John Mearsheimer
| John Mearsheimer | |
|---|---|
John J. Mearsheimer | |
| Doğumu | Aralık 1947 (77-78 yaşında) Brooklyn, ABD |
Etkiledikleri | |
John J. Mearsheimer (d. Aralık 1947) Chicago Üniversitesi'nde görev yapan bir Amerikalı siyaset bilimi profesörüdür.
Etkili bir uluslararası ilişkiler teorisyenidir. Saldırgan gerçekçilik üzerine yazdığı The Tragedy of Great Power Politics, Amerika Birleşik Devletleri'nin genel olarak Ortadoğu ve özel olarak da İsrail'e yönelik dış politikasını eleştirdiği ve Stephen M. Walt ile birlikte kalme aldığı İsrail Lobisi ve Amerikan Dış Politikası isimli kitaplarıyla meşhurdur. The Tragedy of Great Power Politics'de Kenneth N. Waltz'ın kurucusu olduğu neorealist akımın savunmacı yaklaşımının aksine saldırgan gerçekçilik yaklaşımıyla Mearsheimer devletlerin güç kazanma hırsının sınırsız olduğunu savunur. İsrail Lobisi ve Amerikan Dış Politikası'nda İsrail Filistin Çatışması temelinde Amerika Birleşik Devletleri'nin Orta Doğu politikası ve bu politikanın yapım sürecinde Amerikan karar alma mekanizması üzerinde Amerikan Yahudi toplumunun etkisi değerlendirilir. En son kitabı Liderler Neden Yalan Söyler? Uluslararası Politikada Yalan Gerçeği'nde uluslararası politikada söylenen yalanları kategorilere ayırarak ele almaktadır: devletlerarası yalanlar, korku tellallığı, stratejik kılıflar, milliyetçi efsaneler ve liberal yalanlar.
Fikirleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Ofansif Realizm
[değiştir | kaynağı değiştir]John Mearsheimer The Tragedy of Great Power Politics (2001) adlı kitabında "Ofansif Realizm" adlı bir teoriyi ortaya atmıştır. Mearsheimer, "Ofansif Realizm" teorisinde; ABD'nin küresel hakimiyetini "imkansız" olarak tanımlamıştır. Mearsheimer'e göre dünya çok büyük ve karmaşıktır. Tek bir devlet her yeri kontrol edemez. John Mearsheimer, saldırgan realizm fikriyle Zbigniew Brzeziński'nin Büyük Satranç Tahtası teorisine tamamen karşı çıkmıştır.
Mearsheimer, fikirlerini şu ana nedenlere bağlayarak savunmuştur:
- Coğrafi Sınırlılık: ABD'nin Pasifik ve Atlantik okyanuslarıyla çevrili olması savunma açısından bir avantajdır ama bu Asya ve Avrupa'da kalıcı askeri üsler kurmayı zorlaştırır. Maliyeti de arttırır. Bu da Asya ve Avrupa'daki potansiyel rakiplerin (Çin ve Rusya) direnişini arttırır. Amerika Birleşik Devletleri ve müttefiklerinin Afganistan Savaşı'nda kısmi olarak başarısız olmasının sebeplerinden biri de budur.
- Rakip Güçlerin Direnci: Rusya, Çin ve Hindistan gibi büyük güçlerin bölgesel güç devşirme çabası Amerika Birleşik Devletleri'ne karşı büyük bir direnç oluşturacaktır. Saldırgan bir rekabet oluşacak ve savaş kaçınılmaz olacaktır. Çin'in Güney Çin Denizi'nde hakimiyet kurması ve Rusya-Ukrayna Savaşı bunun en net örneklerinden biridir.
- Kaynak ve Maliyet: Küresel hakimiyet için sonsuz denebilecek kadar ordu, para ve müttefik gereklidir. ABD'nin Irak/Afganistan deneyimleri gibi, uzaktaki savaşlarda ülkenin kaynakları tamamen tükenir. Mearsheimer'e göre, dünyadaki güçler "dengeleyici koalisyonlar" kurar, hegemonyayı imkansız hale getirir.
Mearsheimer'e göre Amerika Birleşik Devletleri, küresel bir hegemonya yerine bölgesel bir hegemonyaya odaklanmalıdır. Asya'da Çin'i dengelemek için Japonya/Güney Kore gibi müttefikler kullanmalı ama "dünya polisi olma" hayalinden vazgeçmelidir. Brzezinski'nin Avrasya hayaline zıt bir görüş sergileyen Mearsheimer, onun gibi hayalci bir politika kurmak yerine karamsar bir politikayı izlemeyi tercih etmiştir.[1][2]
Kitapları
[değiştir | kaynağı değiştir]- İsrail Lobisi ve Amerikan Dış Politikası (2009)
- Liderler Neden Yalan Söyler: Uluslararası Politikada Yalan Gerçeği (2011)
- Conventional Deterrence (1983)
- Liddell Hart and the Weight of History (1988)
- The Tragedy of Great Power Politics (2001)
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Fifty Key Thinkers in International Relations" (PDF).
- ^ Karabulut, Prof. Dr. Bilal (2023). Strateji ve Jeopolitik. Nobel Akademik Yayıncılık. s. ss. 67-69.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- John Mearsheimer resmi siresi19 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- John Mearsheimer tüm yayınlar20 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Conversations With History Interview15 Ağustos 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- Theory Talks Interview (İngilizce)