Uzunyayla atı
| Uzunyayla atı | |
|---|---|
| Temel bilgiler | |
| Memleketi: | Türkiye |
| Yetiştirildiği yerler: | Türkiye (Uzunyayla) |
| Yaygınlığı: | - |
| Boyu: | - |
| Renkleri: | - |
| Kullanıldığı alanlar: | - |
| Damgaları | |
Uzunyayla atı, 19. yüzyılın sonlarında 1864 yılında Çerkes Sürgünü ile Çerkesya'dan Anadolu'ya Kayseri'nin Pınarbaşı ilçesindeki Uzunyayla'ya gelen Kabardey Çerkeslerinin beraberinde getirdikleri Kabardey ırkı atlar ile yük atı olarak bilinen Macar ırkı (Nonius atı) atların çiftleştirilmesi ile ortaya çıkmış bir at ırkıdır.[1][2] Uzunyayla at ırkı, sürati, çevikliği, hiç durmaksızın çok uzun mesafe yol katedebilmesi, çok zeki, hisli olması ile ünlüdür. Uzunyayla atlarının Soluh, Yeluh, Yağan, Mercan ve Trama adı verilen beş ana hattan meydana geldiği ve bunlardan Soluh (yelesi kuyruğa kadar gelen at) hattının en yaygın olduğu bildirilmektedir.[3]
Baş uzunluğu Malakan atı hariç Anadolu atlarının hepsinden uzun olduğu gibi, Türkiye atları içinde kulak uzunluğunun baş uzunluğuna oranı en küçük olanıdır.
1937 yılında kurulan Uzunyayla Koşum Atı Yetiştirme Cemiyeti, 12 Eylül Darbesinin ardından diğer cemiyetlerle birlikte kapatılmış, başka sahip çıkan olmayınca da atlar neslinin tükenmesi tehlikesiyle karşı karşıya kalmıştır.[4]
Eskiden Uzunyayla yılkılarının kış aylarını Çukurova'da geçirdiğinden Çukurova atı üzerinde Uzunyayla atının etkisi olduğu tahmin edilmektedir. Ancak Uzunyayla atlarının başları daha kaba, profilleri dış bükeydir (koçbaşlılık) ve bu özellik nedeni ile Çukurova atlarından ayrılırlar.[5]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ İşçan, Kaan M. "Geçmişten günümüze Uzunyayla at yetiştiriciliği". circassianworld.com. 21 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2013.
- ^ "Uzunyayla atları yeniden üretilecek". ntvmsnbc. AA. 7 Ekim 2000. 10 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2013.
- ^ Taşkın, Deniz; Koçak, Serdar (2010). "Türk Yerli Atları" (PDF). Kocatepe Veteriner Dergisi. 3 (2). Afyon Kocatepe Üniversitesi. ss. 71-75. 10 Ocak 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi18 Nisan 2013.
- ^ "12 Eylül atları nasıl vurdu?". habervitrini.com. 4 Şubat 2008.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ Yılmaz, Orhan (2012). "Türkiye Yerli At Irkları ve Bir Koruma Çalışması" (PDF). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi. 22 (2). ss. 117-133. 4 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF).
 | Memeliler ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |