Bedrifelek Kadınefendi
| Bedrifelek Kadınefendi | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 4 Ocak 1851 Serencebey, Yıldız, İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 6 Şubat 1930 (79 yaşında) Serencebey, İstanbul, Türkiye |
| Defin | Yahya Efendi Mezarlık, İstanbul |
| Eş(ler)i | II. Abdülhamid |
| Çocuk(lar)ı | Şehzade Mehmet Selim Efendi Zekiye Sultan Ahmed Nuri Efendi |
| Hanedan | Kerzedzh (doğuştan) Osmanlı Hanedanı (evlilikle) |
| Babası | Prens Kerzedzh Mehmed Bey |
| Annesi | İnal-lpa Faruhan |
| Dini | İslam |
Bedrifelek Kadınefendi (Osmanlıca: بدرفلك قادین افندى; d. 4 Ocak 1851 - ö. 6 Şubat 1930), Osmanlı Padişahı II. Abdülhamid'in ikinci eşidir.
Erken yaşam
[değiştir | kaynağı değiştir]Bedrifelek Kadın 4 Ocak 1851'de Serencebey, İstanbul'da doğdu.[1] Natukhai Çerkes prens ailesinin bir üyesi, Kerzedzh Hanesi. Babası Prens Kerzedzh Mehmed Bey, annesi Prenses İnal-lpa Faruhan Hanım, bir Abhaz idi. Ablası Prenses Bezmigül Dilber Hanım ve küçük bir erkek kardeşi Prens Kazım Paşa vardı. Sultan'ın Abdülmecid karısının Şayeste Hanım anne yeğeniydi. Annesi babasının ikinci eşi Melekyar Hanım Vorkoj olan üç küçük kız kardeşi Prenses Şazıdil Hanım, Prenses Nevrestan Hanım ve Prenses Melekistan Hanım vardı.[2]
On üç yaşında 1864 yılında, Çerkeslerin etnik temizliği sırasında, babası Teyze Şayeste Hanım'ın bakımında kendisine ve kız kardeşlerine emanet edildiği İstanbul'a getirilmişti. Burada Osmanlı mahkemesinin geleneklerine göre adı Bedrifelek olarak değiştirildi.[2]
Evlilik
[değiştir | kaynağı değiştir]15 Kasım 1868'de Dolmabahçe Sarayı'nda Abdülhamid ile evlendi. Evliliğinden sonra küçük kardeşi Kazım Paşa'ya Bağdat'da Altıncı Ordu Süvari görevi verildi.[3]
Evlendikten bir yıl sonra 11 Ocak 1870'te ilk çocuğu Mehmed Selim Efendi'yi,[4] iki yıl sonra, 21 Ocak 1872'de de Zekiye Sultan'ı doğurdu.[5]
Abdülhamid'in 31 Ağustos 1876'da tahta çıkmasından sonra,[6] kendisine "İkinci Kadınefendi" unvanı verildi. [7][8] 7 Nisan 1877'de Bedrifelek ve imparatorluk ailesinin diğer üyeleri, Abdülhamid de oraya yerleştikten sonra Yıldız Sarayı'na taşındılar.[9] Burada 11 Şubat 1878'de üçüncü çocuğu Şehzade Ahmed Nuri doğdu.[10] Bedrifelek, Abdülhamid'in diğer eşleri üzerinde kıskançlık göstermemiş ve onlara her zaman nezaket ve gülümseme ile yaklaşmıştır.[11]
16 Eylül 1895'te[11] Abdülhamid'in ilk eşi Nâzikedâ Kadınefendi'nin ölümünden sonra Bedrifelek "Baş Kadın" unvanı ile asıl konsorsunu kurdu. [7][8] Rahîme Perestû Sultan 1904'te öldükten sonra ise imparatorluk haremindeki ana hanım oldu.[7]
27 Nisan 1909'da Abdülhamid tahttan indirildi ve Selanik'de sürgüne gönderildi.[12] Bedrifelek ise İstanbul'da kaldı.[3] 1912'de Selanik Yunanistan'a verildikten sonra Abdülhamid İstanbul'a döndü ve Beylerbeyi Sarayı'na yerleşti. 1918'de öldü.
Ölüm
[değiştir | kaynağı değiştir]
İmparatorluk ailesi 1924'te sürgüne gönderildikten sonra Bedrifelek, Serencebey'de bir köşke yerleşti ve 6 Şubat 1930'da burada öldü. İstanbul Yahya Efendi mezarlığına gömüldü. [13]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Günay Günaydın (2006). Haremin son gülleri. Mevsimsiz Yayınları. s. 73. ISBN 978-9944-987-03-5.
- ^ a b Açba 2007, s. 124.
- ^ a b Açba 2007, s. 125.
- ^ Freely, John (1 Temmuz 2001). Inside Seraglio: İstanbul'da Padişahların Özel Yaşamları. Penguen. s. 287.
- ^ Tuğlacı, Pars (1985). Türkiyeʼde kadın, Cilt 3. Cem Yayınevi. s. 331.
- ^ Clare, Israel Smith (1885). Resimli Evrensel Tarih: Tüm Milletlerin Açık ve Kısa Tarihi Olmak. P. W. Ziegler & Company. s. 549.
- ^ a b c Sakaoğlu 2008, s. 672.
- ^ a b Uluçay 2011, s. 246.
- ^ NewSpot, Cilt 13-24. Basın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü. 1999.
- ^ Bey, Mehmet Sürreya (1969). Osmanlı devletinde kim kimdi, Cilt 1. Küğ Yayını. s. 132.
- ^ a b Uru, Cevriye (2010). Sultan II. Abdülhamid'in kızı Zekiye Sultan'ın hayatı (1872-1950). s. 3.
- ^ Salon, Richard C. (9 Ekim 2014). Balkanlar'da Savaş: Bir Ansiklopedik Tarih İmparatorluğunun Çöküşü Yugoslavya'nın Yıkılışı. ABC-CLIO. s. 1-2. ISBN 978-1-610-69031-7.
- ^ Açba 2007, s. 125-6.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Açba, Harun (2007). Kadın efendiler: 1839-1924. Profil.
- M. Cağatay, Uluçay (2011). Padişahların kadınları ve kızları. Ankara: Oğlak Yayınları.
- Necdet, Sakaoğlu (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayınları. 978-9-753-29623-6.
- The Concubine, the Princess, and the Teacher: Voices from the Ottoman Harem. University of Texas Press. 2010. 978-0-292-78335-5.