Tsebelda Kalesi
Tsebelda Kalesi Gürcistan'ın Abhazya bölgesindeki Tsebelda köyünde yer alan bir Geç Antik Çağ/Erken Orta Çağ tahkimatı ve kalesidir.
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]Tsebelda Kalesi, harap olmuş kuleler, Hristiyan şapelleri, saray, nekropol ve diğer birçok yapıdan oluşan bir mimari komplekstir. Kodori Vadisi'nin 400 metre yukarısındaki iki kayalık üzerine kurulmuştur. Tsebelda'daki mevcut yapılar, Prokopius gibi klasik yazarlarca Tsibilium veya Tzibile şeklinde tanımlanmıştır. 6. yüzyılda Lazika Krallığı'nın vasal prensliği olan Apsilia'da bir ana kale olduğu anlaşılmaktadır.[1][2] Kale, Avrasya stepleri'nden Karadeniz'e uzanan üç ana yolun birleştiği yere hakim bir noktadaydı. 550'li civarındaki Lazika Savaşı sırasında, tanınmış bir Laz olan Terdet, kralı II. Gubaz'a ihanet etti ve Tzibile Kalesi'ni Farslılara verdi.[3] Apsililer kaleyi yeniden ele geçirdi, ancak Bizans generali John Guzes tarafından ikna edilinceye kadar Lazika egemenliğinde olmayı reddettiler.[4][5]
Günümüzdeki durumu
[değiştir | kaynağı değiştir]Gürcistan yasaları, anıtı, işgal altındaki topraklardaki kültürel mirasın bir parçası olarak değerlendiriyor.[6] Ocak 2017'de Gürcistan, Amerika Birleşik Devletleri'nin AGİT operasyonundan sonra, Rus ordusunun bir poligon inşa etmek amacıyla yakınlarda bulunan 19. yüzyıldan kalma bir Polonya mezarlığını ve bir kiliseyi yıkmasından dolayı, Rus ordusunu tarihi Tsebelda bölgesini yıkım riski altına sokmakla suçladı.[7][8] Ayrılıkçı Abhazya'nın yetkilileri, poligon inşaatı sırasında oluşan hasarı teyit ettiler, ancak olayı detaylandırmadılar.[8] Rus savunma bakanlığı her türlü suçlamayı reddetti.[8][9]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Gelenava, Irakli, (Ed.) (2015). Cultural Heritage in Abkhazia (PDF). Tiflis: Meridiani. s. 64. 14 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 28 Ekim 2018.
- ^ Khruskhova, L.G. (31 Aralık 2007). "The Spread of Christianity in the Eastern Black Sea Littoral (Written and Archaeological Sources)". Ancient West & East. Cilt 6. ss. 205-208. doi:10.2143/AWE.6.0.2022799.
- ^ Braund, David (1994). Georgia in Antiquity: A History of Colchis and Transcaucasian Iberia, 550 BC–AD 562. Oxford: Oxford University Press. ss. 47, 301. ISBN 0-19-814473-3.
- ^ Martindale, John Robert; Jones, Arnold Hugh Martin; Morris, J., (Ed.) (1992). The Prosopography of the Later Roman Empire, Volume III: A.D. 527–641. Cambridge, United Kingdom: Cambridge University Press. ss. 560, 1221. ISBN 978-0-521-20160-5. 9 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2018.
- ^ Greatrex, Geoffrey; Lieu, Samuel N. C. (2002). The Roman Eastern Frontier and the Persian Wars (Part II, 363–630 AD). Londra, United Kingdom: Routledge. s. 118. ISBN 0-415-14687-9.
- ^ "Law of Georgia on Occupied Territories". matsne.gov.ge. 23 Ekim 2008. 3 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2017.
- ^ "Tbilisi Condemns Demolition of Historical Monuments in Abkhazia by Russian Troops". Civil Georgia. 10 Ocak 2017. 14 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2017.
- ^ a b c "United States Condemns Russia's Destruction of Cultural Heritage in Abkhazia". Civil Georgia. 21 Ocak 2017. 14 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2017.
- ^ "The Russian Defense Ministry denied Georgia's claims about alleged construction of a Russian firing range in Abkhazia". Sputnik News. 10 Ocak 2017. 14 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2017.