Vice
Vice veya Vica, Rize ilinin Atina kazasına bağlı iki köyün ortak adıydı. Günümüzde Çamlıhemşin kasabasının merkez yerleşimini oluşturmaktadır.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Vice (ვიჯე) veya Vica (ვიჯა), Lazca bir kelime olup maden suyu veya ılıcayla ilişkilidir.[1] 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesinde, Vice-i Süfla (ویجۀ سفلا) ve Vice-i Ulya (ویجۀ علیا) olmak üzere, Vice adını taşıyan iki köy geçer.[2] Fındıklı kasabasının eski adı olan Vitze (ვიწე) veya Viçe ile Vice veya Vica adı birbirine karıştırılmamalıdır. Nitekim bu yerleşimler 1854 tarihli Kiepert haritasında "Vitze" ve "Vidje" [Vice] şeklinde geçer.[3]
Vice-i Süfla (Aşağı Vice) ve Vice-i Ulya (Yukarı Vice) köyleri Lazistan bölgesinde yer alır ve Lazistan bölgesi, Antik Çağ'da Kolheti Krallığı'nın bir parçasıydı. Osmanlılar bu bölgeyi, Trabzon İmparatorluğu'nu 1461 yılında ortadan kaldırdıktan sonra, 1547 yılında tamamen ele geçirmiştir.[4]
Vice köyleri, 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesine göre, Trabzon Vilayeti'nin Lazistan sancağı’nın Atina kazasının Hemşin nahiyesine bağlıydı. Aşağı Vice köyünün nüfusu, 36 haneden yaşayan 127 kişiden oluşuyordu. Köyde vergiye tabi hayvan varlığı olarak 30 keçi, 110 inek, 8 öküz ve 4 at tespit edilmiştir. Yukarı Vice köyünün nüfusu ise, 28 haneden yaşayan 95 kişiden oluşuyordu. Köyde vergiye tabi hayvan varlığı olarak 100 keçi, 100 inek, 10 öküz ve 6 at tespit edilmiştir.[5]
Vice köyleri, Birinci Dünya Savaşı yıllarında Rus idaresinde kalmış, savaş sonrasında Türkiye’ye katılmıştır. Bu yerleşimler, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesine aynı adlarla kaydedilmiştir. Aşağı ve Yukarı Vice köyleri bu sırada Rize vilayetinin Atina kazasının Hemşin nahiyesine bağlıydı.[6] 1940 genel nüfus sayımında aynı idari konuma sahip bu yerleşimlerden Vice-i Süfla’da 444 kişi, Vice-i Ulya’da 292 kişi yaşıyordu.[7] Bu yerleşimler, 1953 yılında, yeni kurulmuş olan Ardeşen ilçesinin Çamlıca nahiyesinde bağlandı. Nitekim 1955 genel nüfus sayımında “Viceiülya” şeklinde yazılmış olan Yukarı Vice köyü, bu nahiyenin idarî merkeziydi.[8] Ayrı bir köy olarak geçmeyen Aşağı Vice köyü ise, Yukarı Vice köyüne bir mahalle olarak bağlanmış olmalıdır. Çamlıca nahiyesi 1957 yılında Çamlıhemşin ilçesine dönüşünce, Yukarı Vice köyüne de Çamlıhemşin adı verilmiştir ve bu iki köy Çamlıhemşin kasabasının merkezî yerleşimini oluşturmuştur.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Bakur Gogohia, “ლაზეთის ქალაქ ვიჯას სახელისთვის” (Lazistan’ın Kenti Vica Üzerine”), Etymological Researches XI, Arnold Chikobava Institute of Linguistics, Tbilisi, 2014, s. 3-10; ISSN 1987-9946
- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 376, ISBN 9789157871117.
- ^ "1854 Kiepert Map of the Caucasus, Armenia, Kurdistan, and Azerbaijan". 20 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2025.
- ^ ,,კოლხური (მეგრულ-ლაზური) ენა", (Hazırlayanlar) Rusudan Amirecibi-Mullen (editör), Nana Danelia, İnga Gundua, Tiflis, 2006, s. 22. 19 Haziran 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 99940-61-43-7
- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 377, ISBN 9789157871117.
- ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 620.
- ^ "1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 529" (PDF). 27 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Mayıs 2025.
- ^ "1955 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1961, s. 430" (PDF). 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Mayıs 2025.