Sadabat Paktı - Vikipedi
İçeriğe atla
Ana menü
Gezinti
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
  • İçindekiler
  • Rastgele madde
  • Seçkin içerik
  • Yakınımdakiler
Katılım
  • Deneme tahtası
  • Köy çeşmesi
  • Son değişiklikler
  • Dosya yükle
  • Topluluk portalı
  • Wikimedia dükkânı
  • Yardım
  • Özel sayfalar
Vikipedi Özgür Ansiklopedi
Ara
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç

İçindekiler

  • Giriş
  • 1 Paktın sebepleri
  • 2 Paktın oluşumu
  • 3 Kaynakça

Sadabat Paktı

  • العربية
  • Azərbaycanca
  • Башҡортса
  • کوردی
  • Čeština
  • Dansk
  • Deutsch
  • Zazaki
  • English
  • Esperanto
  • Español
  • فارسی
  • Français
  • עברית
  • Magyar
  • Kurdî
  • پښتو
  • Português
  • Русский
  • Oʻzbekcha / ўзбекча
  • 中文
Bağlantıları değiştir
  • Madde
  • Tartışma
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Araçlar
Eylemler
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Genel
  • Sayfaya bağlantılar
  • İlgili değişiklikler
  • Kalıcı bağlantı
  • Sayfa bilgisi
  • Bu sayfayı kaynak göster
  • Kısaltılmış URL'yi al
  • Karekodu indir
Yazdır/dışa aktar
  • Bir kitap oluştur
  • PDF olarak indir
  • Basılmaya uygun görünüm
Diğer projelerde
  • Vikiveri ögesi
Görünüm
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Paktın imzalandığı saray kompleksi şu an müzedir, arka planda Beyaz Saray olarak adlandırılan Sadabat Sarayı, Tahran

Sadabat Paktı; Türkiye, İran, Irak ve Afganistan arasında, 8 Temmuz 1937 tarihinde Tahran'da Sadabat Sarayı'nda imzalanan dörtlü saldırmazlık paktı.[1][2]

Paktın sebepleri

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. Sınır sorunlarının kalıcı şekilde çözülmesi: Pakta üye devletlerin tümünün İran'la sınır sorunu bulunmaktaydı. Ayrıca bu sınır sorunları nedeniyle özellikle Türkiye-Irak-İran üçgeninde Kürt aşiretleri sınır tanımayan isyanlar yapmaktaydı. Bu, paktın imzalanmasının en önemli nedenidir.
  2. Ülkelerin bağımsızlıklarını vurgulama istekleri: Sömürge ve yarı sömürge dönemlerinden kısa süre önce kurtulabilen bu devletlerin bağımsızlıklarının vurgulanması son derece önemliydi. İlk defa bu amaçla, 2 Ekim 1935'te Cenevre'de Türkiye, İran ve Irak arasında üçlü bir antlaşma parafe edildi. Buna daha sonraları Afganistan da katıldı. Daha sonra Irak-İran sınır antlaşmazlığının çözümlenmesi (Şatt'ül-Arab uyuşmazlığı), Türkiye ile İran arasında dostluk çerçevesi içinde sınır sorunu dâhil her alanı düzenleyen antlaşmaların akdi; 8 Temmuz 1937 tarihli Sadabad Paktı'nın imzalanmasına imkân vermiştir.

Taraflar; antlaşmada genel olarak birbirlerinin iç işlerine karışmayacaklarını, ortak çıkarlarını ilgilendiren hususlarda birbirlerine danışacaklarını, birbirlerine karşı saldırıda bulunmayacaklarını ve sınırlarının korunmasına saygı göstereceklerini taahhüt etmişlerdir. Ancak paktın temel nedeni olan Kürt aşiretleri sorunu, 7. maddenin şu ifadelerinde saklıdır: Bağıtlı taraflardan her biri, kendi sınırları içinde diğer bağıtlı tarafların kurumlarını yıkmak, düzen ve güvenliğini sarsmak veya politik rejimini bozmak amacıyla silahlı çeteler, birlikler veya örgütlerin kurulmasını ve eyleme geçmelerini engellemeyi yükümlenir. II. Dünya Savaşı ortamında antlaşmanın diğer maddeleri işlevsiz kalmış, fakat 7. madde anlaşmanın devamını sağlamıştır. Sadabat Paktı; 1979'da İran'daki İslami rejim, paktı feshettiğini imâ edene kadar hukukî varlığını sürdürmüştür.[3]

Paktın oluşumu

[değiştir | kaynağı değiştir]

Irak, İngiltere'ye olan bağlılığını dengelemek için İran ve Türkiye'ye saldırmazlık paktı önermiştir. Türkiye ise ayrı ayrı paktlar yerine bölgesel bir pakt kurulmasını önermiştir. SSCB'nin önerdiği, Afganistan'ın paktta yer alması fikri de kabul edilince pakt Tahran'da imzalanmıştır.

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ League of Nations Treaty Series. 190. ss. 22-27. 
  2. ^ "Atatürk Ansiklopedisi/Sadabat Paktı". 8 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2022. 
  3. ^ "TDV İslam Ansiklopedisi - Sadabad Paktı - MUSTAFA L. BİLGE". 1 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 


  • g
  • t
  • d
Türkiye'nin antlaşmaları
  • Uluslararası çok taraflı sözleşmeler
Ankara Hükûmeti dönemi
  • Gümrü Antlaşması
  • Türkiye-Afganistan İttifak Antlaşması
  • Moskova Antlaşması
  • Kars Antlaşması
  • Ankara Antlaşması
  • Türkiye-Ukrayna Dostluk ve Kardeşlik Antlaşması
  • Mudanya Mütarekesi
  • Lozan Antlaşması
Cumhuriyet dönemi
  • Bulgaristan-Türkiye Dostluk Antlaşması
  • Sovyetler Birliği-Türkiye Dostluk ve Tarafsızlık Antlaşması
  • Türkiye-İran Dostluk ve Güvenlik Antlaşması
  • Fransa-Türkiye Dostluk ve İyi Komşuluk Sözleşmesi
  • Ankara Antlaşması
  • ABD-Türkiye nota verişimi
  • Türkiye-Afganistan Dostluk Antlaşması
  • İtalya-Türkiye Tarafsızlık, Uzlaşma ve Adli Çözüm Antlaşması
  • Bulgaristan-Türkiye Tarafsızlık Antlaşması
  • Fransa-Türkiye Dostluk, Uzlaşma ve Hakemlik Antlaşması
  • Türkiye-Yunanistan Dostluk, Tarafsızlık, Uzlaşma ve Hakemlik Antlaşması
  • Türkiye-Yunanistan İkamet, Ticaret ve Deniz Taşımacılığı Sözleşmesi
  • İran-Türkiye Dostluk Antlaşması
  • Londra Sözleşmeleri
  • Türkiye-Yunanistan İçten Anlaşma Paktı
  • Romanya-Türkiye Dostluk, Saldırmazlık, Hakemlik ve Uzlaşma Antlaşması
  • Türkiye-Yugoslavya Dostluk, Saldırmazlık, Hakemlik ve Uzlaşma Antlaşması
  • Türk-Rum Ahali Değişimi Karma Komisyonunun Kaldırılmasına İlişkin Sözleşme
  • Türkiye-Yunanistan Takas Anlaşması
  • Balkan Antantı
  • Saavedra Lamas Paktı
  • Türkiye-Yunanistan Kliring Anlaşması
  • Montrö Boğazlar Sözleşmesi
  • Türkiye-Yunanistan Kaçakçılığın Men ve İzlenmesi Sözleşmesi
  • Sadabat Paktı
  • Nyon Anlaşması
  • Mısır-Türkiye Dostluk Antlaşması
  • Sancak'ın Toprak Bütünlüğü Güvence Antlaşması
  • Suriye-Türkiye Sınırının Güvence Altına Alınmasına İlişkin Antlaşma
  • Suriye İle Türkiye Arasında Toprak Sorununun Kesin Şekille Çözümüne İlişkin Antlaşma
  • Türkiye-Yunanistan Antlaşması
  • Fransa, İngiltere ve Türkiye Karşılıklı Yardım Antlaşması
  • Türkiye-Yunanistan Ticaret ve Ödemeler Anlaşması
  • Fransa-Türkiye Dostluk ve İyi Komşuluk Antlaşması
  • Bulgaristan-Türkiye Saldırmazlık Paktı
  • Türk-Alman Saldırmazlık Paktı
  • Amerika Birleşik Devletleri-Türkiye Askerî Yardım Antlaşması
  • Türkiye-Yunanistan Hava Taşımacılığı Anlaşması
  • Türkiye-Yunanistan Ticaret Anlaşması
  • Türkiye-Yunanistan Kültür Anlaşması
  • Türkiye, Yugoslavya ve Yunanistan Dostluk ve İşbirliği Antlaşması
  • Bled Antlaşması
  • Bağdat Paktı
  • Zürih Antlaşması
  • Londra Antlaşması
  • Amerika Birleşik Devletleri-Türkiye İşbirliği Antlaşması
  • Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Kuruluşuna İlişkin Temel Antlaşma
  • Kalkınma İçin Bölgesel İşbirliği Antlaşması
  • Türkiye-Yunanistan Uluslararası Karayolu Ulaşımı Anlaşması
  • Cenevre Antlaşması
  • Bern Anlaşması
  • Türkiye-Yunanistan Turizm Alanında İşbirliği Anlaşması
  • Boğaziçi Açıklaması
  • Bükreş Sözleşmesi
  • Barselona Sözleşmesi
  • Türkiye-Yunanistan Yatırımların Karşılıklı Olarak Teşviki ve Korunması Anlaşması
  • Türkiye-Yunanistan Suç, Terör, Organize Suçlar, Uyuşturucu Kaçakçılığı ve Yasadışı Göçle Savaş Anlaşması
  • Türkiye-Yunanistan Kültürel İşbirliği Anlaşması
  • Türkiye-Yunanistan Bilim ve Teknoloji Alanında İşbirliği Anlaşması
  • Türkiye-Yunanistan Ekonomik İşbirliği Anlaşması
  • Türkiye-Yunanistan Deniz Ulaştırma Anlaşması
  • Türkiye-Yunanistan Gümrük İdareleri Arasında İşbirliği ve Yardımlaşma Anlaşması
  • Ekonomik İşbirliği Teşkilatı Ticaret Anlaşması
  • Stratejik Ortaklık ve Karşılıklı Yardım Anlaşması
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin
  • TDVİA: sadabad-pakti
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Sadabat_Paktı&oldid=35637449" sayfasından alınmıştır
Kategoriler:
  • 1937'de antlaşmalar
  • Afganistan Krallığı'nın antlaşmaları
  • Irak Krallığı'nın antlaşmaları
  • Pehlevi Hanedanı'nın antlaşmaları
  • Türkiye'nin antlaşmaları
  • İran-Türkiye ilişkileri
  • Afganistan-Türkiye ilişkileri
  • 1937'de İran
  • 1937'de Türkiye
  • 1930'larda Afganistan
  • 1930'larda Irak
Gizli kategori:
  • TDVİA tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • Sayfa en son 22.09, 8 Temmuz 2025 tarihinde değiştirildi.
  • Metin Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak Kullanım Şartlarını ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursunuz.
    Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Wikimedia Foundation, Inc. tescilli markasıdır.
  • Gizlilik politikası
  • Vikipedi hakkında
  • Sorumluluk reddi
  • Davranış Kuralları
  • Geliştiriciler
  • İstatistikler
  • Çerez politikası
  • Mobil görünüm
  • Wikimedia Foundation
  • Powered by MediaWiki
Sadabat Paktı
Konu ekle