Vanis Kvabebi

Üst: Aziz Giorgi Kilisesi Alt: Eski bir kilisenin kalıntıları

Vanis Kvabebi (Gürcüce: ვანის ქვაბები; Türkçe: Vani'nin Mağaraları) Gürcistan'ın Samtshe-Cavaheti bölgesindeki bir mağara manastırıdır. Aspindza kentinin ve daha meşhur bir mağara kenti olan Vardzia'nın yakınlarında konumlanmıştır. 1204 yılında inşa edilmiş bir savunma duvarı ve dağın yanındaki çeşitli seviyelerde bulunan bir tünel labirentinden oluşan kompleks, 8. yüzyıldan kalmadır.

Komplekste ayrıca iki kilise vardır. Görece daha yeni ve oldukça iyi durumda olan taş kilise, duvarın tepesine yakın konumlanmıştır. Ayrıca en yüksek tünel seviyesinde, öbür kiliseye kıyasla daha küçük ve kayaya yapışık kubbeli bir kilise daha vardır.

Tarihi

Manastır kompleksi 8. yüzyılda kurulmuştur. 9 ve 11. yüzyıllarda Giorgi Kilisesi inşa edilmiş ve geliştirilmiştir. 1089'da kompleksin orta kısmı bir depremde yıkılmıştır. 1191 ve 1204 yılları arasında kralın mülkü olmuştur. Kraliçe Tamar döneminde (1184-1213) yeniden yapılanma çalışmaları yapılmıştır. Manastır resimlerle süslenmiş ve bir resepsiyon yapılmıştır. 1265 ve 1283 yılları arasında Giorgi Katedrali yapılmıştır. 1283'te manastır bir depremde zarar görmüştür. 14 ve 18. yüzyıllar arasında manastır aktif olarak kullanılmıştır. 1551'de Persler, 1576'da ise Osmanlılar bölgeyi işgal etmiştir.

Mağara kompleksi Osmanlı döneminde, Osmanlı esir pazarlarında satılmak üzere kaçırılan Gürcü kadınların bir süre tutulduğu yerdi. Kadınlar tarafından duvarlara yazılmış yazılar gününümüze ulaşmıştır. Mariam adında bir kadın Gürcü şair Şota Rustaveli'den „ციხეს ვზი ეგზომ მაღალსა“ (“Bir hapishanedeyim, yüksek mi yüksek”) bir dize yazmıştır.

Mimari

Manastır kompleksi, rahiplerin evleri, 6 kilise, tüneller ve koridorlar, mezarlar, mağaralar, bir su temini sistemi ve su depolarından oluşmaktadır. Kompleksin merkezinde, oyulmuş kapıları ve çan kulesi bulunan tonozlu Aziz Giorgi Katedrali bulunmaktadır. Arkeolojik kazılarda bir mahzen, bir seramik atölyesi ve bağcılık yapıldığına dair işaretler ortaya çıkarılmıştır. Gürcü edebiyatının önemli bir parçası olarak kabul edilen çok sayıda yazıt da bulunmuştur.

Galeri

• 
  Eski bir şarap mahzeni
• 
  Vanis Kvabebi, Giorgi Katedrali
• 
  Manastır kompleksi
• 
  Kaçış rotası
• 
  Tünelden geçen insanlar
• 
  Kiliseden bir manzara
• 
  Eski bir kilisenin kalıntıları

Ayrıca bakınız

• Vardzia
• Gürcü Ortodoks Kilisesi

Kaynakça

• გაფრინდაშვილი გ., არქიტექტურულ-არქეოლოგიური ძიებანი ვანის ქვაბში 1967 და 1968 წწ., წგნ.: საქართველოს სახელმწიფო მუზეუმის არქეოლოგიური ექსპედიციები, ტ. 2, თბ., 1971;
• მისივე, ვანის ქვაბის განძი 9 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., «ძეგლის მეგობარი», 1966, № 6;
• მისივე, ვარძია და მისი მიდამოების ქვაბები, თბ., 1957;
• ონიანი შ., ვანის ქვაბთა მონასტრის წარწერების პოეზია, «საბჭოთა ხელოვნება», 1959, № 7; 1960, № 8;
• ცისკარიშვილი ვ., წარწერები ასპინძის რაიონიდან, «მასალები საქართველოსა და კავკასიის ისტორიისათვის», 1954, ნაკვ. 30;
• გაფრინდაშვილი გ., ონიანი შ., ქსე, ტ. 4, გვ. 293-294, თბ., 1979
• Vanis Kvabebi ile ilgili yazı (İngilizce)