Olga Tokarczuk
| Olga Tokarczuk | |
|---|---|
.jpg) 2018 yılına ait fotoğraf | |
| Doğum | 29 Ocak 1962 Sulechów, Polonya |
| Meslek | Psikolog, şair, yazar |
| Vatandaşlık | Polonya (1948-1991) |
| Önemli eser | Koşucular |
| Önemli ödülleri | Nobel Edebiyat Ödülü (2018) Man Booker Uluslararası Ödülü (2018) Nike Edebiyat Ödülü (2008, 2015) Jan Michalski Edebiyat Ödülü (2018) |
Olga Nawoja Tokarczuk (d. 29 Ocak 1962, Sulechów, Polonya), Polonyalı Nobel Edebiyat ödüllü şair, yazardır.
2018 yılında Bieguni (Koşucular) adlı kitabıyla Man Booker Uluslararası Ödülü'ne layık görülen yazar,[1] 2018 Nobel Edebiyat Ödülü'nün de sahibidir.[2]
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]29 Ocak 1962'de Polonya'nın Sulechów kentinde doğdu.[3] Edebiyat kariyerine başlamadan önce Varşova Üniversitesi'nde psikolog olarak çalıştı; Carl Jung üzerine çalışmalar yaptı.
Edebiyat dünyasına 1989 yılında Miasta w lustrach (Aynadaki Kentler) başlıklı şiir cildi ve Na Przełaj adlı dergide yayımlanan kısa öyküleriyle girdi.[4] 1993 yılında yayımlanan Podróż ludzi Księgi (Kitap İnsanlarının Yolculuğu) başlıklı romanı, onun ilk önemli eseridir. Bu kitap ile Polonya Kitap Yayımcıları Derneği'nden roman dalında en iyi çıkış yapan yazar ödülünü alan Tokarczuk, ardından E.E başlıklı romanını ve Prawiek i inneczasy (Çağlar Öncesi Ve Başka Zamanlar) yayımladı. Geniş bir okuyucu kitlesi tarafından bir kült kitap olarak değerlendirilen[4] Prawiek i inneczasy adlı eseri ile birçok ödüle layık görüldü. Öykülerini Szafa (Dolap), Domdzienny, domnocny (Gündüzün Evi, Gecenin Evi) ve 2002 yılında Gra na wielu bębenkach (Birçok Davul Çalmak) adlı kitaplarda topladı.
Tokarczuk, 2004 yılından bu yana Polonya'da Polonya Yeşiller Partisi üyeliğini yapmaktadır.
Bieguni (Koşucular) adlı romanı ile 2008 yılında Polonya'da verilen en önemli edebiyat ödülü olan Nike Ödülü'ne layık görülmüştür. 2018 yılı Nobel Ödülü, "sınırların kesişimini ansiklopedik tutkuyla birlikte bir yaşam biçimi olarak temsil eden anlatısındaki hayal gücü nedeniyle” Tokarczuk'a verilmiştir.
Eserleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Romanlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Podróż ludzi Księgi [Kitap İnsanlarının Yolculuğu]. Varşova: Przedświt. 1993.
- E.E. [E.E]. Varşova: Państwowy Instytut Wydawniczy. 1995.
- Prawiek i inne czasy [Çağlar Öncesi Ve Başka Zamanlar]. Varşova: Wydawnictwo W.A.B, 1996.
- Dom dzienny, dom nocny [Gündüzün Evi, Gecenin Evi]. Wałbrzych: Ruta, 1998.
- Ostatnie historie [Son Hikayler]. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2004.
- Anna In w grobowcach świata [Anna In Dünyanın Mezarlarında]. Kraków: Znak, 2006.
- Bieguni [Koşucular]. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2007.
- Prowadź swój pług przez kości umarłych [Sür Pulluğunu Ölülerin Kemikleri Üzerinde]. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2009.
- Księgi Jakubowe [Yakubun Ktapları]. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2014.
Kısa öykü koleksiyonları
[değiştir | kaynağı değiştir]- Gra na wielu bȩbenkach: 19 opowiadań [Birçok Davul Çalmak: 19 öykü]. Wałbrzych: Ruta, 2001.
- Opowiadania bizarne [Garip Öyküler]. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2018.
Şiir
[değiştir | kaynağı değiştir]- Miasto w lustrach [Aynadaki Kentler]. Varşova: Zarząd Główny Związku Socjalistycznej Młodzieży Polskiej, 1989.
Kurgusal olmayan
[değiştir | kaynağı değiştir]- Szafa [Dolap]. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1997.
- Opowieści wigilijne [Noel Öyküleri]. Jerzy Pilch ve Andrzej Stasiuk ile birlikte. Wałbrzych: Czarna Ruta, 2000.
- Lalka i perła [Oyuncak bebek ve İnci]. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2001.
- Moment niedźwiedzia [Ayı Anı]. Varşova: Krytyki Politycznej, 2012.
- Czuły narrator [Sevecen Yazar]. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2020.
Diğer
[değiştir | kaynağı değiştir]- Zgubiona Dusza [Kayıp Ruh]. Resimlendirme Joanna Concejo. Wrocław: Wydawnictwo Format, 2017.
Türkçeye çevirilen eserleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Koşucular. [Bieguni]. Çevirmen: Neşe Taluy Yüce, Alabanda Yayınevi, İlk Baskı 2019.
- Kadimzamanlar ve Diğer Vakitler. [Prawiek i inne czasy]. Çevirmen: Neşe Taluy Yüce,[5] Timaş Yayınevi, İlk Baskı 2020.
- Sür Pulluğunu Ölülerin Kemikleri Üzerinde. [Prowadź swój pług przez kości umarłych]. Çevirmen: Neşe Taluy Yüce, Timaş Yayınevi, İlk Baskı 2020.
- Yakup’un Kitapları, Çevirmen: Neşe Taluy Yüce, Everest Yayınları, İlk Baskı 2024
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "2018 Uluslararası Man Booker Ödülü Kazanını Polonyalı Tokarczuk". Kitapeki.com sitesi, 24 Mayıs 2018. 9 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2019.
- ^ "The Nobel Prize in Literature 2018". Nobelprize.org sitesi. 17 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2019.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2019.
- ^ a b Klein, Natalia Antonina. "Olga Tokarczuk'un Nesir Yazarlığı Szafa (Dolap) Başlıklı Öyküsü Bağlamında" (PDF). 2 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 9 Aralık 2019.
- ^ "Neşe Taluy Yüce". idefix.com. 30 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2021.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]Penceremden yeni bir dünya15 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (New Yorker’da yayımlanan pandemiye dair denemesinin çevirisi.) (İngilizce özgün hali31 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.)
