Entez
| enthesis | |
|---|---|
| Tanımlayıcılar | |
| Microsoft Academic | 174286582 |
Entez (çoğulu: entezler), tendon veya bağların bir kemiğe yapıştığı bağ dokusu bölgesidir.[1]
İki tür entez bulunur: Fibröz entezler ve fibrokartilajinöz entezler.[2][3]
Fibröz entezde, kollajenöz tendon veya ligament doğrudan kemiğe yapışır.
Fibrokartilajinöz entezde ise arayüz dört geçiş bölgesi (zon) gösteren bir gradyan sunar:[4]
- Uzunlamasına yerleşmiş fibroblastlar ve paralel kollajen lif dizilimi gösteren tendon bölgesi
- Hücre yapısının kondrositlere dönüştüğü, değişken kalınlıktaki fibrokartilajinöz bölge
- Kıkırdaklı yapıdan kalsifiye fibrokartilaja ani geçiş — sıklıkla 'gelgit çizgisi' (tidemark) veya 'mavi çizgi' olarak adlandırılır
- Kemik
Klinik önem
[değiştir | kaynağı değiştir]Entez hastalıkları entezopati veya entezit olarak bilinir.[5]
Entez dejenerasyonu, spondiloartropati ve diğer patolojilerin karakteristik özelliğidir. Entez, ankilozan spondilitte hastalığın birincil yerleşim yeridir.
Toplum ve kültür
[değiştir | kaynağı değiştir]Biyoarkeoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]Entezler, biyoarkeoloji alanında geniş çapta incelenmektedir. Bu bölgelerdeki anomalilerin varlığı (entez değişiklikleri), geçmiş popülasyonlardaki iş bölümünü incelemek amacıyla tekrarlayan yüklenmeleri (mekanik stres) çıkarsamak için kullanılmıştır.[6] Bu bölgelerde görülen çeşitli değişiklikleri kaydetmek için birkaç farklı yöntem önerilmiştir.[7][8]
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]"Entez" kelimesi, Antik Yunanca "içine koyma" veya "yerleştirme" (insersiyon) anlamına gelen "ἔνθεσις" (énthesis) kelimesinden köken alır. Bu, entezin kemiklerin tendonlar veya bağlarla birleşme noktası olma rolüne atıfta bulunur.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "enthesis". Medcyclopaedia. GE. 5 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Thomopoulos S, Birman V, Genin G, (Ed.) (2012). Structural Interfaces and Attachments in Biology. New York: Springer. ISBN 978-1-4614-3316-3.
- ^ Rothrauff BB, Tuan RS (January 2014). "Cellular therapy in bone-tendon interface regeneration". Organogenesis. 10 (1). ss. 13-28. doi:10.4161/org.27404. PMC 4049890
. PMID 24326955.
- ^ Genin GM, Thomopoulos S (May 2017). "The tendon-to-bone attachment: Unification through disarray". Nature Materials. 16 (6). ss. 607-608. Bibcode:2017NatMa..16..607G. doi:10.1038/nmat4906. PMC 5575797
. PMID 28541313.
- ^ Benjamin M, Toumi H, Ralphs JR, Bydder G, Best TM, Milz S (April 2006). "Where tendons and ligaments meet bone: attachment sites ('entheses') in relation to exercise and/or mechanical load". Journal of Anatomy. 208 (4). ss. 471-490. doi:10.1111/j.1469-7580.2006.00540.x. PMC 2100202
. PMID 16637873.
- ^ Jurmain R, Cardoso FA, Henderson C, Villotte S (1 Ocak 2011). Grauer AL (Ed.). A Companion to Paleopathology (İngilizce). Wiley-Blackwell. ss. 531-552. doi:10.1002/9781444345940.ch29. ISBN 978-1-4443-4594-0.
- ^ Hawkey DE, Merbs CF (1 Aralık 1995). "Activity-induced musculoskeletal stress markers (MSM) and subsistence strategy changes among ancient Hudson Bay Eskimos". International Journal of Osteoarchaeology (İngilizce). 5 (4). ss. 324-338. doi:10.1002/oa.1390050403. ISSN 1099-1212.
- ^ Henderson CY, Mariotti V, Pany-Kucera D, Villotte S, Wilczak C (1 Mart 2013). "Recording Specific Entheseal Changes of Fibrocartilaginous Entheses: Initial Tests Using the Coimbra Method". International Journal of Osteoarchaeology (İngilizce). 23 (2). ss. 152-162. doi:10.1002/oa.2287. hdl:10316/44423
. ISSN 1099-1212.