Pagoda

Pagoda, Budistlerin dinî yapılarına verilen addır. Pagodalar çoğunlukla taştan, bazen tuğladan ve çok nadir olarak da tahtadan yapılır. Pagodalar, Çin, Japonya ve Hint kültürü alanına giren Güneydoğu Asya'da yaygındırlar.

Genel yapıları

Bazen yuvarlak, fakat genellikle dört ya da daha fazla kenarlı bir temel üzerine oturtulan yapı, daralarak yükselir. Kulenin ortasında uzun bir sütun vardır. Yerden başlayıp çatıya kadar uzanan bu direk yeryüzünün merkezini gökyüzüne bağlayan ekseni sembolize eder. Japon pagodalarında genelde dört köşede dört sütuna rastlanır, bu sütunlar ise göğü ayakta tutan direkleri sembolize eder. Bir pagodanın kat sayısı 5 ile 13 arasında değişir. Katlar daima birbirinden farklı büyüklüktedir. Üzerlerinde çepeçevre bir saçak bulunan bu katlar Tanrıların gök katlarını temsil eder. Pagodaların din alanındaki önemi Buda'nun kalıntılarının korunduğu yerler olmasından ibarettir.

Kökeni

Pagodaların asıl kökeni Hintlerin stupa adı verdikleri dinî yapılardır. Stupalar kral mezarlarının ve kraldan kalanların güven içinde bulunduğu kutsal yerlerdir. Stupalara Seylan'da dagoba adı verilir. XVI. yüzyılda Hindistan'a giden Portekizliler burada gördükleri dagobaların adını değişik telâffuz etmişler ve pagoda demişlerdir ve bu ad zamanla yaygınlık kazanmıştır.

İşlevleri

Pagodalar aslında sadece dinî amaçlar için kullanılmaz. Askerî birliklerin gözetleme kuleleri olarak da kullanılır. Çoğu zaman bir şehrin ya da kasabanın simgesi olması için dikilmiştir. Zira her pagodada Buda'ya ait bir kalıntı bulunmaz.