Abdurrahim Musevi
| Abdurrahim Musevi | |
|---|---|
 Musevi, Ocak 2019 | |
| Doğum | 1960 (64–65 yaşlarında) Kum, Pehlevî İranı |
| Bağlılığı |  İran |
| Branşı |  İran Kara Kuvvetleri |
| Hizmet yılları | 1979-günümüz |
| Rütbesi | Tümgeneral |
| Komutası | İran İslam Cumhuriyeti Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı İran Ordusu |
| Çatışma/savaşları | Irak-İran Savaşı İran-İsrail Savaşı |
| Ödülleri |  Fetih Nişanı (1. sınıf) |
Abdurrahim Musevi (Farsça: سید عبدالرحیم موسوی; d. 1960) İran Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanı olan İranlı bir subaydır. Bu göreve, İran-İsrail Savaşı'nda İsrail'in İran'a düzenlediği saldırılar sırasında önceki Genelkurmay Başkanı olan Muhammed Bakıri'nin öldürülmesinin ardından atanmıştır. 2017'den 2025'e kadar İran Ordusu Genelkurmay Başkanı ve Başkomutanı olarak görev yapmıştır.
Kariyer
[değiştir | kaynağı değiştir]İlk yıllar
[değiştir | kaynağı değiştir]Musevi'nin askeri kariyeri 1979'da başladı.[1] 1980-88 Irak-İran Savaşı sırasında, İran Ordusu'nun topçu birliklerinde çeşitli cephelerde görev yaptı. Bunlar arasında Kürdistan eyaletindeki 28. Kürdistan Tümeni ve Huzistan eyaletindeki 33. Topçu Grubu da bulunuyordu.[1]
1999-2005 yılları arasında Kara Kuvvetleri Komutanlığı Müşterek Kurmay Başkanlığı görevini yürüttü.[1] 2008'den 2016'ya kadar İran Ordusu Başkomutan Yardımcısıydı.[1] 2016'dan 2017'ye kadar İran Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkan Yardımcısıydı.[1][2] 2017 yılında Tuğgeneral rütbesinden Tümgeneral rütbesine terfi etti ve Ağustos 2017'den Haziran 2025'e kadar Kara Kuvvetleri Genelkurmay Başkanı olarak görev yaptı.[1]
2017-günümüz
[değiştir | kaynağı değiştir]Ağustos 2017'de, “İran halkının şehitlik arayışı ve cihatçı ruhu”nun ABD ve müttefiklerinin İran'a askeri saldırı düzenlemesini imkansız hale getirdiğini söyledi.[3]
Ocak 2018'de Amerika Birleşik Devletleri'ni “Büyük Şeytan” olarak nitelendirdi. Aynı yıl, “en büyük dileğinin İsrail'in yok edilmesi” olduğunu da söyledi.[4]
Eylül 2019'da ABD'nin "kaçarsanız peşinizden koşacak, saldırırsanız da kaçacak bir hayvana benzediğini" söylemişti.[5] 2020 yılının Ocak ayında, ABD Başkanı Donald Trump'ın uyarılarının ardından, ABD'nin İran ile bir çatışma başlatacak “cesarete sahip olmadığını” söyledi.[6]
Musevi, Nisan 2023'te Middle East Monitor'un bildirdiği üzere, İsrail'in “İran İslam Cumhuriyeti için bir tehdit olarak kabul edilemeyecek kadar küçük” olduğunu söyledi.[7] Mayıs 2025'te Musevi, İsrailli yetkililerin yorumlarını “boş laf” olarak nitelendirdi ve “İsrail liderliğinin İran'ın büyüklüğüne zarar verme kapasitesinden yoksun olduğunu” söyledi.[8]
13 Haziran 2025'te İran yüce lideri Ali Hamenei, Musevi'nin selefi Muhammed Bakıri'nin İsrail'in İran'a düzenlediği saldırılarda öldürülmesinin ardından Musevi'yi silahlı kuvvetlerin genelkurmay başkanlığına atadı.[9]
Yaptırımlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Mart 2023'te Musevi, ciddi insan hakları ihlalleri nedeniyle ABD Hazine Bakanlığı'nın Yabancı Varlıklar Kontrol Ofisi (OFAC) tarafından yaptırımlara tabi tutuldu. OFAC, hem Kasım 2019'daki ekonomik protestolarda hem de Eylül 2022'de Mehsa Emini'nin ölümünün ardından düzenlenen protestolarda, Musevi'nin komutasındaki birliklerin “makineli tüfeklerle protestocu kalabalığa ayrım gözetmeksizin ateş açtığını” belirtti.[10] Ayrıca, ciddi insan hakları ihlalleri nedeniyle Avrupa Birliği, Birleşik Krallık ve Avustralya'nın yaptırım listelerinde de yer almaktadır.[11]
Ödül
[değiştir | kaynağı değiştir]10 Mart 2024'te Musevi, İran silahlı kuvvetlerinin “savunma, savaş ve caydırıcılık gücünü geliştirdiği” için Yüce Lider Ali Hamenei tarafından Fetih Nişanı (Zafer Nişanı olarak da bilinir) ile ödüllendirildi.[12] Aynı gün, İslam Devrimi Muhafızları Ordusu Komutanı Hüseyin Selâmi'ye de bir madalya verildi.[13]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d e f 13 June 2025, “Profile: Maj. Gen. Seyed Abdolrahim Mousavi, new Chief of Staff of Iran's Armed Forces,” Press TV.
- ^ "زندگی نامه فرماندهان جدید ارتش". aftabir.com. 18 Ocak 2016. 22 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2016.
- ^ "Iran's New Army Chief: Tiniest Mistake Will Shorten Israel's 25-Year Lifespan". Middle East Institute. 18 Eylül 2017. 27 Haziran 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2025.
- ^ "Inside Khamenei's war cabinet: how Iran guides its contest with Israel". Iran International. 15 Haziran 2025. 15 Haziran 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "U.S. backs off when faced with resistance: Army chief". Tehran Times. 7 Eylül 2019. 12 Eylül 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2025.
- ^ "US lacks "courage to initiate" conflict: Iran's army commander". Daily News Egypt. 5 Ocak 2020. 29 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Iran: Israel too small to pose threat, says army chief". Middle East Monitor. 11 Nisan 2023. 23 Nisan 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2025.
- ^ "Iran's army chief says forces 'fully prepared' for more attacks on Israel". Iran International. 26 Mayıs 2025. 16 Haziran 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Israel launches strikes against Iran nuclear and military facilities". France 24. 13 Haziran 2025. 13 Haziran 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2025.
Ayrı kararnamelerde Hamanei, Hüseyin Selami'nin yerine İslam Devrim Muhafızları Komutanlığı'na Muhammed Pakpur'u, Muhammed Bakıri'nin yerine ise Silahlı Kuvvetler Genelkurmay Başkanlığı'na Abdurrahim Musevi'yi atadı.
- ^ "Marking International Women's Day, Treasury Sanctions Iranian Officials and Entities for Serious Human Rights Abuses". U.S. Treasury Department. 8 Mart 2023. 8 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Amir Hatami: Ex-Defence Minister Turns Army Chief after Israeli Strikes Kill Top Generals". The Daily Guardian. 14 Haziran 2025. 21 Haziran 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Iran Update, March 11, 2024". Critical Threats. 11 Mart 2024. 11 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2025.
- ^ "Leader awards Fath Medal to Army and IRGC chiefs". Tehran Times. 11 Mart 2024. 23 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2025.