İncesu Deresi

İncesu Deresi, Ankara'nın Haymana ilçesinden doğan ve şehrin çeşitli bölgelerinden geçerek Ankara Çayı'na katılan bir akarsudur. Tarih boyunca Ankara'nın doğal su kaynaklarından biri olarak önemli bir rol oynamıştır. İncesu Deresi, aynı zamanda Çölova Deresi, Mogan Deresi, Sazlık Deresi ve İmrahor Deresi isimleriyle de anılmaktadır.

Güzergâhı

İncesu Deresi, Haymana’dan doğarak Mogan Gölü ve Eymir Gölü’nü besler. Daha sonra, Ankara şehir merkezine doğru ilerlerken sırasıyla şu yerleşim yerlerinden geçer:

• Mühye
• Aşağı İmrahor
• Yukarı İmrahor
• Türközü
• Zafertepe
• Mimar Sinan
• Seyranbağları
• Ahmetler
• Kolej
• Sıhhiye
• Ulus
• Zübeyde Hanım

Bu yerleşim yerlerinden geçtikten sonra İncesu Deresi, Ankara'nın Akköprü semtinde Çubuk Çayı ile birleşerek Ankara Çayı'nı oluşturur. İncesu Deresi’nin bu güzergâhı, Ankara'nın çeşitli semtlerini birleştiren önemli bir su yolu olmuştur.

Tarihi

Cumhuriyetin ilanından sonra Ankara'nın başkent olarak hızlı bir şekilde gelişmesi, İncesu Deresi'nin doğal yapısını derinden etkilemiştir. 1930'lu yıllarda Ankara'nın imarı sırasında dere, yer yer kapatılmaya başlanmıştır. Bu süreçte, Ankara'nın diğer dereleri gibi İncesu Deresi de şehirleşmenin bir parçası olarak yeniden şekillendirilmiştir. 1950'li yıllara gelindiğinde, dere büyük ölçüde yol altına alınmış ve kanalizasyon amacıyla kullanılmaya başlanmıştır.

Günümüzdeki durumu

1960'lı yıllardan itibaren İncesu Deresi, kanalizasyon aktarımında kullanılmaya başlanmıştır. Günümüzde ise dere büyük oranda yer altına alınmış durumdadır. Bu dönüşüm, İncesu Deresi'ni bir zamanlar Ankara'nın doğal yapısının önemli bir unsuru olan bir akarsudan, neredeyse tamamen görünmez hale gelmiş bir kanalizasyon hattına dönüştürmüştür.

Çevresel ve toplumsal etkiler

İncesu Deresi'nin kapatılması ve kanalizasyon hattına dönüştürülmesi, Ankara'nın doğal çevresi ve toplum sağlığı üzerinde çeşitli etkiler yaratmıştır. Bir zamanlar şehrin içerisinden geçen ve toplumsal hayatın bir parçası olan dere, bu müdahaleler sonucunda eski işlevini kaybetmiştir. Ancak, İncesu Deresi'nin eski haline dönüştürülmesi ve yeniden gün yüzüne çıkarılması için çeşitli çalışmalar ve projeler de gündeme gelmiştir.

Sonuç

İncesu Deresi, Ankara'nın tarihsel ve doğal yapısının önemli bir parçasıdır. Ancak, şehirleşmenin getirdiği baskılar nedeniyle, dere büyük ölçüde kapatılmış ve doğal yapısını kaybetmiştir. Günümüzde İncesu Deresi’nin eski haline dönüştürülmesi için yapılan çalışmalar, bu akarsuyun Ankara'nın doğal kimliğine yeniden kazandırılması açısından önem taşımaktadır.