Türkiye'de Karadeniz iklimi
Karadeniz iklimi, Karadeniz Bölgesi, Marmara Bölgesi'nin Karadeniz kıyıları ve Kuzey Anadolu Dağları'nın Karadeniz'e bakan yamaçlarında görülen bir iklim türüdür. Köppen iklim sınıflandırmasına göre Türkiye'nin Karadeniz Bölgesi'nde görülen iklim okyanusal iklim (Cfb) ve yağışlı dönencealtı iklimi (Cfa) altında sınıflandırılır ve bu iklimler Batı Avrupa, Yeni Zelanda ile Çin ve ABD'nin güneydoğu kıyılarında da yaygındır.[1]
Özellikler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Yağış boldur (ortalama 842,6 mm), her mevsim yağışlıdır ve kurak dönem yoktur
- Doğu Karadeniz'de en fazla yağış sonbaharda, en az yağış ilkbaharda düşer. Yıllık yağış miktarı ortalama 1590 mm iken, 831 mm 2244 mm arasında değişir.[2]
- Batı Karadeniz'de en fazla yağış sonbaharda, en az yağış ilkbaharda düşer. Yıllık yağış miktarı 1000–1500 mm'dir.
- Orta Karadeniz'de ise en fazla yağış kışın, en az yağış yazın düşer. Yıllık yağış miktarı 450 mm (Tokat)–700 mm (Samsun) arasındadır.[3]
- Türkiye'de günlük ve yıllık sıcaklık farkının en az olduğu iklim tipidir.
- Kışlar Akdeniz İklimi'nde olduğu gibi ılık, iç ve yükseklerde soğuk geçer. Yazlar fazla sıcak değildir.
- Doğal bitki örtüsü kıyılarda geniş yapraklı nemcil ormanlar, yükseklerde sıcaklık düşüklüğüne bağlı, karışık ve iğne yapraklı ormanlardır.
- Yıllık ortalama sıcaklık 13,0 °C, Temmuz ortalaması 22,1 °C, Ocak ayı ortalaması 4,2 °C'dir.
- Yıllık bağıl nem ortalaması %71'dir.[4]
Köppen iklim sınıflandırmasına göre Karadeniz iklimi
[değiştir | kaynağı değiştir]
Küresel olarak en sık kullanılan iklim sınıflandırması olan Köppen iklim sınıflandırmasına göre Türkiye'de Karadeniz'e kıyısı olan bölgelerde okyanusal iklim (Cfb) ve yağışlı dönencealtı iklimi (Cfa) baskındır. Buna ek olarak Trakya'nın Karadeniz kıyıları ile Samsun ve Trabzon illerinin belli bölgeleri Akdeniz iklimi (Csa) özellikleri göstermektedir.[5] Karadeniz Bölgesi'nin hinterland kısımlarında karasal iklim türleri (Dsa, Dsb, Dfb, Dfc) ile yüksek bölgelerde subarktik (Dsc, Dfc) ve tundra iklimleri (ET) yer almaktadır.
Etki bölgesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Karadeniz kıyısında 15 Karadeniz iç bölgesinde 9 il'i etkisi altına alır. Bunlar; Trabzon, Rize, Artvin, Giresun, Ordu, Samsun, Sinop, Kastamonu, Bartın, Zonguldak, Düzce'dir. Karadeniz iç kesimlerinde ise; Gümüşhane, Amasya, Bayburt(kısmen Aydıntepe), Tokat (kuzey kesimi), Çorum (kısmen kuzeyi), Sivas (Koyulhisar, Suşehri çevresi), Bolu, Karabük dir.[kaynak belirtilmeli] Karadeniz bölgesinde olmayan ancak Karadeniz ikliminin etkisi görülen iller ise; Sakarya, Kocaeli, İstanbul, Kırklareli'dir.[kaynak belirtilmeli]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ ÖZTÜRK, M. Zeynel; ÇETİNKAYA, Gülden; AYDIN, Selman. "Köppen-Geiger İklim Sınıflandırmasına Göre Türkiye'nin İklim Tipleri". Coğrafya Dergisi. 17 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2018.
- ^ Güçlü, Yüksel (2010). "Doğu Karadeniz Bölümü Kıyı Kuşağında İklim Konforu Şartlarının Kıyı Turizmi Yönünden İncelenmesi" (PDF). COĞRAFİ BİLİMLER DERGİSİ. 7 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Mart 2019.
- ^ YETMEN, Hurşit. "Orta Karadeniz'deki Kuraklık Olaylarının Karakteristikleri" (PDF). ankara.edu.tr. 7 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Mart 2019.
- ^ SENSOY, Serhat ve diğ. "Türkiye İklimi" (PDF). mgm.gov.tr. 7 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Mart 2019.
- ^ "Köppen İklim Sınıflandırmasına göre Türkiye İklimi" (PDF). 12 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 31 Mart 2021.