arif müze evleri, Arkeoloji Müzesi, Behrampaşa, Fatihpaşa (Kurşunlu), Safa Parlı, Melik Ahmet Paşa, Ali Paşa, Aynalı Minare, Nasuh Paşa, Hz. Ömer, Nebi ve Şeyh Mutahhar camileri, Dört Ayaklı Minare, Meryem Ana Kilisesi, İçkale ve Saint George Kilisesi, Mar Petyun Keldani Kilisesi, Ermeni Protestan Kilisesi, Ermeni Katolik Kilisesi, Surp Giragos Ermeni Kilisesi, On Gözlü Köprü, Cemil Paşa Konağı, Gazi Köşkü, Erdebil Köşkü, Kuşdili Köşkü, Deliller (Kervansaray) ve Hasan Paşa Hanları, Kadı Hamamı, Hz. Süleyman Camii ve içinde bulunan 27 sahabe makberleri, Anadolu'nun en eski ve ilk ibadete açılan, avlusunda bulunan şadırvanı, çeşitli devirlere ait kitabeleri ve İslam dünyasında beşinci Harem-i Şerif olarak bilinen Diyarbakır Ulu Camii ve yaklaşık 5 km uzunluğu ile Dünya Kültür Miras listesindeki Diyarbakır Surları görülmeye değer nadide eserlerdir.[3]
Yerel yönetim
[değiştir | kaynağı değiştir]![[icon]](/wiki/Dosya:Wiki_letter_w_cropped.svg){kind=small} | Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
Eylül 2016'da "PKK-KCK'ye yardım ve destek verdiği gerekçesiyle, haklarında yürütülen soruşturma ve kovuşturmalar kapsamında" kanun hükmünde kararname ile görevinden uzaklaştırılan eş belediye başkanları Seyid Narin ve Fatma Şık Barut'un yerine vali yardımcısı Bilal Özkan atandı.[12]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2012.
- ^ "HGM | Harita Genel Müdürlüğü - Ulusal Haritacılık Kurumu". www.harita.gov.tr. Erişim tarihi: 2025-12-10.
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 19 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2018.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Sur Nüfusu - Diyarbakır". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Diyarbakır Sur Nüfusu". nufusune.com.
- ^ "28 belediyeye kayyum atandı" 12 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Birgün. 11 Eylül 2016. En son 11 Eylül 2016 tarihinde erişildi.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
- Sur kaymakamlığı 7 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
| Otorite kontrolü |
|
|---|
