Hosta Muharebesi
| Hosta Muharebesi | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Rus-Çerkes Savaşı | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 Çerkesya |
 Rusya İmparatorluğu | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
| Bilinmiyor (yerel kabile liderleri)[1] | Bilinmiyor | ||||||
| Güçler | |||||||
| Bilinmiyor | 3,000[2] | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| Bilinmiyor, Rus kayıplarından az[3] | 2,000[4] | ||||||
Hosta Muharebesi (Adigece: Хъопс зао), Rus-Çerkes Savaşı'nın (1763-1864) önemli çarpışmalarından biridir. Günümüzdeki Soçi yakınlarında bulunan Hosta'da Rus İmparatorluğu ile Çerkesler arasında gerçekleşmiştir. Çerkes savaşçıları, sayıca az olmalarına rağmen, yaklaşık 3.000 kişilik bir Rus kuvvetine pusu kurarak saldırmış ve yaklaşık 2.000 kayıp verdirmiştir. Bu zafer, Çerkeslerin gerilla taktiklerinin ne kadar etkili olduğunu göstermiş, Rusların bölgedeki ilerleyişini geçici olarak durdurmuş ve yerel direnişi güçlendirmiştir.[5][6][7][8]
Arka plan
[değiştir | kaynağı değiştir]Hosta Muharebesi, 1763-1864 yılları arasındaki Rus-Çerkes Savaşı sırasında gerçekleşti. Bu savaş, Rus İmparatorluğu ile Kafkasya'nın yerli halkı olan Çerkesler arasında uzun süren bir çatışmaydı. 1840'ların başında Ruslar, Karadeniz kıyılarını kontrol altına almak ve Rus ilerlemesine direnen Çerkes kabilelerini boyun eğdirmek için saldırılarını daha da yoğunlaştırdı.[9] Çerkesler, gerilla taktikleriyle birlikte dağlık araziyi de Rus ilerleyişine karşı koymak için lehine çevirdi.[10]
Muharebe
[değiştir | kaynağı değiştir]1840 yılında Rus kuvvetleri, bölgeyi kontrol altına almak ve kıyı boyunca ikmal yollarını güvenceye almak amacıyla yaklaşık 3.000 askerle Hosta'ya doğru ilerledi.[11] Zorlu araziyi kendi avantajlarına kullanmakta ustalaşan ÇerkeslerHosta yakınlarındaki Rus birliklerine ani bir pusu düzenlediler. Çerkesler, hazırlıksız yakalanan Ruslara ağır kayıplar verdirdi. Ruslar, direnişin şiddeti ve dağlık arazinin getirdiği stratejik dezavantajlarla baş edemediler.[12]
Rus kayıplarının yaklaşık 2.000 ölü olduğu bildirildi; bu, başlangıçtaki kuvvetlerinin önemli bir kısmını oluşturuyordu.[13] Çerkes kayıpları ayrıntılı olarak kaydedilmemiştir, ancak arazinin avantajlarını bilmeleri ve pusu taktikleri kullanmaları nedeniyle kayıplarının önemli ölçüde daha az olduğu kabul edilmektedir.[14]
Sonrası
[değiştir | kaynağı değiştir]Bu muharebe, Çerkesler için önemli bir moral kaynağı oldu, sayı ve donanım bakımından üstün Rus kuvvetini püskürtme olanağını gösterdi.[15] Çerkeslerin gittikçe daha güçlü bir Rus askeri gücüyle karşılaşmasına rağmen, Hosta Muharebesi Rusya'nın bölgeyi boyun eğdirme konusundaki zorluklarını gözler önüne serdi.[11] Muharebe, Rus ilerleyişini geçici olarak yavaşlattı ve Çerkeslerin gerilla taktiklerinin etkinliğini vurguladı; bu taktikler, savaş boyunca direnişlerinin merkezi olmaya devam etti.[12]
Detaylı bilgi için
[değiştir | kaynağı değiştir]• Gammer, Moshe. Muslim Resistance to the Tsar: Shamil and the Conquest of Chechnia and Daghestan. Frank Cass, 2003. ISBN 9780714634319
• Zelkina, Anna. In Quest for God and Freedom: The Sufi Response to the Russian Advance in the North Caucasus. New York University Press, 2000. ISBN 9781850653844
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Archive Raevsky: in 5 volumes / ed. and note. B. L. Modzalevsky . - Ed. P. M. Raevsky
- ^ Richmond, Walter. The Circassian Genocide. Rutgers University Press, 2013. pp. 45–47.
- ^ King, Charles. The Ghost of Freedom: A History of the Caucasus. Oxford University Press, 2008, pp. 91–93.
- ^ Jaimoukha, Amjad. The Circassians: A Handbook. Routledge, 2001, pp. 136–138.
- ^ Henze, Paul B. Circassian Resistance to Russian Expansion. National Council for Soviet and East European Research, 1992
- ^ Richmond, Walter. The Circassian Genocide. Rutgers University Press, 2013.
- ^ Jaimoukha, Amjad. The Circassians: A Handbook. Routledge, 2001
- ^ Paul Henze, Circassian Resistance 20 Mayıs 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 2012
- ^ Baddeley, John F. The Russian Conquest of the Caucasus. Longmans, Green, and Co., 1908, pp. 102–104.
- ^ Allen, W.E.D., Muratoff, Paul. Caucasian Battlefields: A History of the Wars on the Turco-Caucasian Border 1828-1921 3 Haziran 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Cambridge University Press, 1953, pp. 56–58.
- ^ a b Mackie, J. Milton. Life of Schamyl: And Narrative of the Circassian War of Independence Against Russia. Ticknor and Fields, 1856, pp. 92–93.
- ^ a b Longworth, John A. A Year Among the Circassians. Henry Colburn, 1840, Vol. 2, pp. 192–194.
- ^ Houtsma, M. Th., et al. E. J. Brill’s First Encyclopaedia of Islam, 1913–1936. Brill, 1993, pp. 115–117.
- ^ Henze, Paul B. Circassian Resistance to Russian Expansion. National Council for Soviet and East European Research, 1992, pp. 18–20.
- ^ Allen, W.E.D., Muratoff, Paul. Caucasian Battlefields: A History of the Wars on the Turco-Caucasian Border 1828-1921. Cambridge University Press, 1953, pp. 56–58.