Tails
 | |
 Tails işletim sistemi | |
| İşletim sistemi ailesi | Unix benzeri |
|---|---|
| Genel dağıtım | 23 Haziran 2009) |
| Son kararlı sürümü | 7.3.1[1]  11 Aralık 2025 |
| Kaynak türü | Özgür yazılım |
| Lisans | GPLv3+[2] |
| Çekirdek türü | Monolitik (Linux) |
| Platform desteği | x86-64[3] |
| Öncülü | Incognito |
| Kullanıcı alanı | GNU |
| Kullanıcı arayüzü | GNOME 3 |
| Web sitesi | tails.net |
| Pazarlama hedefi | Kişisel bilgisayarlar |
Tails veya açık adıyla The Amnesic Incognito Live System (Türkçesi: Unutkan Gizli Kimlikli Canlı Sistem); güvenlik odaklı, Debian tabanlı Linux dağıtımıdır. Gizlilik ve anonimliği amaçlar.[4] Tüm gelen ve giden bağlantıları Tor aracılığıyla yapmaya zorlar[5] ve anonim olmayan bağlantıları engeller. Sistem, canlı DVD veya canlı USB ile ön-yüklenmek için tasarlanmıştır ve özellikle istenmediyse makinede herhangi bir sayısal iz bırakmaz. Projenin başlangıcında, geliştirilmesi için Tor Projesi finansal katkıda bulunmuştur.
Tarih
[değiştir | kaynağı değiştir]Tails, ilk olarak 23 Haziran 2009 tarihinde, “Incognito” ismiyle piyasaya sürüldü. 2010 yılında ise “Tails OS” ismini aldı. Tor Projesi, projenin başından bu zamana kadar projeye finansal destek verdi. Proje ayrıca; Amerika Demokrasi, İnsan Hakları ve Çalışma İşleri Bürosu dahil olmak üzere Open Technology Fund, Mozilla, Freedom of the Press Foundation gibi kuruluşlardan finansal destek aldı.[6]
2013 senesinde Edward Snowden'in NSA belgelerini sızdırmasında Tails işletim sisteminin önemli rol aldığını söylemesi üzerine popülerlik kazandı.[7]
2023 yılında Tails projesi, Tor projesi ile birleşme kararı aldı. Birleşme, 26 Eylül 2024'te tamamlandı ve şu açıklama yapıldı: "Güçlerimizi birleştirerek, Tails ekibi artık Tails OS'i geliştirme ve iyileştirme konusundaki temel misyonuna odaklanbilecek, daha fazla ve tamamlayıcı kullanım alanlarını keşfedebilecek ve Tor Projesi'nin daha büyük organizasyon yapısının avantajlarından yararlanabilecek.[8]
Özellikler
[değiştir | kaynağı değiştir]Tails kullanıcı arayüzü olarak GNOME 3 kullanır.[9] Sistem, doküman okuma ve düzenleme, görüntü düzenleme, video izleme ve yazdırma gibi işlevler için gerekli yazılımları içerir. Başka yazılımları kullanıcı isterse yükleyebilir.
Tails, RAM üzeinden çalışır ve herhangi bir sabit diske veri yazmaz. Sistem kapatıldıktan veya yeniden başlatıldıktan sonra kaydedilen dosyalarda dahil olmak üzere bütün veriler silinir. Eğer kullanıcı dosyalarını saklamak istiyorsa "Kalıcı Depolama" (Persistent Storage) denen özelliği aktif etmesi gereklidir.[10] Herhangi bir Cold Boot saldırısını önlemek için sistem kapatıldıktan veya yeniden başlatıldıktan sonra RAM'in üstü yazılır.[11]
MAC adresi anonimleştirme özelliği etkinleştirildiğinde, Tails oturumunuz süresince ağ arayüzlerinizin MAC adreslerinizi geçici olarak rastgele değerlerle değiştirir.[12] Bu özellik, ağ arayüzünüzün seri numarasını gizleyerek yerel ağda kimliğinizin belirlenmesini belli bir ölçüde zorlaştırır.
Tails bütün internet trafiğini Tor ağı üzerinden yönlendirir ve bunun dışındaki istekleri engeller.[13] Ayrıca, Tails ile birlikte yüklü gelen Tor Browser ve varsayılan olarak etkinleştirilmiş uBlock Origin eklentisi bulunmaktadır.[14] Bunun yanı sıra, şifreleme, dijital imza işlemleri ve hash hesaplamaları için dahili yazılımlar içerir.
Tails ekibi, güvenlik açıklarına karşı korunmak için düzenli güvenlik güncellemeleri yayınlar. Tails; DNS sızıntıları, veri saklama ve IP adresi takibi de dahil olmak üzere çeşitli saldırı türlerine karşı güçlendirilmiştir.
Birlikte gelen yazılımlar[9]
[değiştir | kaynağı değiştir]İnternet
[değiştir | kaynağı değiştir]- Tor Browser - Varsayılan tarayıcı
- Pidgin - Mesajlaşma uygulaması (OTR ile yapılandırılmış)
- OnionShare - Tor ağı üzerinden anonim dosya paylaşma yazılımı.
- Thunderbird - E-posta yönetimi, haber grupları ve takvim entegrasyonu gibi özellikler sunan e-posta istemcisi.
- Aircrack-ng - Kablosuz ağ denetimi için.
- Electrum - Bitcoin cüzdanı.
Şifreleme ve Gizlilik
[değiştir | kaynağı değiştir]- LUKS ve VeraCrypt - Şifreli disk bölümleri oluşturmaya yarar.
- GnuPG - E-posta ve veri şifrelemek veya veri imzalamak için kullanılır.
- Kleopatra - GnuPG için grafiksel arayüz.
- KeePassXC - Şifre yöneticisi.
Diğer
- LibreOffice uygulamaları.
- GIMP ve Inkspace - görsel düzenleme.
- Audacity - Kayıt ve ses düzenleme.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Tails 7.3.1". 11 Aralık 2025. Erişim tarihi: 11 Aralık 2025.
- ^ "Tails 0.11 incognito live system released", The H, 30 Nisan 2012, 2 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi12 Ağustos 2012
- ^ "Tails - System requirements". tails.boum.org. 1 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Vervloesem, Koen (27 Nisan 2011), "The Amnesic Incognito Live System: A live CD for anonymity", LWN.net, 23 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi12 Ağustos 2012
- ^ "Anonym im Netz" [Anonymous on the Net], TecChannel (Almanca), 6 Şubat 2012, 1 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi12 Ağustos 2012
- ^ "Tails - Sponsors". tails.net. 14 Şubat 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2025.
- ^ Finley, Klint. "Out in the Open: Inside the Operating System Edward Snowden Used to Evade the NSA". Wired (İngilizce). ISSN 1059-1028. 19 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2025.
- ^ "Tails - Uniting for Internet Freedom: Tor Project & Tails Join Forces". tails.net. 26 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2025.
- ^ a b "Tails - Features and included software". tails.net. 17 Şubat 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2025.
- ^ "Tails - Persistent Storage". tails.net. Erişim tarihi: 17 Şubat 2025.
- ^ "Tails - Memory erasure". tails.net. 17 Şubat 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2025.
- ^ "Tails - MAC address anonymization". tails.net. 17 Şubat 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2025.
- ^ "Tails - How Tails works". tails.net. 15 Şubat 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2025.
- ^ "Tails - Browsing the web with Tor Browser". tails.net. 17 Şubat 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2025.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Resmî site
- Tor proje web sitesinde Tails5 Mayıs 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Tails - Bilinen sorunlar16 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- DistroWatch'ta Tails
