Pachycereus pringlei
| Pachycereus pringlei | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma  | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| İkili adlandırma | |||||||||||||||
| Pachycereus pringlei | |||||||||||||||
| Sinonimler | |||||||||||||||
| Cereus pringlei S.Watson[1] | |||||||||||||||
'Pachycereus pringlei', ayrıca Meksika dev cardon' veya fil kaktüsü olarak da bilinir, Baja California, Baja California Sur ve Sonora eyaletlerindeki kuzeybatı Meksika'ya özgü bir kaktüs türüdür. Genellikle "deve dikeni" anlamına gelen İspanyolca "cardo" kelimesinden türetilen bir isim olan 'cardón olarak bilinir.[2]
Bu kaktüsün hayattaki büyük olanları hala vardır ancak Sonora'da ekim için arazi temizlendiğinden birçoğu yok edildi.
Bu kaktüsün meyvesi, Sonora'da kaktüse xaasj diyen Seri insanlar için önemli bir besindi.[3]
Köklerindeki bakteri ve mantar kolonileri ile simbiyotik ilişkisi, P. pringlei bakterisinin havadan azot sağlayıp besin üretmek için kayayı parçalayabildiğinden hiç toprağın olmadığı yerlerde bile bu kaktüsün çıplak kaya üzerinde yetişmesine imkan verir. Kaktüs tohumlarıyla birlikte simbiyotik bakterileri bile toparlar.[4][5][6]
Morfoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]Maksimum 192 m (629 ft 11 in)kayıtlı yüksekliği,[7][8] 1 m (3 ft 3 in) çapında birkaç dik dalıyla bir cardon örneği, dünyanın en uzun [1] yaşayan kaktüsüdür. Genelde görünüm olarak saguaro'ya (Carnegiea gigantea) benzer ancak daha yoğun dallı oluşu, gövdenin tabanına daha yakın dallanması, gövdelerinde daha az kaburga olması, çiçeklerin gövde boyunca daha aşağıda olması, areoleler ve dönüşlerdeki (İngilizce: spination) farklılıklar ve dikenli meyvesi bakımından saguarodan farklıdır.
Çiçekleri beyaz, iri, geceleyin hareketlenen ve sadece gövdenin uçları değil, kaburgaları boyunca görünür.
Ömrü ve büyümesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Ortalama bir olgun cardon 10 metre (30 ft) yüksekliğe ulaşabilir, ancak 18 metre (60 ft) boyundaki bireyler bilinmektedir.[9] Yüzlerce yıl olarak ölçülen bir ömre sahip [10] yavaş büyüyen bir bitkidir, ancak büyüme ilk aşamalarında Azospirillum türleri gibi bitki büyümesini teşvik eden bakterilerle aşılanarak önemli ölçüde arttırılabilir.[11][12][13] Çoğu yetişkin cardon, gövde kadar büyük olabilen birkaç yan dalı vardır. Ortaya çıkan ağaç 25 ton ağırlığa ulaşabilir..[14]
Galeri
[değiştir | kaynağı değiştir]-
P. pringlei alanı -
Yapı -
Üstünde bir osprey yuvası ile -
Çiçekli -
Düşmüş bir meyvenin kabuğu -
İnsan boyuyla kıyaslamak için
.jpg)
Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1.^Yaşayan en uzun kaktüs, Pachycereus pringlei’nin bir örneğidir. Şimdiye kadar ölçülen en uzun kaktüs, 1986'da bir rüzgar fırtınasında uçup giden 23.8 metre (78 fit) boyundaki bir kolsuz Saguarokaktüsüydü.[8]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Pachycereus pringlei". Germplazm Kaynakları Bilgi Ağı (GRIN). Tarım Araştırma Merkezi (ARS), Amerika Birleşik Devletleri Tarım Bakanlığı (USDA).
- ^ Chamlee, Bob. "Cardón cactus, Pachycereus pringlei". Los Cabos Guide to Good Eating and More!. 15 Nisan 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2011.
- ^ * Felger, Richard; Mary B. Moser. (1985). People of the desert and sea: ethnobotany of the Seri Indians. Tucson: University of Arizona Press. ISBN 0-8165-0818-6.
- ^ Puente, M. E.; Y. Bashan; C. Y. Li; V. K. Lebsky (September 2004). "Microbial populations and activities in the rhizoplane of rock-weathering desert plants. I. Root colonization and weathering of igneous rocks". Plant Biology. Stuttgart. 6 (5): 629-42. doi:10.1055/s-2004-821100. PMID 15375735.
- ^ Puente, M. E.; C. Y. Li; Y. Bashan (September 2004). "Microbial populations and activities in the rhizoplane of rock-weathering desert plants. II. Growth promotion of cactus seedlings". Plant Biology. Stuttgart. 6 (5): 643-50. doi:10.1055/s-2004-821101. PMID 15375736.
- ^ Walker, Matt (19 Ağustos 2009). "How cacti become 'rock busters'". BBC News. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2021.
- ^ Salak, M. "In search of the tallest cactus". Cactus and Succulent Journal. 72 (3).
- ^ a b "Windstorm Fells 78-Foot Cactus--Tallest in World". 29 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2015.
- ^ (León de la Luz and Valiente 1994).
- ^ (Roberts, 1989)
- ^ (Bashan et al., 1999
- ^ Carrillo et al., 2000
- ^ Puente and Bashan, 1993
- ^ (Gibson and Nobel, 1986).
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Pachycereus pringlei ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
Vikitür'de Pachycereus pringlei ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.
- Cacti Guide: Pachycereus pringlei 13 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Video of a Cardón Planting 31 Mayıs 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
