Parlak rüya
 | Bu madde hiçbir kaynak içermemektedir. (Mayıs 2022) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
Parlak rüya (İngilizce: lucid dream), bireyin rüya gördüğünün rüya sırasında bilinçli olarak farkında olduğu bir rüya türüdür. Terim, 1913 yılında Hollandalı psikiyatrist Frederik van Eeden tarafından bilimsel literatüre kazandırılmıştır. Parlak rüyalarda rüya gören kişi, rüya durumunun farkındadır ve bazı durumlarda rüyanın içeriğini, olayları veya kendi davranışlarını kısmen kontrol edebilir.
Parlak rüya, bilişsel bilim, psikoloji, nörobilim ve bilinç araştırmaları alanlarında araştırılan bir fenomendir. Hem doğal olarak kendiliğinden ortaya çıkabilir hem de çeşitli tekniklerle uyarılabilir.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Rüya içinde farkındalık fikri birçok kültürde kadim zamanlardan beri vardır; antik Yunan, Tibet Budizmi Hinduizm ve Ortaçağ İslam düşüncesinde buna dair kayıtlar bulunur. Modern bilimsel inceleme sürecinin başlaması 20. Yüzyılı bulur. Frederik van Eeden, 1913 tarihli "A Study of Dreams" makalesiyle “lucid dream” terimini ilk kez akademik olarak tanımladı. 1970’lerde ve 1980’lerde Keith Hearne ve Stephen LaBerge, REM uykusu sırasında göz hareketleriyle rüya içinden iletişim kurmayı başardılar. Bu çalışmalar, parlak rüyanın objektif olarak kanıtlanabilir bir fenomen olduğunu gösterdi.
 | Parapsikoloji ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |