Murat Arslan
Murat Arslan | |
|---|---|
| Doğum | 1974 (50-51 yaşında) Ankara |
| Vatandaşlık | Türkiye |
| Eğitim | İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi |
| Meslek | Hukukçu |
| Tanınma nedeni | Yargıçlar ve Savcılar Birliği (YARSAV) Başkanı |
Murat Arslan (d. 1974; Ankara) Türk hâkim ve hukukçu, eski YARSAV (Yargıçlar ve Savcılar Birliği) Başkanı. Türkiye'de yargı bağımsızlığı, adil yargılama ve hukukun üstünlüğü konularında aktif rol oynamış bir isimdir.[1][2]
Eğitim ve meslek hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]İlk, orta ve lise eğitimini Ankara'da tamamlayan Arslan, 1999 yılında İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nden mezun oldu. Avukatlık stajını tamamladıktan sonra 2001 yılında Sayıştay'da denetçi yardımcısı olarak meslek hayatına başlayan Arslan, 2003 yılında denetçi oldu ve 2004 yılında Sayıştay Daireler Kurulu raportörlüğüne getirildi. 2006 yılında Anayasa Mahkemesi raportörlüğüne atandı.[2][3] 10 Ağustos 2015'te Anayasa Mahkemesi raportörlügü görevinden gerekçesiz olarak alınarak Sayıştay'daki görevine geri gönderildi.[4]
YARSAV Başkanlığı
[değiştir | kaynağı değiştir]Murat Arslan, 5 Aralık 2010'da Yargıçlar ve Savcılar Birliği (YARSAV) Genel Kurulu tarafından yönetim kurulu üyeliğine seçildi.[5] 16 Mart 2011'den itibaren üç dönem YARSAV başkanlığı yaptı. 15 Temmuz 2016 darbe girişiminin ardından ilan edilen olağanüstü hal ile birlikte YARSAV, 23 Temmuz 2016 tarihinde 667 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile kapatıldı.[6] Arslan bu tarihe kadar YARSAV Başkanlığı görevini yürüttü.[1][2]
Tutuklanması ve yargı süreci
[değiştir | kaynağı değiştir]Murat Arslan, 15 Temmuz 2016 darbe girişiminin ardından başlatılan toplu tasfiyeler ve tutuklamalar sırasında 19 Ekim 2016'da gözaltına alındı[7] ve 26 Ekim 2016 tarihinde tutuklandı.[8] 2 yıl 3 aylık tutukluluk sürecinin ardından 18 Ocak 2019'da Ankara 25. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından "silahlı terör örgütüne üyelik" gerekçesiyle 10 yıl hapis cezasına çarptırıldı.[2][3][9] Yargıtay 3. Ceza Dairesi, 9 Mart 2022'de mahkûmiyeti onadı.[10]
Murat Arslan'a verilen 10 yıl hapis cezasının infazının dörtte üçü 16 Nisan 2024 tarihinde tamamlandığı halde avukatı tarafından yapılan şartlı tahliye talebi Cezaevi İdare ve Gözlem Kurulu'nun iyi hal kararına rağmen reddedildi.[11] Arslan'ın avukatının 17 Temmuz 2024 tarihinde yaptığı şartlı tahliye talebi "suçtan pişmanlık duymadığı" gerekçesiyle ikinci kez reddedildi.[12]
Tepkiler
[değiştir | kaynağı değiştir]Fransız Milli Hakimlik ve Savcılık Okulu (ENM), YARSAV Başkanı Murat Arslan'ın tutuklanmasına tepki olarak, 2017 döneminde resmi ismini "YARSAV" olarak değiştirdi. Her yıl geçici olarak adaleti temsil eden bir kişi ya da kurumun adını alan okul, "Türkiye’de yargının bağımsızlığı icin mücadele eden Yargıçlar ve Savcılar Birliği'ni (YARSAV) desteklemek için" bu kararı aldığını açıkladı.[13]
MEDEL (Demokrasi ve Özgürlükler için Avrupalı Yargıçlar), YARSAV Başkanı Murat Arslan’ın mahkumiyetine ilişkin olarak 18 Ocak 2019 günü bir açıklama yaptı. Açıklamada özetle, verilen kararın sürpriz olmadığı, yargılama sürecinin şeffaf olmadığı ve hukukun üstünlüğü kriterlerinin karşılanmadığı, YARSAV Başkanı iken, YARSAV'ı temsilen uluslararası Hakimler ve Savcılar Örgütlerinin (IAJ, MEDEL, EAJ) toplantılarına katılan Murat Arslan'ın, hukukun üstünlüğü, insan haklarına saygı ve yargı bağımsızlığı konularında aktif rol oynadığı belirtildi.[14]
BM Hakimler ve Avukatların Bağımsızlığı Özel Raportörü Diego Garcia-Sayán, Murat Arslan hakkında verilen mahkumiyet kararına, "Hakim Arslan'ın mahkumiyeti Türkiye'de yargının bağımsızlığına yönelik ağır ve sert bir saldırıdır ve hukukun üstünlüğünün sağlandığı demokratik bir devlette bağımsız ve tarafsız bir yargı, toplumun tamamı için temel bir güvencedir" sözleriyle tepki gösterdi.[15]
Alman Yeni Yargıçlar Derneği (NRV) tarafından yapılan yazılı açıklamada, Murat Arslan'a yönelik mahkumiyet kararına tepki gösterilerek, Arslan hakkındaki iddiaların kanıtlanmadığı ve adil yargılanmadığı belirtildi ve "Türkiye'nin bir hukuk devleti olma iddiasından artık vazgeçtiği" tespitine yer verildi.[16]
Ödüller
[değiştir | kaynağı değiştir]Murat Arslan, 9 Ekim 2017 tarihinde Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi (AKPM) tarafından, insan haklarının savunulmasında üstün çabaları görülen birey, sivil toplum kuruluşu veya kurumları ödüllendiren beşinci Václav Havel İnsan Hakları Ödülü'ne layık görüldü.[1][17][18] Bu sırada Türkiye Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, Gülen Hareketi ile bağlantıları nedeniyle tutuklanan bir kişiye ödül verilmesinin yanlış ve kabul edilemez olduğu belirtilerek bu durumun AKPM'nin güvenilirliğini zedelediği vurgulandı.[19]
Arslan, 21 Eylül 2022 tarihinde Uluslararası Hakimler Birliği (International Association of Judges: IAJ) tarafından "yargı bağımsızlığı" ödülüne layık görüldü.[20] Tutuklu olan Arslan'ın ödülü Baş Yargıç Christophe Régnard tarafından kendisi adına alındı.[21]
Kişisel yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]Murat Arslan, evli ve iki çocuk babasıdır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c "Hapisteki Türk hakim Murat Arslan, 2017 Václav Havel İnsan Hakları Ödülü'nü kazandı". Erişim tarihi: 10 Ekim 2025.
- ^ a b c d "YARSAV'ın Eski Başkanı Arslan'a 10 Yıl Hapis". Erişim tarihi: 10 Ekim 2025.
- ^ a b "Anayasa Mahkemesi Murat Arslan kararı". Erişim tarihi: 11 Ekim 2025.
- ^ "YARSAV Başkanı Arslan, AYM Raportörlüğü görevinden gerekçesiz olarak alındı". Erişim tarihi: 10 Ekim 2025.
- ^ "YARSAV'da yine Tarhan'ın listesi kazandı". Erişim tarihi: 10 Ekim 2025.
- ^ "OHAL'de İlk Kararname: Gözaltı Süresi 1 Ay, Binlerce Kurum Kapatıldı". Erişim tarihi: 10 Ekim 2025.
- ^ "Eski YARSAV Başkanı Murat Arslan, Gözaltına Alındı". Erişim tarihi: 10 Ekim 2025.
- ^ "Eski YARSAV Başkanı Murat Arslan tutuklandı!". Erişim tarihi: 10 Ekim 2025.
- ^ "YARSAV eski başkanına 10 yıl hapis cezası". Erişim tarihi: 10 Ekim 2025.
- ^ "YARSAV eski başkanı Arslan'ın cezası onandı". Erişim tarihi: 10 Ekim 2025.
- ^ "YARSAV Başkanı Arslan hakkında tahliye talebi". Erişim tarihi: 10 Ekim 2025.
- ^ "Le Monde: Türkiye'de Yargı bağımsızlığı mücadelesinin öncü isimlerinden Yargıç Arslan hâlâ cezaevinde". Erişim tarihi: 10 Ekim 2025.
- ^ "Fransız hakim adaylarından Türk hukukçulara ve YARSAV'a destek". Erişim tarihi: 10 Ekim 2025.
- ^ "MEDEL Açıklaması – Türkiye: Vaclav Havel İnsan Hakları Ödülü sahibi Murat Arslan'ın ağır ve haksız yere mahkûm edilmesi". Erişim tarihi: 10 Ekim 2025.
- ^ "BM Raportörü Murat Arslan'a ceza verilmesine tepki gösterdi". Erişim tarihi: 10 Ekim 2025.
- ^ "Murat Arslan'ın mahkumiyetine Alman yargıçlardan tepki". Erişim tarihi: 10 Ekim 2025.
- ^ "Václav Havel İnsan Hakları Ödülü 2017 Murat Arslan'a verildi". Erişim tarihi: 10 Ekim 2025.
- ^ "Václav Havel Human Rights Prize". Erişim tarihi: 10 Ekim 2025.
- ^ "Türkiye, Gülencilerle bağlantılı eski bir yargıca ödül veren PACE'yi sert bir dille eleştirdi". Erişim tarihi: 10 Ekim 2025.
- ^ "IAJ Yargı Bağımsızlığı Ödülü". Erişim tarihi: 10 Ekim 2025.
- ^ "Murat Arslan'a IAJ Yargı Bağımsızlığı Ödülü". Erişim tarihi: 10 Ekim 2025.