Karadağ Krallığı

Karadağ Krallığı
Краљевина Црна Горa
Kraljevina Crna Gora^[a]
Karadağ Krallığı Краљевина Црна Горa; Kraljevina Crna Gora
1910-1918
	Bayrak Arma
	Millî marş; Ubavoj nam Crnoj Gori; Убавој нам Црној Гори; Güzel Karadağ'ımız için;
	1914 yılında Karadağ Krallığı
	1914'te Karadağ Krallığı
Başkent	Çetine
Sürgündeki başkent	Bordeaux; Neuilly-sur-Seine
Yaygın dil(ler)	Sırpça
Resmî din	Sırp Ortodoks Kilisesi
Demonim	Karadağlı
Hükûmet	Üniter parlamenter anayasal monarşi askerî diktatörlük altında (1913-1917);
Kral
• 1910-1918
• 1910-1918	I. Nikola
Başbakan
• 1910-1912
• 1910-1912	Lazar Tomanovic (ilk)
• 1917-1918	Evgeniye Popoviç (son)
Yasama organı	Parlamento
Tarihî dönem	20. yüzyıl - I. Dünya Savaşı
• Kuruluş bildirisi
• Kuruluş bildirisi	28 Ağustos 1910
• Balkan Savaşları	1912-1913
• Londra Anlaşması	30 Mayıs 1913
• I. Dünya Savaşı Balkan Cephesi	1914-1918
• Korfu Bildirgesi	20 Temmuz 1917
• Podgorica Meclisi	1914-1918
• Dağılışı	28 Kasım 1918
Yüzölçümü
	14.000 km2
Para birimi	Karadağ perperi
Öncüller	Ardıllar
	Karadağ Prensliği
Sırbistan Krallığı
Günümüzdeki durumu	Karadağ, Sırbistan, Kosova

Karadağ Krallığı (Sırpça: Краљевина Црнa Горa veya Kraljevina Crna Gora), Balkanlar'da 1910-1918 yıllarında varlığını sürdürmüş olan bir krallıktı. Krallığın başkenti Çetine idi (Cetinje). Krallığın para birimi Karadağ Perperi idi. Ülke pratikte Mutlakiyetçi olmasına rağmen aslında bir Meşrutiyet olarak yönetilmiştir.

Tarihi

Karadağ Prensi I.Nikola 28 Ağustos 1910'da Çetine'de Karadağ Krallığı'nı ilan ederek ülkeyi Prenslik rütbesinden yükseltti. Kral I. Nikola ülkeyi 1860'tan beri Prens olarak yönetmişti ve 20. yüzyılın başında bir anayasa ve yeni bir para birimi olan Karadağ'ın para birimini tanıtmak gibi birkaç modernleştirici reform başlatmıştı.

Karadağ, Rumeli'nin Osmanlı kontrolündeki son bölgelerinde pay kazanma umuduyla 1912'de Birinci Balkan Savaşı'na katıldı. Karadağ, 30 Mayıs 1913'te Sancak'ı Sırbistan ile bölerek daha fazla toprak kazanımı elde etti. Ancak Karadağlılar, Büyük Güçlerin ısrarı üzerine Mayıs 1913'te yeni ele geçirilen İşkodra şehrini (Sırpça Skadar, günümüz İşkodrası) yeni Arnavutluk devletine bırakmak zorunda kaldılar. Esad Paşa, Karadağ'ın Orta Arnavutluk'taki iddialarını desteklemesi karşılığında kasabayı Karadağlılara teslim etmek için bir anlaşma yaptı. Ancak, İşkodra ve çevresi büyük bir etnik Arnavut çoğunluğa sahip olduğundan, bölge bunun yerine Arnavutluk eyaletine gitti. Haziran 1913'te İkinci Balkan Savaşı patlak verdiğinde, Sırbistan Bulgaristan'a karşı savaştı ve I.Nikola Sırbistan'ın yanında yer aldı.

Birinci Dünya Savaşı sırasında (1914-1918) Karadağ, I.Nikola Sırp yanlısı politikası doğrultusunda Üçlü İtilaf ile ittifak kurdu. Buna göre, Avusturya-Macaristan, 15 Ocak 1916'dan Ekim 1918'e kadar Karadağ'ı işgal etti.

20 Temmuz 1917'de Korfu Deklarasyonu'nun imzalanması, Karadağ'ın Sırbistan ile birleşmesinin habercisiydi. 26 Kasım 1918'de, Karadağ halkını temsil ettiğini iddia eden seçilmiş bir organ olan Podgorica Meclisi, oybirliğiyle, kral I. Nikola'yı (hâlâ sürgündeydi) görevden alan ve Karadağ'ı Sırbistan ile birleştiren bir kararı kabul etti. Bu olay üzerine, daha önce hanedanının başrolü oynadığı Sırbistan ile daha büyük bir devlete birleşmeyi destekleyen I. Nikola, Karadağ milliyetçiliğini desteklemeye ve 1921'de Fransa'da ölümüne kadar sürdürdüğü bir pozisyon olan Sırbistan ile birliğe karşı çıkmaya çalıştı.

1 Aralık 1918'de hem Sırbistan hem de Karadağ'ın parça olduğu Yugoslavya Krallığı kuruldu.

II. Dünya Savaşı sırasında Yugoslavya'daki işgal kuvvetleri, İtalya'nın Karadağ valiliğini kukla bir krallığa dönüştürmeyi düşündü, ancak bu planlardan hiçbir şey çıkmadı.

Galeri

Karadağ'ın sivil bayrağı
1913'te Karadağ Krallığı
Krallığın ilanı, 28 Ağustos 1910
Krallığın ilanının metni

Notlar

^ 1916-1922 arası sürgündeki hükûmet

Kaynakça

^ Constitution of the Principality of Montenegro, 1905, Article 40, "Paragraph 1: State religion in Montenegro is Eastern-Orthodox. Paragraph 2: Montenegrin Church is Autocephalous. It is independent from any other Church, but maintains dogmatic unity with Eastern-Orthodox Ecumenical Church. Paragraph 3: All other recognized religions are free in Montenegro.[1] 27 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[1] 1916-1922 arası sürgündeki hükûmet

[2] Constitution of the Principality of Montenegro, 1905, Article 40, "Paragraph 1: State religion in Montenegro is Eastern-Orthodox. Paragraph 2: Montenegrin Church is Autocephalous. It is independent from any other Church, but maintains dogmatic unity with Eastern-Orthodox Ecumenical Church. Paragraph 3: All other recognized religions are free in Montenegro.[1] 27 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[a]

[1]

g t d Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti zaman çizelgesi
	1918 öncesi	1918–1929	1929–1945	1941–1945	1945–1946	1946–1963	1963–1992	1991/1992–2003	2003–2006	2006–2008	2008–
Slovenya	Kotor Körfezini içene alan Avusturya-Macaristan Ayrıca bakınız Hırvatistan-Slavonya Krallığı 1868–1918 Dalmaçya Krallığı 1815–1918 Bosna ve Hersek Eyaleti 1878–1918	Sırp, Hırvat ve Sloven Krallığı (1918–1929) Yugoslavya Krallığı (1929–1945) Ayrıca bakınız Sloven, Hırvat ve Sırp Devleti 1918 Prekmurje Cumhuriyeti 1919 Banat, Baçka ve Baranya 1918–1919 Fiume Özgür Devleti 1920–1924 1924–1945		Faşist İtalya and Nazi Almanyası ^a tarafından işgal	Demokratik Federal Yugoslavya 1945–1946 Yugoslavya Federal Halk Cumhuriyet 1946–1963 Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti 1963–1992 İçine aldığı Sosyalist Cumhuriyetler Slovenya (1945–1991) Hırvatistan (1945–1991) Bosna Hersek (1945–1992) Sırbistan (1945–1992) (içine aldığı özerk bölgeler Voyvodina ve Kosova) Karadağ (1945–1992) Makedonya (1945–1991) Ayrıca bakınız Trieste Serbest Bölgesi (1947–1954) ^j			Slovenya Cumhuriyeti On Gün Savaşı
Dalmaçya				Bağımsız Hırvatistan Devleti 1941–1945 Nazi Almanyası'nın kukla devleti. Faşist İtalya tarafından işgal edildi. Međimurje ve Baranya Macaristan tarafından işgal edildi.				Hırvatistan Cumhuriyeti^b Hırvatistan Savaşı
Slovenya
Hırvatistan
Bosna								Bosna-Hersek^c Bosna Savaşı Bosna-Hersek Federasyonunu kapsar (1995–günümüz), Sırp Cumhuriyeti (1995–günümüz) ve Brčko bölgesi (2000–günümüz).
Hersek
Voyvodina	Macaristan'ın Délvidék bölgesinin parçası			Alman askeri kontrolündeki Özerk Banat^d				Yugoslavya Federal Cumhuriyeti Kapsadığı ülkeler Sırbistan Cumhuriyeti (1990–2006) and Karadağ Cumhuriyeti (1992–2006)	Sırbistan-Karadağ Birleşik Devleti	Sırbistan Cumhuriyeti BM yönetimindeki Kosova ve Metohiya Özerk Bölgesi ve Voyvodina özerk bölgelerini kapsar	Sırbistan Voyvodina özerk bölgesini kapsar
Sırbistan	Sırbistan Krallığı 1882–1918			Sırbistan Askeri Bölgerleri 1941–1944 ^e							Sırbistan Voyvodina özerk bölgesini kapsar
Kosova	Sırbistan Krallığı parçası 1912–1918			Büyük ölçüde Arnavutluk tarafından işgal edilmiş 1941–1944 Makedonya'nın batısı ve Karadağ'ın güney-doğusu boyunca							Kosova^g
Metohija	Karadağ Krallığı 1910–1918 Avusturya-Macaristan tarafından kontrol edilen Metohija 1915–1918										Kosova^g
Karadağ				Karadağ Himayesi^f 1941–1944						Karadağ
Makedonya	Sırbistan Krallığı parçası 1912–1918			Bulgaristan Krallığı kontrolünde 1941–1944				Makedonya Cumhuriyeti^h
^a Macaristan Krallığı tarafından yönetilen Prekmurje. ^b Ayrıca bakınız SAO Kninska Krajina (1990) → SAO Krajina (1990–1991); and SAO Eastern Slavonia, Baranja and Western Syrmia (1990–1991), SAO Western Slavonia (1990–1991) ve Krayina Sırp Cumhuriyeti (1990–1995), hepsinin yerini alan; Doğu Slavonya, Baranja ve Batı Sirmium Birleşmiş Milletler Geçici Yönetimi (1996–1998). ^c Ayrıca bakınız, Bosna-Hersek Cumhuriyeti; Hersek-Bosna Hırvat Cumhuriyeti; ve Sırp Özerk Bölgeleri SAO olan Bosanska Krajina, North-Eastern Bosnia, Romanija ve Herzegovina (1991–1992), hepsinin birleştirilmesinden oluşan Sırp Cumhuriyeti (1992–1995). ^d Macaristan (1941–1944) tarafından tekrar işgal edilen Baçka , Bağımsız Hırvatistan Cumhuriyeti (1941–1944) işgal edilen Sirem. ^e Ayrıca bakınız Uzice Cumhuriyeti. ^f Faşist İtalya (1941–1943) ve Nazi Almanyası (1943–1944). Bağımsız Hırvatistan Devleti (1941–1944) tarafından işgal edilen.							^g ^h Makedonya, Birleşmiş Milletler tarafından "Makedonya Eski Yugoslav Cumhuriyeti" olarak bilinir. Çünkü Yunanistan ile arasında adlandırma sorunu vardır. ^j 1947 Özgür Toprak olarak kuruldu. (Bölge A) ve (Bölge B) olarak iki bölgeye ayrıldı.