Yeldeğirmeni, Kadıköy
| Yeldeğirmeni | |
|---|---|
 Kadıköy'ün İstanbul'daki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| Bölge | Marmara |
| İl | İstanbul |
| İlçe | Kadıköy |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (UDAS) |
| Alan kodu | (+90) 216 |
| Plaka kodu | 34 |
Yeldeğirmeni, İstanbul'un Anadolu yakasında bulunan, Kadıköy ilçesinde yer alan semt. Rasimpaşa mahallesinin sınırları içerisinde yer alır.
Yerleşim
[değiştir | kaynağı değiştir]Yeldeğirmeni, kuzeyinde Haydarpaşa Çayırı, güneyinde Halitağa Caddesi, doğusunda Ayrılık Çeşmesi Mezarlığı, batısında ise Marmara Denizi bulunan tepelik alandaki yerleşimdir.
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]
Yeldeğirmeni'nin tarihi incelendiğinde jeolojik zamanlara kadar gidilir. Yeldeğirmeni'ninde de Pendik ve Yarımburgaz'da olduğu gibi deniz kabuğu kalıntıları bulunmuştur. Bu durum bir zamanlar bu bölgenin deniz suları altında olduğunu göstermektedir.
Ayrıca Kadıköy' ün ilk yerleşmi olan Kalkedon'un kuruluşunun M.Ö. 675 yıllarında olduğu bilinmektedir. O zamanlarda Kalkedon şehrinin korunması için yapılan surların Yeldeğirmeni, Altıyol ve Yoğurtçu'dan geçtiği bilinmektedir.
Yeldeğirmeni, yerleşim olmadan önce Haydarpaşa Çayırı'nın içinde kalan bir alandı. Yeldeğirmeni'ndeki eski yapılardan sinagog, kilise ve okul gibi binaların adlarının Haydarpaşa sözcüğü ile başlaması bundandır.
15. ve 16. yüzyıllarda bahçeli köşklerin varolduğu yazılan bu yerleşim alanında, 1774-1789 yılları arasında, padişah I. Abdülhamit tarafından 4 yeldeğirmeni yaptırılmıştır. Semtin ismi, un ihtiyacını karşılamak amacıyla kurulan bu yeldeğirmenlerinden gelir.
Yeldeğirmeni'nde 1800 yılların ikinci yarısında yerleşim hızlanmış, özellikle Yahudilerin semte yerleşmesiyle birlikte apartmanlaşma başlamıştır. Yeldeğirmeni'ne İstanbul'un ilk apartman semti de denilebilir. Zira, konutların bulunduğu apartman semti olarak kabul edebileceğimiz belirgin tek semt olan Cihangir, Cumhuriyet'in ilanından çok sonraları oluşmuştur.
1934'ten 1947 yılına dek Kadıköy-Üsküdar arasındaki tramvaylar Yeldeğirmeni Karakolhane Caddesi'ni kullanmıştır. Tramvayın istikameti, 1947'de Kadıköy Rıhtım bölgesinde Haydarpaşa Köprüsü'nün yapılması ile değiştirilmiştir.[1]
Semt, 2010'lu yıllarda bir soylulaşma sürecinden geçer.[2]
Ulaşım
[değiştir | kaynağı değiştir]Yeldeğirmeni'nin Kadıköy'ün merkezinde bulunması itibarıyla, kara ve deniz taşıtlarıyla her iki yakadan kolaylıkla ulaşılabilir. Yeldeğirmeni, Kadıköy sahilinde bulunan otobüs duraklarına ve vapur iskelelerine yürüme mesafesindedir.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Atılgan Arif. (2007) TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi Anadolu 1. Büyükkent Bölge Temsilciliği, ISBN 978-9944-89-393-0.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Yeldeğirmeni Spor Kulübü Blog Sayfası 6 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ "Yeldeğirmeni Öyküsü". Arif Atılgan. 14 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2024.
- ^ Uzgören, G., & Türkün, A. (2018). Airbnb’nin Soylulaşma Sürecine Etkisi: Kadıköy Rasimpaşa Mahallesi Örneği. Planlama Dergisi, 28(2), 154-170.