Tivat Havalimanı
| Tivat Havalimanı Aerodrom Tivat Аеродром Тиват | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||
| Özet | |||||||||||
| Havalimanı tipi | Sivil | ||||||||||
| Hizmet verdiği şehir | Tivat | ||||||||||
| Yer | Mrčevac, Karadağ | ||||||||||
| Açılış | 1971 | ||||||||||
| Bağlantı merkezi (hub) | Montenegro Airlines | ||||||||||
| Rakım (ODS) | 20 ft / 6 m | ||||||||||
| Koordinatlar | 42°24′17″K 18°43′24″D / 42.40472°K 18.72333°D | ||||||||||
| Web sitesi | montenegroairports.com | ||||||||||
| Harita | |||||||||||
 | |||||||||||
  TIV | |||||||||||
| Pistler | |||||||||||
| |||||||||||
| İstatistikler (2019) | |||||||||||
| Uçak hareketleri | 7.049 | ||||||||||
| Yolcu sayısı | 1.367.282 | ||||||||||
| [1] | |||||||||||
Tivat Havalimanı (Karadağca: Аеродром Тиват, Aerodrom Tivat) (IATA: TIV, ICAO: LYTV), Karadağ'ın kıyı kenti Tivat ve çevresindeki bölgeye hizmet veren uluslararası havalimanı. Havalimanı, Tivat merkezinin 3 km (1.9 mil) güneyindedir.
Karadağ'daki iki uluslararası havalimanının (diğeri Podgorica Havalimanı) en yoğun olanıdır. Havalimanındaki trafik, Karadağ'ın mevsimsel kıyı turizm endüstrisini izlemekte olup, toplam yolcu hacminin %80'i yoğun sezonda (Mayıs-Eylül) ağırlanmaktadır. 2006-2016 döneminde yolcu sayısını ikiye katlayarak bölgedeki en hızlı büyüyen havalimanlarından biri olmuştur.[kaynak belirtilmeli]
Genel bakış
[değiştir | kaynağı değiştir].jpg)
Tivat Havalimanı, Tivat şehrinin hemen yanında, Kotor'un merkezine 8 km (5 mil) ve Doğu Adriyatik kıyısındaki en popüler turistik yerlerden biri olan Budva'nın 20 km (12 mil) kuzeybatısında yer almaktadır. Havalimanının tek pisti, Kotor Körfezi sahil şeridinden 88 m (289 ft) uzaktadır.
Tivat Havalimanı'na ICAO tarafından 4D sınıflandırması verilmiştir,[2] hava sahası D sınıfıdır ve zorlu yaklaşımı ve iniş prosedürleri ile dikkat çekmektedir. Tivat'a iniş, havalimanının bulunduğu vadiyi çevreleyen dağlık arazi ve güçlü rüzgarlar nedeniyle zahmetlidir. 32 numaralı piste yaklaşımı, Tivatsko polje vadisi[3] nedeniyle inişten hemen önce uçakların 20° dönüş yapması gerekir. 14 numaralı piste iniş, Kotor Körfezi'nde yapılan dönerek inme manevrası nedeniyle daha da zordur. Zorlu yaklaşımı ve iniş prosedürleri nedeniyle pilotlar arasında Avrupa'nın Kai Tak'ı olarak bilinir ve aynı zamanda Madeira Havalimanı ile karşılaştırılabilir.[kaynak belirtilmeli] Havalimanı yakındaki dağlarla engel olmadan izlenebildiğinden uçak gözlemcileri tarafından da sıkça ziyaret edilmektedir.
Havalimanında yıl boyunca yapılan uçuşlar olan Belgrad ve Moskova rotasındaki yoğunluk yaz sezonlarında yaklaşık %80 artar. Porto Montenegro'nun açılması ve diğer üst düzey turizm hizmetlerinin sunulmasıyla birlikte, havalimanı giderek daha fazla özel uçağa hizmet vermektedir.
Adriyatik Otoyolu (E65/E80) havalimanına direk bağlanarak ulaşımı kolaylaştırmaktadır.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Tivat Havalimanı 30 Mayıs 1957'de 1200x87 m boyutlarında bir çim pist, küçük bir apron (30x30 m), kontrol kulesi ve bir terminal binası ile küçük bir havalimanı olarak açıldı. 1957'den 1968'e kadar, havalimanı faaliyetler çoğunlukla JAT Douglas DC-3 ve İlyuşin İl-14 uçaklarıyla Belgrad, Zagreb ve Üsküp'e yapılan trafikten oluşuyordu.[4]
1968'den 1971'e kadar havalimanında genişleme ve modernizasyon yapıldı. 25 Eylül 1971'de 2500x45 m boyutlarında bir asfalt pist, daha büyük bir apron (450 m × 70 m), uzatılmış taksi yolları, tamamen yeni bir yolcu terminali ve kontrol kulesi ile yeniden açıldı. 1979 depreminden sonra havalimanı bir kez daha yenilendi. Özellikle apron (460x91,5 m) ve taksi yolları genişledi, böylece havalimanı geniş gövdeli uçakları ağırlayabilir oldu.[5]
23 Nisan 2003'te, havaalanının mülkiyeti Jat Airways'ten Karadağ hükûmetinin sahip olduğu "Karadağ havalimanları" kamu şirketine devredildi. O zamandan beri, havalimanı bir kez daha modernize edildi ve yenilendi, 3 Haziran 2006'da yeniden inşa edilmiş bir yolcu terminali açıldı. Ekim 2007'de Güney Kore, yeni havalimanı ekipmanları için 1 milyon dolar bağışta bulundu.[6][7] 2008'de İlyuşin İl-86 gibi bazı eski tip uçakların Tivat'a uçmasının gürültünün azaltılması için yasaklanması ve Podgorica Havalimanı'na yönlendirilmesi gibi bazı reformlar getirildi.
Bununla birlikte, 2010'ların ortalarında yolcu trafiği bir milyona yaklaşmış ve bu büyüme devam ettikçe, yolcu terminali yoğun yaz aylarında yoğunluğu kaldıramayacağı için yakın gelecekte Tivat Havalimanı'na yeni bir yolcu terminali yapılması ve havalimanı tesislerinin daha da genişletilmesi planlanmaktadır.[kaynak belirtilmeli]
Havayolları ve destinasyonlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Karadağ Hava Meydanları İşletmesi'ne göre Tivat Havalimanı'ndan tüm mevsimler boyunca tarifeli uçuş yapan havalimanlarının ve destinasyonlarının listesi aşağıdadır:
İstatistikler
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıl | Yolcu | Değişim | Uçak hareketleri | Değişim |
|---|---|---|---|---|
| 2005 | 377,013 | 2,522 | ||
| 2006 | 451,289 |  %20
|
3,261 | %29
|
| 2007 | 573,914 | %27
|
4,079 | %25
|
| 2008 | 570,636 |  %1
|
4,630 | %14
|
| 2009 | 532,080 | %7
|
4,226 | %9
|
| 2010 | 541,870 | %2
|
4,017 | %4
|
| 2011 | 647,184 | %19
|
4,531 | %12
|
| 2012 | 725,412 | %12
|
4,605 | %2
|
| 2013 | 868,343 | %20
|
5,198 | %14
|
| 2014 | 910,264 | %5
|
5,281 | %1
|
| 2015 | 895,050 | %2
|
5,422 | %2
|
| 2016 | 979,432 | %10
|
5,985 | %10
|
| 2017 | 1,129,720 | %15
|
6,324 | %7
|
| 2018 | 1,245,999 | %10
|
6,816 | %8
|
| 2019 | 1,367,282 | %9,7
|
7,049 | %3,4
|
En yoğun rotalar
[değiştir | kaynağı değiştir]| Sıra | Havalimanı | Yolcu 2019 | ||
|---|---|---|---|---|
| 1 |  , Moskova–Domodedovo
|
334.880 | ||
| 2 |  , Belgrad Nikola Tesla
|
236.378 | ||
| 3 | , Moskova–Vnukovo
|
182.016 | ||
| 4 | , Moskova–Sheremetyevo
|
114.665 | ||
| 5 | , Pulkovo
|
62.147 | ||
| 6 |  , Boryspil
|
39.415 | ||
| 7 |  , Ben Gurion
|
36.147 | ||
| 8 |  , Gatwick
|
35.883 | ||
| 9 |  , Minsk
|
34.697 | ||
| Kaynak: ec.europa.eu23 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | ||||
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Karadağ'daki havalimanları". 30 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2020.
- ^ "Karadağ havalimanları". 7 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2020.
- ^ "Tivatsko polje haritası". 25 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2020.
- ^ "Tivat havalimanı tarihçesi". 11 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2020.
- ^ "Aerodromi Crne Gore". 25 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2020.
- ^ "Pobjeda – Donacija od milion dolara za aerodrom u Tivtu - October 16, 2007". 12 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2020.
- ^ "Profesionalno serviranje putnika - October 17, 2007". 13 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2020.
- ^ a b "Only Flight". tui.se. 17 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2020.
- ^ Liu, Jim (8 Kasım 2019). "Condor resumes Frankfurt – Tivat service in S20". routesonline.com. 8 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2020.
- ^ a b c "Charter flights". tui.pl. 14 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2020.
- ^ "Only Flight". tui.dk. 10 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2020.
- ^ "Only Flight". 27 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2020.
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 13 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2020. Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi: "travelweekly.co.uk" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ "LOT will make charter flights for Katowice from Rainbow Tours".[ölü/kırık bağlantı]
- ^ a b 2018, UBM (UK) Ltd. "Lufthansa S19 European network additions". 24 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2020.
- ^ Liu, Jim. "Norwegian S20 Short-Haul network additions". Routesonline. 24 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2019.
- ^ "Открытие летнего расписания полётов в Черногорию". flyredwings.com. 3 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2020.
- ^ Liu, Jim (9 Ekim 2019). "SAS S20 Short-Haul network changes as of 08OCT19". routesonline.com. 9 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2020.
- ^ "Novaturas Flights en". novatours.eu/. 18 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2020.
- ^ Liu, Jim (10 Ocak 2020). "Ural Airlines resumes Ekaterinburg – Tivat service in S20". routesonline.com. 10 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2020.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Tivat Havalimanı ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur- Resmî site
- Havacılık Güvenlik Ağı'nda TIV için kaza geçmişi (İngilizce)
- Great Circle Mapper'deki LYTV havalimanı bilgileri. Kaynak: DAFIF (Ekim 2006'da geçerli).
- NOAA/NWS'de LYTV için anlık hava durumu
- World Aero Data'da LYTV hakkında bilgiler. Kaynak: DAFIF.
