SERCA
SERCA, sarkoplazmik/endoplazmik retikulum Ca2+-ATPaz veya SR Ca2+-ATPaz, kalsiyum ATPaz tipi bir P-ATPazdır. Ana görevi kalsiyum iyonlarını sitozolden sarkoplazmik retikuluma taşımaktır.
Fonksiyon
[değiştir | kaynağı değiştir]SERCA bir P-tipi ATPazdır. Miyositlerin sarkoplazmik retikulum (SR) adlı organelinde bulunur. Kalsiyum iyonlarını (Ca2+) sitozolden SR lümenine taşıyan bir Ca2+ ATPazdır. Bu süreç, kas gevşemesi sırasında, ATP hidrolizinden gelen enerjiyi kullanır.[1]
SERCA'nın sitoplazmik yüzünde 3 ana alt birimi mevcuttur. Bunlar:
- Fosforilasyon yapan alt birim
- Enzimin katalitik kısmı olan nükleotid bağlayan alt birim
- Büyük konformasyonel değişikliklerin iletimine katılan aktüatör alt birimidir
SERCA1, kalsiyum taşıma fonksiyonunun yanında kahverengi yağ dokusu ve iskelet kaslarında ısı üretir.[2][3] Sarkolipin isimli regülatör proteinin bağlanması ve Ca2+ iyonlarını pompalanmasındaki verimsizlik sebebiyle doğal olarak ortaya çıkan ısıyla birlikte pompalama fonksiyonunu durdurur ve sadece bir ATP hidrolaz fonksiyonunu sürdürür. Bu termojenez mekanizması memelilerde ve endotermik balıklarda yaygındır.[4][5]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Marín-García, José (1 Ocak 2014), Marín-García, José (Ed.), Chapter 23 - Gene- and Cell-Based Therapy for Cardiovascular Disease, Academic Press, ss. 783-833, 13 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi2 Haziran 2025
- ^ de Meis, Leopoldo; Oliveira, Gaya M.; Arruda, Ana Paula; Santos, Reinaldo; Costa, Rodrigo Madeiro da; Benchimol, Marlene (2005). "The Thermogenic Activity of Rat Brown Adipose Tissue and Rabbit White Muscle Ca2 + -ATPase". IUBMB Life (İngilizce). 57 (4-5): 337-345. doi:10.1080/15216540500092534. ISSN 1521-6551.
- ^ Arruda, Ana Paula; Nigro, Mariana; Oliveira, Gaya M.; de Meis, Leopoldo (1 Haziran 2007). "Thermogenic activity of Ca2+-ATPase from skeletal muscle heavy sarcoplasmic reticulum: The role of ryanodine Ca2+ channel". Biochimica et Biophysica Acta (BBA) - Biomembranes. 1768 (6): 1498-1505. doi:10.1016/j.bbamem.2007.03.016. ISSN 0005-2736. 13 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi5 Haziran 2025.
- ^ Bal, Naresh C.; Periasamy, Muthu (13 Ocak 2020). "Uncoupling of sarcoendoplasmic reticulum calcium ATPase pump activity by sarcolipin as the basis for muscle non-shivering thermogenesis". Philosophical Transactions of the Royal Society B: Biological Sciences. 375 (1793): 20190135. doi:10.1098/rstb.2019.0135. PMC 7017432
. PMID 31928193. 4 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi5 Haziran 2025.
- ^ Legendre, Lucas J.; Davesne, Donald (13 Ocak 2020). "The evolution of mechanisms involved in vertebrate endothermy". Philosophical Transactions of the Royal Society B: Biological Sciences. 375 (1793): 20190136. doi:10.1098/rstb.2019.0136. PMC 7017440
. PMID 31928191. 3 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi5 Haziran 2025.