Ukrayna Merkez Konseyi
Ukrayna Merkez Konseyi (Ukraynaca: Українська Центральна Рада, Ukraynaca: Ukrains’ka Tsentral’na rada) (Tsentralna Rada veya Merkez Rada olarak da anılır), Ukrayna Halk Cumhuriyeti'nin siyasi, kamu, kültürel ve mesleki örgütlerini birleştiren Bütün -Ukrayna konseyi idi. Ukrayna Ulusal Kongresi'nden (19-21 Nisan 1917) sonra Konsey, Ukrayna-Sovyet Savaşı'na kadar sürecek olan arabuluculuktaki devrimci parlamentoydu.
Genel bakış
[değiştir | kaynağı değiştir]Konsey, başlangıcından beri Ukrayna ulusal hareketi ve dört Evrenselliği ile ülkeyi özerklikten tam egemenliğe götürdü. 1917'den 1918'e kadar varlığı kısa sürede, Ukrayna tarihçi ve etnolog Mihaylo Hruşevski başkanlığındaki Merkez Rada, Ukrayna Halk Cumhuriyeti'nin temel yönetim kurumu haline geldi. Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra bağımsız bir Ukrayna kimliğinin temelini oluşturan parlamenter demokrasi ve ulusal bağımsızlık örnekleri koydu.
Sovyet döneminde resmî ideoloji, Orta Konseyi, burjuvazinin ve küçük burjuva milliyetçi partilerine karşı devrimci bir organı olarak tanımladı.[1]
Kuruluşu
[değiştir | kaynağı değiştir]Merkez Konseyi, Ukrayna İlerleme Toplulukları Derneği girişimi ve çeşitli Ukraynalı siyasi partilerin, Ukrayna askerî aktivistlerinin, işçilerin, dini aktivistlerin, öğrencilerin, girişimcilerin, kamu ve kültür kuruluşlarının, Ukrayna Bilim Topluluğu, Ukrayna Pedagoji Topluluğu, Ukrayna Teknisyenleri ve Ziraatçılar Birliği vb. katılımıyla 17 Mart 1917'de Kiev'de kuruldu.
Mihaylo Hruşevski Rada'nın başkanı seçilirken, Volodymyr Naumenko, Dmytro Doroshenko ve Dmytro Antonovych milletvekili olarak atandı. 22 Mart 1917'de Rada Rus Geçici Hükûmetini destekleyen ilk bildirisini -Ukrayna halkına- yayınladı. Mykhailo Hrushevsky görevlerini 27 Mart 1917'de üstlendiğinde Rada, Ukrayna ulusal hareketinin bir oyun merkezi haline geldi. Fakat bütün Ukrayna Ulusal Kongresi'nin düzenlenmesinden sonra Rada, Ukrayna siyasi partilerinden, profesyonel ve kültürel örgütlerden ve guberniyaslardan delegeler arasından seçilen 150 üyeden oluşan geçici bir parlamentoya dönüştü. Ulusal Kongre sırasında Hruşevski Rada'nın başkanlığına tekrar seçildi ve en popüler siyasi partilerin liderleri Serhiy Yefremov ve Volodymyr Vynnychenko'nun temsilcileri, onun milletvekili olarak atandılar.
Merkez Rada'nın yaşamı boyunca dokuz genel oturum gerçekleşti.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ (Rusça)The Central Rada in a scope of the Soviet perspective 23 Kasım 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
