Entezit

Entezit
Entezit
	Entezleri gösteren tipik bir eklem yapısı
Uzmanlık	Romatoloji
Belirtiler	Ağrı, enflamasyon, hassasiyet
Komplikasyon	Kemik erozyonu, yeni kemik oluşumu (entezofit)
Nedenleri	Spondiloartropatiler (Ankilozan spondilit, Psöriyatik artrit), mekanik stres
Risk faktörü	HLA-B27 pozitifliği
Tanı	Klinik muayene, Ultrason, MRG
Ayırıcı tanı	Tendinit, Apofizit
Tedavi	NSAİİ, Kortikosteroid enjeksiyonları, DMARD

Entezit, tendonların, ligamentlerin (bağların) ve eklem kapsüllerinin kemiğe yapıştığı yerler olan entezlerin (tekil: entezis) enflamasyonudur.^[1]^[2]

Entezit, iltihaplı olsun veya olmasın, entezlerin herhangi bir patolojik durumunu ifade eden entezopatinin bir türüdür. Çok az çalışılmış ve anlaşılmış izole, birincil entezit vakaları da mevcuttur. Spondiloartropatiler ve sedef hastalığı (genellikle psöriyatik artritten önce geldiği düşünülür) gibi diğer otoimmün hastalıklarla ilişkili olduğu bilinmektedir. Yaygın bir otoimmün entezit bölgesi, Aşil tendonunun kalkaneusa (topuk kemiği) yapıştığı topuktur.

Ankilozan spondilit, psöriyatik artrit ve reaktif artrit gibi HLA-B27 artropatileri ile ilişkilidir.^[3]^[4]

Belirtiler ve semptomlar

Erken klinik belirtiler, "çok fazla egzersiz yapmaya" benzer bir ağrı hissidir ve aktivite ile düzelme eğilimindedir. Sabahları (uyuduktan ve hareketsiz kaldıktan sonra) ağrı daha kötüdür. Kas yapışma yeri kemiğe birleştiği noktada fokal (odaklanmış) olarak ağrır, ancak pasif hareketle ağrı çok azdır veya hiç yoktur.

Semptomlar arasında topuk, tibia tüberkülü, iliak krista ve diğer tendon yapışma yerlerinde çoklu hassasiyet noktaları bulunur.

Tanı

Entezit tanısı, öncelikle hastanın tıbbi öyküsünün alınması ve fizik muayene ile başlar. Hekim, muayene sırasında tendonların veya ligamentlerin kemiğe yapıştığı noktalarda (entez bölgeleri) hassasiyet, ağrı ve şişlik olup olmadığını kontrol eder.

Klinik muayenenin yanı sıra, tanıyı doğrulamak ve enflamasyonun şiddetini belirlemek için görüntüleme yöntemleri kritik öneme sahiptir. Geleneksel röntgen filmleri ileri evrelerdeki kemik değişikliklerini (erozyonlar veya kemik dikeni oluşumu) gösterebilse de, erken dönemdeki enflamasyonu tespit etmekte yetersiz kalır. Günümüzde entezit tanısında en duyarlı yöntemler Ultrasonografi (USG) ve Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG)'dir. Bu yöntemler, yumuşak dokudaki iltihabı, sıvı artışını ve kemik iliğindeki ödemi net bir şekilde ortaya koyabilir.

Tedavi

Non-steroid anti-inflamatuar ilaçlar (NSAİİ).^[2]
Kortikosteroid enjeksiyonları.^[2]
Hastalık modifiye edici antiromatizmal ilaçlar (DMARD).

İlişkili durumlar

Anatomik olarak yakın ancak ayrı durumlar şunlardır:

Apofizit: Kemik yapışma yerinin iltihaplanmasıdır, genellikle büyümekte olan çocuklarda aşırı kullanım ile ilişkilidir.^[5]^[6]^[7]
Tendinopati: Tendon bozukluğudur ve doğrudan yaralanma veya tekrarlayan aktivitelerle ilişkilidir.^[8]

Kaynakça

^ Maria Antonietta D'Agostino, MD; Ignazio Olivieri, MD (Haziran 2006). "Enthesitis". Best Practice & Research Clinical Rheumatology. 20 (3). Clinical Rheumatology. ss. 473-86. doi:10.1016/j.berh.2006.03.007. PMID 16777577.
^ ^a ^b ^c Watad, A; Cuthbert, RJ; Amital, H; McGonagle, D (30 Mayıs 2018). "Enthesitis: Much More Than Focal Insertion Point Inflammation". Current Rheumatology Reports. 20 (7). s. 41. doi:10.1007/s11926-018-0751-3. PMC 5976708 . PMID 29846815.
^ Schett, G; Lories, RJ; D'Agostino, MA; Elewaut, D; Kirkham, B; Soriano, ER; McGonagle, D (Kasım 2017). "Enthesitis: from pathophysiology to treatment". Nature Reviews Rheumatology (Derleme). 13 (12). ss. 731-41. doi:10.1038/nrrheum.2017.188. PMID 29158573.
^ Schmitt, SK (Haziran 2017). "Reactive Arthritis". Infectious Disease Clinics of North America (Derleme). 31 (2). ss. 265-77. doi:10.1016/j.idc.2017.01.002. PMID 28292540.
^ "OrthoKids - Osgood-Schlatter's Disease".
^ "Sever's Disease". Kidshealth.org. Erişim tarihi: 29 Nisan 2014.
^ Hendrix CL (2005). "Calcaneal apophysitis (Sever disease)". Clinics in Podiatric Medicine and Surgery. 22 (1). ss. 55-62, vi. doi:10.1016/j.cpm.2004.08.011. PMID 15555843.
^ "Tendinitis". National Institute of Arthritis and Musculoskeletal and Skin Diseases (İngilizce). 12 Nisan 2017. 4 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2018.

[1] Maria Antonietta D'Agostino, MD; Ignazio Olivieri, MD (Haziran 2006). "Enthesitis". Best Practice & Research Clinical Rheumatology. 20 (3). Clinical Rheumatology. ss. 473-86. doi:10.1016/j.berh.2006.03.007. PMID 16777577.

[Watad2018-2] Watad, A; Cuthbert, RJ; Amital, H; McGonagle, D (30 Mayıs 2018). "Enthesitis: Much More Than Focal Insertion Point Inflammation". Current Rheumatology Reports. 20 (7). s. 41. doi:10.1007/s11926-018-0751-3. PMC 5976708 . PMID 29846815.

[Schett2017-3] Schett, G; Lories, RJ; D'Agostino, MA; Elewaut, D; Kirkham, B; Soriano, ER; McGonagle, D (Kasım 2017). "Enthesitis: from pathophysiology to treatment". Nature Reviews Rheumatology (Derleme). 13 (12). ss. 731-41. doi:10.1038/nrrheum.2017.188. PMID 29158573.

[Schmitt2017-4] Schmitt, SK (Haziran 2017). "Reactive Arthritis". Infectious Disease Clinics of North America (Derleme). 31 (2). ss. 265-77. doi:10.1016/j.idc.2017.01.002. PMID 28292540.

[Osgood-Schlatter-5] "OrthoKids - Osgood-Schlatter's Disease".

[Kidshealth-6] "Sever's Disease". Kidshealth.org. Erişim tarihi: 29 Nisan 2014.

[pmid15555843-7] Hendrix CL (2005). "Calcaneal apophysitis (Sever disease)". Clinics in Podiatric Medicine and Surgery. 22 (1). ss. 55-62, vi. doi:10.1016/j.cpm.2004.08.011. PMID 15555843.

[NIH2017-8] "Tendinitis". National Institute of Arthritis and Musculoskeletal and Skin Diseases (İngilizce). 12 Nisan 2017. 4 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2018.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]