Muhammed Muhbir
| Muhammed Muhbir محمد مخبر | |
|---|---|
| |
| 2023'te Muhbir | |
| İran Cumhurbaşkanı Vekâleten | |
| Görev süresi 19 Mayıs 2024 - 28 Temmuz 2024 | |
| Dinî Lider | Ali Hamenei |
| Yerine geldiği | İbrahim Reisi |
| Yerine gelen | Mesud Pezeşkiyan |
| 7. İran Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı | |
| Görev süresi 8 Ağustos 2021 - 19 Mayıs 2024 | |
| Cumhurbaşkanı | İbrahim Reisi |
| Yerine geldiği | İshak Cihangiri |
| Düzenin Maslahatını Teşhis Konseyi Üyesi | |
| Görevde | |
| Makama geliş 20 Eylül 2022 | |
| Başkan | Sadık Laricani |
| Dini Lider | Ali Hamenei |
| İmam Humeyni Fermanı İcra Kurulu Başkanı | |
| Görev süresi 15 Temmuz 2007 - 7 Aralık 2021 | |
| Dini Lider | Ali Hamenei |
| Yerine geldiği | Muhammed Iravani |
| Yerine gelen | Parviz Fattah |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | Muhammed Muhbir 26 Haziran 1955 Dizfûl, İran |
| Vatandaşlığı |  İran
|
| Partisi | Bağımsız |
| Mesleği | Siyasetçi |
| Dini | İslam |
Muhammed Muhbir Dizfulî (Farsça: محمد مخبر دزفولی; d. 26 Haziran 1955), 8 Ağustos 2021'den bu yana İran'ın 7. ve şu anki birinci cumhurbaşkanı yardımcısı ve 19 Mayıs 2024'te Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'nin ölümünden bu yana İran Cumhurbaşkanı vekili olan İranlı siyasetçidir. Aynı zamanda Düzenin Maslahatını Teşhis Konseyi üyesidir. Daha önce İmam Humeyni Fermanı İcra Kurulu başkanlığı, Sina Bank yönetim kurulu başkanlığı ve Huzistan Eyaleti vali yardımcılığı görevlerinde bulundu.
Cumhurbaşkanı birinci yardımcısı olarak Muhbir, İran Anayasasına göre cumhurbaşkanının ölümü üzerine İran Dini Liderinin onayı ile "Cumhurbaşkanının yetki ve görevlerini" üstlenir. Meclis Başkanı, Yargı Başkanı, Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı'ndan oluşan geçici Cumhurbaşkanlığı Konseyi oluşturulur ve konsey 50 gün içinde yeni bir seçim düzenler.[1] Cumhurbaşkanı Reisi'nin helikopter kazasında hayatını kaybetmesinin ardından Muhbir, İran Cumhurbaşkanı vekilliği görevini üstlendi.
İlk yılları ve eğitimi
[değiştir | kaynağı değiştir]Muhammed Muhbir, 1955 yılında İran'ın Dizfûl kentinde doğdu.[2][3] Doğduğu şehre ithafen Muhammed Muhbir Dizfulî olarak adlandırılmaktadır. Uluslararası hukuk alanında doktora akademik çalışması (ve yüksek lisans) dahil olmak üzere iki doktora derecesine sahiptir;[4] ayrıca yönetim alanında bir doktora derecesi vardır. Ayrıca yönetim alanında yüksek lisans derecesine sahiptir.[5]
Kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]Muhbir, İran-Irak Savaşı sırasında İslami Devrim Muhafızları'nın sağlık kolordusunda subay olarak görev yaptı. 1990'larda Muhbir, memleketindeki Dizful Telekomünikasyon'un CEO'su ve ardından Huzistan Eyaleti Vali Yardımcısıydı. 2000'li yıllardan itibaren yaklaşık on yıl boyunca Sina Bank'ın başkanlığını yaptı. 2007'de İmam Humeyni Fermanı İcra Kurulu başkanı oldu.[6]
8 Ağustos 2021'de Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, Muhbir'i İran cumhurbaşkanı yardımcısı olarak atadı ve bu göreve getirilen yedinci kişi oldu. Ekim 2022'de, Rusya'nın Ukrayna'yı işgalini desteklemek üzere Rusya'ya Şahed insansız hava araçları ve füzeler gönderilmesine yönelik bir anlaşmayı sonuçlandırmak üzere üst düzey DMO yetkilileri ve Yüksek Ulusal Güvenlik Konseyi yetkilisiyle birlikte Moskova'ya gönderildi.[7]
19 Mayıs 2024'te Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'nin ölümünün ardından İran Cumhurbaşkanı Vekilliği görevini üstlendi ve 20 Mayıs'ta Dini Lider Ali Hamenei tarafından yeni cumhurbaşkanlığı seçimleri yapılana kadar görevi onaylandı.[8]
Yaptırım
[değiştir | kaynağı değiştir]Temmuz 2010'da Avrupa Birliği, Setad'ın (İmam Humeyni Fermanı İcra Kurulu) başkanı Muhammed Muhbir'i “nükleer veya balistik füze faaliyetleri” meselesine karıştığı iddiasıyla yaptırım uyguladığı kişi ve kuruluşlar listesine dahil etti. Aradan iki yıl geçtikten sonra bu yaptırım Muhbir'i söz konusu listeden çıkardı.[9]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Constitution of the Islamic Republic of Iran (full text)". shora-gc.ir. Guardian Council. 2 Haziran 2021. 28 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2024.
In case of death, dismissal, resignation, absence, or illness lasting longer than two months of the President, or when his term in office has ended and a new president has not been elected due to some impediments, or similar other circumstances, his first deputy shall assume, with the approval of the Leader, the powers and functions of the President. The Council, consisting of the Speaker of the Islamic Consultative Assembly, head of the judicial power, and the first deputy of the President, is obliged to arrange for a new President to be elected within a maximum period of fifty days. In case of death of the first deputy to the President, or other matters which prevent him to perform his duties, or when the President does not have a first deputy, the Leader shall appoint another person in his place.
- ^ "Ayatollah Raisi appoints Dr Mohammad Mokhber as 1st VP". Government of the Islamic Republic of Iran. 8 Ağustos 2021. 16 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2024.
- ^ "بیوگرافی : محمد مخبر (1334-)". 6 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Biography: Mohammad Mokhber". Student News Network. 14 Ağustos 2020. 16 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2020.
- ^ "مخبر به ستاد اجرایی فرمان امام میرود" [Mohamad Mokhber is going to Execution of Imam Khomeini's Order]. ictna.ir. Information and Communication Technology News Agency. 25 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2020.
- ^ "Mohammad Mokhber: First Vice President of Iran". United Against Nuclear Iran. American Coalition Against Nuclear Iran. 14 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2024.
- ^ "Iran agrees to supply missiles as well as drones to Russia". The Guardian. 18 Ekim 2022. 14 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2022.
- ^ "Iran's president, foreign minister and others found dead at helicopter crash site". Associated Press (İngilizce). 20 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2024.
- ^ Special Report: Khamenei's conglomerate thrived as sanctions squeezed Iran -- Mohammad Mokhber 20 Ağustos 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. reuters.com Retrieved 16 Ağustos 2020
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Muhammed Muhbir ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
 | ||
 | ||
* = Vekaleten | ||
