Geçer piyon - Vikipedi
İçeriğe atla
Ana menü
Gezinti
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
  • İçindekiler
  • Rastgele madde
  • Seçkin içerik
  • Yakınımdakiler
Katılım
  • Deneme tahtası
  • Köy çeşmesi
  • Son değişiklikler
  • Dosya yükle
  • Topluluk portalı
  • Wikimedia dükkânı
  • Yardım
  • Özel sayfalar
Vikipedi Özgür Ansiklopedi
Ara
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç

İçindekiler

  • Giriş
  • 1 Korunmuş geçer piyon
  • 2 Uzak geçer piyon
  • 3 Kaynakça

Geçer piyon

  • Afrikaans
  • العربية
  • Azərbaycanca
  • Bosanski
  • Català
  • Čeština
  • Deutsch
  • English
  • Español
  • Suomi
  • Français
  • Հայերեն
  • Nederlands
  • Português
  • Русский
  • தமிழ்
  • Українська
  • Tiếng Việt
Bağlantıları değiştir
  • Madde
  • Tartışma
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Araçlar
Eylemler
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Genel
  • Sayfaya bağlantılar
  • İlgili değişiklikler
  • Kalıcı bağlantı
  • Sayfa bilgisi
  • Bu sayfayı kaynak göster
  • Kısaltılmış URL'yi al
  • Karekodu indir
Yazdır/dışa aktar
  • Bir kitap oluştur
  • PDF olarak indir
  • Basılmaya uygun görünüm
Diğer projelerde
  • Vikiveri ögesi
Görünüm
Vikipedi, özgür ansiklopedi
abcdefgh
8
h6 siyah piyon
b5 beyaz piyon
e5 beyaz piyon
f5 siyah piyon
h5 beyaz piyon
c4 beyaz piyon
d4 siyah piyon
f4 beyaz piyon
g4 beyaz piyon
8
77
66
55
44
33
22
11
abcdefgh
Beyazın b5, c4 ve e5'teki piyonları; siyahın d4'teki piyonu geçer piyondur.

Satrançta geçer piyon, sekizinci yataya ilerlemesini engelleyecek rakip piyonun bulunmadığı bir piyondur yani ne aynı dikeyde ne de bitişik dikeyde önünde rakip piyon yoktur. Geçer piyona bazen halk dilinde geçer denir . Geçer piyonlar avantajlıdır çünkü yalnızca rakibin taşları onların ilerlemesini engelleyebilir.

Diyagramda b5, c4 ve e5'teki beyaz piyonlar ve d4'teki siyah piyon geçer piyondur. Eğer

siyah ...fxg4 oynarsa g4'teki siyah piyon ve ayrıca f4'teki beyaz piyon geçer olacaktır.

Bu madde, hamleleri açıklamak için cebirsel notasyon kullanır.

Korunmuş geçer piyon

[değiştir | kaynağı değiştir]
Botvinnik vs. Capablanca, 1938
abcdefgh
8
a7 siyah piyon
e7 siyah vezir
g7 siyah şah
h7 siyah piyon
b6 siyah piyon
e6 beyaz piyon
f6 siyah at
g6 siyah piyon
d5 siyah piyon
e5 beyaz vezir
c4 siyah piyon
d4 beyaz piyon
b3 siyah at
c3 beyaz piyon
g3 beyaz at
b2 beyaz fil
g2 beyaz piyon
h2 beyaz piyon
g1 beyaz şah
8
77
66
55
44
33
22
11
abcdefgh
Hamle sırası beyazlarda

Kendi piyonları tarafından korunan geçer piyona korunmuş geçer piyon denir. Bu makaledeki ilk diyagramda, b ve e hatlarındaki piyonlar korunmuş geçer piyonlardır. Bitişik dikeylerdeki iki veya daha fazla geçer piyona bağlı geçer piyonlar denir (bkz. bağlı piyonlar) ve bunlar çok güçlüdür. En üstteki diyagramda, Beyaz'ın b ve c piyonları bağlı geçer piyonlardır. Bir çift bağlı geçer piyona bazen ezici güç (steamroller) adı verilir. Bağlı geçer piyonları olan tarafın onları aynı sıraya yerleştirmesi ve ardından birlikte ilerletmesi genellikle stratejik olarak avantajlıdır çünkü bu onların bloke edilmesini daha zor hale getirir. Bazen bir piyonun sekizinci yataya terfi edebilmesi için hafif taşlar feda edilir. Gösterilen örnekte (Mikhail Botvinnik–José Capablanca, AVRO 1938), beyazlar e6'daki geçer piyondan yararlanmak ve siyahın vezirinin blokajını kırmak için oynadı:

30. Fa3! Vxa3 31. Ah5+! gxh5 32. Vg5+ Şf8 33. Vxf6+

e piyonun terfisini garanti ederek. Geçer piyonun değeri, terfi için filin feda edilmesine fazlasıyla değer. E piyonun ilerlemesini engelleyen tek taş siyah vezir ve attır ve bunlar gittikten sonra piyonun terfi için boş bir yolu vardır. Siyahın piyonları da bunu durdurmak konusunda çaresiz kalmıştır.[1]

Uzak geçer piyon

[değiştir | kaynağı değiştir]
Fischer vs. Larsen, 1971
abcdefgh
8
e7 siyah şah
f7 siyah piyon
g6 siyah piyon
h5 siyah piyon
a4 beyaz piyon
c3 beyaz şah
g3 beyaz piyon
h2 beyaz piyon
8
77
66
55
44
33
22
11
abcdefgh
Hamle sırası beyazlarda. Beyazlar uzak geçer piyon sayesinde kazanır.

Uzak geçer piyon, diğer piyonlardan birkaç dikey ile ayrılan ve rakip şahı (ve bazen diğer taşları) diğer piyonların savunmasından saptıran bir geçer piyondur. Böyle bir piyon genellikle sahibi için güçlü bir avantaj oluşturur çünkü rakip şahın tahtanın her iki tarafını da kapsayacak menzili yoktur.

Bobby Fischer ve Bent Larsen arasındaki 1971 Adaylar Turnuvası maçının beşinci oyunundaki şematik konumda,[2] a hattındaki uzak geçer piyon, materyal eşit olmasına rağmen beyaza bir kazanma avantajı sağlıyor. Piyon, siyahın şahını beyazın vezir çıkma tehditiyle alıkoyacak ve beyazın şahını, siyahın kalan piyonlarını ele geçirip oyunu kazanma konusunda özgür bırakacaktır. Beyaz şu hamlelerle kazandı:

41. Şd4 Şd6
42. a5 f6
43. a6 Şc6
44. a7 Şb7
45. Şd5 h4

Eğer 45...f5 oynarsa 46.h4 kazanır.

46. Şe6 1-0
Levenfish & Smyslov, 1957
abcdefgh
8
a8 beyaz kale
g7 siyah şah
a6 beyaz piyon
g6 siyah piyon
f5 siyah piyon
h5 siyah piyon
f4 beyaz piyon
h4 beyaz piyon
a3 siyah kale
g3 beyaz piyon
f2 beyaz şah
8
77
66
55
44
33
22
11
abcdefgh
Beyaz oynar, berabere

Uzak geçer piyon da hafif taş oyun sonunda güçlüdür. Tarrasch kuralında olduğu gibi, kalelerin olduğu bir oyun sonunda rakip kalenin piyonun arkasına geçmesi o kadar güçlü değildir (şemaya bakın: Levenfish & Smyslov, 1957).

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "Mikhail Botvinnik vs Jose Raul Capablanca (1938)". Chessgames.com. 30 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2018. 
  2. ^ "Robert James Fischer vs Bent Larsen (1971)". Chessgames.com. 26 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2018. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Geçer_piyon&oldid=33806733" sayfasından alınmıştır
Kategori:
  • Satranç terimleri
  • Sayfa en son 00.16, 17 Eylül 2024 tarihinde değiştirildi.
  • Metin Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak Kullanım Şartlarını ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursunuz.
    Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Wikimedia Foundation, Inc. tescilli markasıdır.
  • Gizlilik politikası
  • Vikipedi hakkında
  • Sorumluluk reddi
  • Davranış Kuralları
  • Geliştiriciler
  • İstatistikler
  • Çerez politikası
  • Mobil görünüm
  • Wikimedia Foundation
  • Powered by MediaWiki
Geçer piyon
Konu ekle