Sezer Sezin
Sezer Sezin | |
|---|---|
 Sezer Sezin kendisiyle özdeşleşen "Şoför Nebahat" rolünde (Film: Şoför Nebahat, 1960) | |
| Doğum | Mesrure Sezer 25 Ekim 1929 Eyüpsultan, İstanbul, Türkiye |
| Ölüm | 20 Temmuz 2017 (87 yaşında) İstanbul, Türkiye |
| Defin yeri | Feriköy Mezarlığı, İstanbul |
| Meslek | Oyuncu |
| Etkin yıllar | 1940-2007 |
| Evlilik | Kenan Artun (e. 1952; b. 1963) Üner İlsever (e. 1965; b. ?) |
| Çocuk(lar) | Sevgi Yeğenoğlu Ayşegül İlsever |
| Ödüller | 1993 "Jüri Onur Ödülü" (Uluslararası İstanbul Film Festivali) 2008 "Sinema Onur Ödülü" (Uluslararası Bursa İpek Yolu Film Festivali) 1965 "En Başarılı Kadın Oyuncu" (İzmir Film Festivali, Üç Tekerlekli Bisiklet filmiyle) 1955 "En Başarılı Kadın Oyuncu" (Türk Film Dostları Derneği, Kaçak filmiyle) |
Sezer Sezin (25 Ekim 1929, İstanbul - 20 Temmuz 2017, İstanbul), Türk sinema[1] ve tiyatro oyuncusu. 1940'lı ve 1960'lı yıllar arasında sinemada aktif olarak çalıştı. Sinemaya yapımcı olarak da hizmet etti.
Hayatı ve kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]
25 Ekim 1929 tarihinde İstanbul'un Eyüpsultan semtinde Mesrure Sezer adıyla dünyaya geldi. İlkokul ve ortaokulu bu semtte tamamladı. Ortaokuldan sonra eğitimine devam etmedi. Küçük yaşta tiyatroya ilgi duymaya başladı ve bale dersleri aldı. İlk sahneye çıkışı 1940 yılında Eminönü Halkevi Tiyatrosu'nda Kral Oidipus adlı oyunla oldu, bu oyunda Kralın kızını oynadığında daha 11 yaşındaydı.[2]
Sezer Sezin sinemaya 1944'te Hürriyet Apartmanı filmiyle başladı. Ertesi yıl rol aldığı Yayla Kartalı (1945) ve Köroğlu (1945) filmlerinde de yine küçük rollerde oynuyordu. Aynı yıl Balkanların en büyük revüsü olarak lanse edilen "Atilla Revüsü"nün "Bale Grubu"na katıldı, 1946 yılında da Vedat Örfi Bengü ile ortak olarak Sezer Tiyatrosu'nu kurdu. Bir yıl süre ile turneye çıkan tiyatro 1947'de kapandı.
Sezin sinemada asıl çıkışını Damga (1948) filmiyle yaptı. Seyfi Havaeri'nin yönettiği filmde başrolü Memduh Ün'le paylaşıyordu. Zaten filmi yapan şirket Erman Film'in kuruluşunda Sezer Sezin de yer almıştı. Onun kitleler tarafından tanınmasını sağlayan film ise Lütfi Ömer Akad'ın yönettiği 1949 tarihli Vurun Kahpeye olmuştu. Her ikisini de yine Lütfi Ömer Akad'ın yönettiği Tahir ile Zühre (1952) ve Arzu ile Kamber (1952) adlı filmlerin çekimleri için 6 ay süreyle bulundukları Bağdat'ta başrolü paylaştığı Kenan Artun ile yakınlaştılar ve dönüşte 1952 yılında evlendiler.
Lütfi Ömer Akad, Atıf Yılmaz, Semih Evin, Memduh Ün gibi Türk sinemasının önemli yönetmenleri çıkış yaptıkları filmlerini Sezer Sezin'le çektiler. 1955 yılında "Film Dostları Derneği" tarafından kendisine "yılın en başarılı kadın oyuncusu" ödülü verildi. 1956'da oyuncu ve senarist olan eşi Kenan Artun ve İlham Filmer ile ortaklaşa "Türk Eksport Film" adıyla bir film yapım şirketi kurdu. Bu şirket 3 film üretti. Bunlardan 1959 tarihli Kıbrıs'ın Belası Kızıl EOKA Türk sinemasının Kıbrıs sorununa değinen ilk filmi oldu, ancak Yunanistan'la Türkiye arasındaki politik yumuşama filmin erkenden vizyondan kaldırılmasıyla sonuçlandı.
1960 yılında Metin Erksan'ın yönettiği Şoför Nebahat filminde canlandırdığı erkeksi karakter onunla özdeşleşti, film çok tutulunca 1964 ve 1965 yıllarında 2 devam filmi yapıldı. Uzun bir süre kendisine Sezer Sezin yerine "Şoför Nebahat" dendi. Bir röportajında "Şoför Nebahat" tiplemesinin Attilâ İlhan'a ait olduğunu söylemişti.[3] Sinemada hep güçlü kadınları canlandırdı. 1963 yılında İstanbul'da çekilen İtalya, Fransa ve Türkiye ortak yapımı L'Immortelle adlı filmde oynadı. 1962'de çekilen Üç Tekerlekli Bisiklet filmi ile 1965 yılında "İzmir Film Festivali"nde "En Başarılı Kadın Oyuncu" ödülünü kazandı.[4]
1965'te ikinci evliliğini yaptığı Üner İlsever'le birlikte Kadıköy İl Tiyatrosu'nu kurdular. 1967 yılında sinemayı bıraktı. 1970'lerin ortalarında tiyatroyu da bırakarak deri ticaretine atıldı.[5]
Sezer Sezin, 1984 yılında 21. Antalya Altın Portakal Film Festivali'nde "onur ödülü" ve 1993'te 12. İstanbul Film Festivali'nde "jüri onur ödülü" almıştır.[6] 2008 Uluslararası Bursa İpek Yolu Film Festivali'nde de kendisine "Sinema Onur Ödülü" verilmiştir.[7]
Sinemayı bıraktıktan tam 40 yıl sonra 2007 yılında Safa Önal'ın yazıp yönettiği Hicran Sokağı adlı dramda konuk oyuncu olarak yeniden kamera karşısına geçti.[8]
20 Temmuz 2017 tarihinde öldü ve cenazesi Feriköy Mezarlığı'nda defnedildi.
Filmografisi
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1944: Hürriyet Apartmanı
- 1945: Köroğlu
- 1945: Yayla Kartalı
- 1948: Damga (Asuman)
- 1949: Vurun Kahpeye (Aliye)
- 1950: Allah Kerim
- 1950: Lüküs Hayat (Sadiye)
- 1952: Arzu ile Kamber (Arzu)
- 1952: Tahir ile Zühre (Zühre)
- 1954: Kaçak
- 1955: Dağları Bekleyen Kız (Zeynep)
- 1956: Kalbimin Şarkısı (Perihan)
- 1956: Ölmüş Bir Kadının Evrakı Metrukesi
- 1958: Altın Kafes
- 1958: Dokuz Dağın Efesi: Çakıcı Geliyor
- 1958: Meyhanecinin Kızı (Zehra)
- 1958: Meçhul Kahramanlar (Ayşe)
- 1959: Ana Kucağı (Selmin)
- 1959: Kıbrıs'ın Belası Kızıl EOKA
- 1959: Vatan Uğruna
- 1960: Dişi Kurt (Zeynep)
- 1960: Şoför Nebahat (Nebahat)
- 1961: Rüzgâr Zehra (Rüzgâr Zehra)
- 1962: Üç Tekerlekli Bisiklet (Hacer)
- 1963: L'Immortelle (Türk Kadın)
- 1963: Dişi Kurt (Zeynep)
- 1964: Cehennem Arkadaşları
- 1964: Şahane Züğürtler
- 1964: Şoför Nebahat ve Kızı (Nebahat)
- 1965: Kanlı Meydan
- 1965: Şoför Nebahat Bizde Kabahat (Nebahat)
- 1966: Asker Anası
- 1966: Karaoğlan - Camoka'nın intikamı
- 1966: Sırat Köprüsü (Saadet)
- 1967: Turist Zehra (Zehra)
- 2007: Hicran Sokağı (Nuriye - konuk oyuncu)
Tiyatro oyunları
[değiştir | kaynağı değiştir]Sezer Tiyatrosu'nda (Sonra Sezer Sezin Tiyatrosu) oynanan bazı oyunlar:
- Ya Beni Öpersin
- Nazırın Karısı
- Yanlış Adres
- Karımla Olmuyor (1972-1973 sezonu) Yönetmen: Mücap Ofluoğlu
Ödüller
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Sinematürk' te Sezer Sezin". 23 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2023.
- ^ http://www.sanatsozluk.com/showentry.asp?eid=3247 [ölü/kırık bağlantı]
- ^ http://www.stargazete.com/cumartesi/senede-on-film-cekmek-cinayet-151524.htm [yalın URL]
- ^ http://www.turksinemasi.com/sinemaci/sinemaci.asp?islem=yaz&id=316[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "..." 28 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2009.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2009.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2009.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2009.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Beyazperde'de Sezer Sezin 14 Mayıs 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- IMDb'de Sezer Sezin 15 Mayıs 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Sinemalar.com'da Sezer Sezin 15 Mayıs 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- SinemaTürk'da Sezer Sezin 14 Mayıs 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- TSA'de Sezer Sezin 14 Mayıs 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
