Nedret Gürcan
Nedret Gürcan | |
|---|---|
| Doğum | 26 Haziran 1931 Dinar, Türkiye |
| Ölüm | 2 Eylül 2019 (88 yaşında) Ankara |
| Milliyet | Türk |
| Meslek | Şair, yazar |
Nedret Gürcan (26 Haziran 1931, Dinar - 2 Eylül 2019, Ankara), Türk şair ve roman yazarıdır.
Şiir, roman, anı, öykü türlerinde eserler vermiştir. Dinar'da 1 Mayıs 1954 - Temmuz-Ağustos 1957 arasında çıkardı Şairler Yaprağı adlı dergi ile tanınmıştır. Şairler Yaprağı Yayınları adıyla kitaplar da yayımlamıtır.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]1931 yılında Afyonkarahisar'ın Dinar ilçesinde doğdu. Ailesi, Arhavili ve Laz kökenlidir.[1] Dedesi, 1914'te kadı olarak Dinar'a tayin olan ve yörenin türkülerine de konu olan Çilli Kadı'dır.[2] Dedesinin Dinar'a tayininden sonra tüm ailesi Dinar'da kalmış ve bu ilçede yaşamıştır. Babası Osman Bey, annesi Fikriyet Hanım'dır.[2]
Nedret Gürcan, ilkokulu Dinar'da okuduktan sonra öğrenimine İzmir Buca Yatılı Ortaokulu'nda devam etti. Buca'da okurken rahatsızlandı; geçirdiği ameliyatlar sonunda öğrenimini ortaokuldan ileriye götüremedi. Bir aile işletmesi olan ilçedeki un ve irmik fabrikalarında elli yıl süreyle yöneticilik yaptı. İzmir Buca Yatılı Ortaokulu'nda tanıştığı Nurhan Hanım ile evlendi; üç çocuğu oldu. 1998'de kendi işinden emekli oldu.
Dinar'da 1950'lerden 1970'lere kadar siyasetle ilgilendi; 14 yıl CHP İlçe Başkanlığını üstlendi. 29 yıl Belediye Meclis üyeliği ve iki devre de Belediye Başkan Yardımcılığı yaptı.
Şiire 1948'de başladı. İlk şiiri, İzmir'de çıkan Anadolu Gazetesi'nin sanat ekinde yayımlandı. Yapıtları sürekli olarak Varlık, Yeditepe, Kaynak, Şairler Yaprağı, Mülkiye, Yücel dergilerinde yayınlandı. Siyaset, ekonomi ve Dinar depremine ilişkin dizi yazıları Milliyet ve Cumhuriyet gazetelerinde yayımlandı.
İzmir'de Tarık Dursun K. ve Cengiz Tuncer’le Kervan (1952, 8 sayı); Dinar’da, Şairler Yaprağı (1954-1957, 36 sayı) dergilerini, kitap yayınlarını ve edebiyata da yer veren haftalık Yeni Dostluk (1958) ve Vatandaş (1960) adlı siyasi gazeteleri çıkardı‘Türkiye’nin Tek Şiir Dergisi’ iddiasıyla yayın hayatına başlayan Şairler Yaprağı ile edebiyat çevrelerinde adından söz ettirdi, uzaktaki şairlerle dostluklar kurdu ve Türkiye'de tanındı. Şairler Yaprağı Yayınları adıyla kitaplar da yayımladı.[3]
1995 Dinar depreminden sonra ailesiyle birlikte Ankara'ya taşındı. 2000 yılında Dionysos Şiir Ödülü’ne değer görüldü.[3] 2 Eylül 2019 tarihinde öldü. 2020'den itibaren anısına Nedret Gürcan Edebiyat Ödülleri verilmektedir.
Nedret Gürcan Edebiyat Ödülleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Payda Yayınları ile Nedret Gürcan ailesi tarafından 2020 yılından itibaren her yıl değişik bir alanda Emek Ödülü verilmektedir. Seçici Kurul, ülkedeki yıllık edebiyat ortamını değerlendirmesi sonucu ödül alacak kişi ya da kurum belirler.
2019'da Türkiye'de üç büyük şehir (Ankara, İstanbul, İzmir) dışında yayın yaşamını sürdüren sanat ve edebiyat dergilerin arasında değerlendirme yapan seçici kurul, Bafra’da yayımlanan Edebiyat Nöbeti dergisini ödüle değer buldu.[4] Ödül gereği derginin 32. sayısı Nedret Gürcan Özel Sayısı olarak yayımlandı.
2021'de seçici kurul şair Hidayet Karakuş'u ödüllendirdi.[5] 2022'de "Nedret Gürcan Basın Emek Ödülü" adıyla verilen ödüle gazeteci, şair, yazar Attila Aşut değer görüldü.[6] 2023'te mimari alanda cumhuriyet değerlerini savunma çalışmaları nedeniyle Mimarlar Odası Ankara Şube Başkanı Tezcan Karakuş Candan Aydınlanma ve Emek Ödülü'nün sahibi oldu.[7] 2024 yılında halkbilimi dalındaki büyük emeği nedeniyle araştırmacı Sabri Koz ödüle değer bulundu.[8]
Eserleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Şiir kitapları
[değiştir | kaynağı değiştir]- Yaşadıkça Aşk, Kaynak Yayınları, Ankara 1953.
- Festival, Şairler Yaprağı Yayınları, Dinar 1956.
- İki Beyaz Çizgi, Yeditepe Yayınları, İstanbul 1963.
- Bulut İndi, Yeditepe Yayınları, İstanbul 1972.
- Tutkun ve Kırgın, Yaprak Yayınları, İstanbul 1996.
- Beş Çayı, Broy Yayınları, İstanbul 1998.
Anı kitapları
[değiştir | kaynağı değiştir]- Benim Sevgili Taşram, Dünya Yayıncılık, İstanbul 2003, ISBN 975-3040-989
- Yaşanmış Taşra Öyküleri, Dünya Yayıncılık, İstanbul 2005, ISBN 975-3042-752
- Hoşça Kal Dinar, Heyamola Yayınları, İstanbul 2008, ISBN 978-9756-121-77-1
- Nedret Gürcan'a Edebiyatçı Mektupları 28 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Yay. Haz. Turgut Çeviker) ve Yayınevi, 2016
Romanlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- İzmir'de Üç Gün ve Bir Gece, Agora Kitapları, İstanbul 2007, ISBN 978-9944-916-90-5
Hakkında çıkan yayınlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Taşrada Şiire Tutunmak - Nedret Gürcan, Akçağ Yayınları, Doç. Abdullah Şengül, Döndü Çifci, 2007, ISBN 978-975-338-880-1
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Gürcan, Nedret (2008). Hoşça kal Dinar. Heyamola Yayınları. s. 19. ISBN 9756121777. 7 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2021.
- ^ a b Şengül, Abdullah (2 Nisan 2018). "Nedret Gürcan". Türk Edebiyatı İsimler sözlüğü. ISBN 978-9944-237-86-4. 23 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2024.
- ^ a b ""Taşranın şairi" Nedret Gürcan'ı Anıyoruz". Türkiye Yazarlar Sendikası. 23 Eylül 2020. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2024.
- ^ "Nedret Gürcan Edebiyat Ödülü sahibini buldu". Parşömen. 30 Kasım 2020. 12 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2024.
- ^ "2021 Nedret Gürcan Edebiyat Ödülü Hidayet Karakuş'a Verildi". bilgiyayinevi.com.tr. 12 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2024.
- ^ "Nedret Gürcan Edebiyat Ödülü yazarımız Aşut'un". Birgün. 12 Ekim 2022. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2024.
- ^ "Nedret Gürcan ödülü Tezcan Karakuş Candan verildi". 25 Eylül 2023. 12 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2024.
- ^ "'2024 Nedret Gürcan Edebiyat Ödülü' Sabri Koz'a verildi". Birgün. 9 Temmuz 2024. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2024.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Milliyet Gazetesi [1] 26 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Sabah Gazetesi [2]