Cornelis de Bruijn
| Cornelis de Bruijn | |
|---|---|
.jpg) Cornelis de Bruyn'un Küçük Asya'nın en ünlü bölgelerindeki seyahatleri (1698) | |
| Genel bilgiler | |
| Doğum adı | Cornelis de Bruijn |
| Doğum | 1652 Lahey, Hollanda Cumhuriyeti |
| Ölüm | 1727 Hollanda Cumhuriyeti |
| Uyruk | Hollandalı |
Cornelis de Bruijn (1652, Lahey – 1727), Hollandalı ressam, gezgin ve yazardır.[1] De Bruijn, 1674–1693 ve 1701–1708 yılları arasında iki büyük seyahat gerçekleştirmiş, ilk yolculuğunun ardından yayımladığı resimli kitabıyla dikkat çekmiştir. İlk kitabı, renkli baskı (kleurendruk) gravür içeren dünyadaki ilk örneklerden biri olarak kabul edilmektedir.[2]
Biyografisi
[değiştir | kaynağı değiştir]Cornelis de Bruijn genç yaşta seyahat etmek istese de önce Lahey'de bir ressam atölyesinde çalıştı.[3] Pieter van der Hult ile Almanya üzerinden yola çıkarak Floransa ve Roma’ya ulaştı.[1]
1674 sonunda Roma’daki Bentvueghels topluluğuna katıldı ve burada kendisine “Adonis” lakabı verildi.[1] 1678'de Livorno üzerinden Smyrna (İzmir)'a geçti; burada Hollandalı tüccarların kurduğu koloniyle ilişkiler kurdu. 1679'da İstanbul’da Türk kadınlarını resmetti.[1]
1681'de Mısır’a giderek Keops Piramidi’ni tırmandı ve iç kısmını çizen ilk sanatçı oldu.[4] Osmanlı topraklarında Kudüs, Beytüllahim ve Halep gibi şehirleri çoğu zaman gizlice resmetti.[1]
Palmyra'nın çizimlerini yapmış olsa da gerçekte burayı ziyaret etmediği bilinmektedir.[5] 1684'te Venedik’e geçerek Johann Carlo Loth ile çalıştı.[1]
1693'te Hollanda Cumhuriyeti'na döndükten sonra seyahatlerinde topladığı nesneleri sattı ve 1698'de ilk kitabını yayımladı.[2] Kitaptaki Kudüs çizimleri ile piramit içi tasvirleri Avrupa'da yayınlanan ilk örneklerdendir. Bazı illüstrasyonlar, Johannes Teyler'in renkli baskı tekniğiyle hazırlanmıştı.[4]
1699'da Lahey ressamlar loncasının başkanı seçildi. 1700'de İngiltere’ye seyahat etti.[3]
İkinci Seyahat (1701–1708)
[değiştir | kaynağı değiştir]1701'de ikinci büyük yolculuğuna başladı.[1] Arhangelsk üzerinden Rusya’ya girdi; Samoyed halkıyla temas kurdu ve Moskova’ya ulaştı. Çar I. Petro, yeğenlerinin portrelerini çizmesini istedi; Petro ile Hollandaca konuştuğu kayıt altındadır.[4] De Bruijn'in Moskova'ya dair çizimleri, Rus kent ikonografisinin erken örnekleri arasında kabul edilir.
Oka Nehri ve Volga boyunca güneye ilerleyerek Astrahan’a ulaştı; Çerkesler ve Tatarları betimledi.[1] Bitkileri toplayıp kurutarak Hollanda'ya gönderdi.
İran’da İsfahan ve Persepolis’te uzun süre kaldı; burada üç ay boyunca çivi yazılı anıtları çizdi.[2] 1705'te Seylan’a, ardından Cava'ya geçti; Batavia Genel Valisi Joan van Hoorn tarafından ağırlandı.
1708'de dönüş yolunda İran'da bir Şehnâme nüshası elde ederek Avrupa'ya taşıdı.[4] Polonya'da Büyük Kuzey Savaşı sırasında zorluklarla karşılaştı. Ardından Rusya üzerinden Arhangelsk'e, oradan da Hollanda'ya döndü.
Yolculuklarını nasıl finanse ettiği tam bilinmemektedir; muhtemelen rentebrieven gelirleri ve Hollandalı tüccarların desteğiyle hareket etti. Nicolaes Witsen, özellikle Persepolis çizimleri için destek sağlamıştır.[5]
İkinci kitabı bilimsel açıdan değerli görülse de ilk eserinin başarısına ulaşamadı. Amsterdam’da borçlarını ödeyemeyince Vianen’e kaçtı, ardından Utrecht yakınlarındaki Zijdebalen'de bir süre yaşadı.[1]
Eserleri
[değiştir | kaynağı değiştir]
Reizen van Cornelis de Bruyn door de vermaardste Deelen van Klein Asia (1698)
Corneille le Brun, Voyage au Levant (Fransızca çeviri, 1700)
Corneille le Brun, A Voyage to the Levant (İngilizce çeviri, 1702)
Reizen over Moskovie, door Persie en Indie (1711)
Voyages … par la Moscovie, en Perse… (Fransızca çeviri, 1718)
Corneille le Brun, Voyage to the Levant and Travels into Moscovy… (İngilizce, 1720)
An Abstract of M.C. Le Brun's Travels through Russia (1722)
Puteshestvie cerez Moskouviju Kornelija de Brujna (Rusça baskı, 1873)
Aenmerkingen Over … Oude Persepolis (1714)
Galeri
[değiştir | kaynağı değiştir]-
Bitja'nın Musa'yı Nil'den kurtardığı yer -
Giza Piramitleri ziyareti (yaklaşık 1698) -
Keops Piramidi'ndeki merkez salon (yaklaşık 1698) -
Bentvueghels Sanatçılar Topluluğu (1676)
.gif)
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d e f g h i Lendering, Jona. "Cornelis de Bruijn", Livius.org.
- ^ a b c Oriental Institute, University of Chicago. Catalogue of European Cartographers in the Orient, 2011.
- ^ a b Rijksmuseum. "Cornelis de Bruyn (1652–1727), Draftsman and Traveller".
- ^ a b c d Cross, Anthony. In the Lands of the Romanovs: An Annotated Bibliography, Open Book Publishers, 2014.
- ^ a b British Museum. “Cornelis de Bruijn (1652–1727)”.