Metropolis (film)

Metropolis
Metropolis
	Film afişi
Yönetmen	Fritz Lang
Yapımcı	Erich Pommer
Senarist	Thea von Harbou (roman); Fritz Lang (sinemaya uyarlaması)
Oyuncular	Alfred Abel; Brigitte Helm; Gustav Fröhlich; Rudolf Klein-Rogge
Müzik	Gottfried Huppertz (asıl sürüm)
Dağıtıcı	Universum Film A.G. (Almanya); Paramount Pictures (ABD)
Cinsi	Sinema filmi
Renk	Siyah Beyaz
Çıkış tarih(ler)i	10 Ocak 1927, Almanya (ilk gösterim)
Süre	210 dak.(Alman prömiyer cut); 114 dak./25 fps (1927 ABD kesilmiş sürüm)
Dil	sessiz film
Bütçe	7.000.000 Reichsmark (tahmini)

Metropolis, Avusturyalı-Alman yönetmen Fritz Lang'ın çektiği sessiz bilimkurgu filmidir. Alman yapımı film, Babelsberg Stüdyoları'nda çekildi ve 1927'de Weimar Cumhuriyeti'nin en güçlü döneminde gösterime girdi. Dönemin en pahalı sessiz filmi olan yapım için yaklaşık 7 milyon Reichsmark (2005 değerleriyle 200 milyon dolar) harcanmıştır.^[1]

Fritz Lang'ın daha sonra belirttiği üzere, bilimkurgu camiasında da uzunca süre adını koruyan bu yapıt Lang'ın 1924 yılında yaptığı ilk Amerika Birleşik Devletleri'ne seyahatinde New York'u okyanus gemisinin güvertesinden gece vakti şehir silüeti olarak görüşünden esinlenmiştir.^[2]

Filmin senaryosu 1924'te Lang ve eşi Thea von Harbou tarafından yazıldı. von Harbou 1926'da senaryoyu romanlaştırdı.

İlk gösterimi 10 Ocak 1927'de Almanya'da yapılan film, 1927'nin Ekim ayında tam İstanbul'da gösterime girmek üzereyken hükûmet tarafından ateizm propagandası yaptığı ve komünizmi övdüğü gerekçeleriyle yasaklanmıştı.^[3]

Fütüristik bir distopya ortamında geçen film, sık rastlanan bir bilimkurgu temasını anlatır: kapitalist bir düzende işçiler ile işverenler arasında yaşanan sosyal krizi anlatmaktadır. Alman dışavurumcu sinema akımının bir örneği olan film aslında ekspresyonist olarak başlayıp daha ılımlı bir şekilde biter. Sürekli tekrarlanan "üreten eller ile planlayan beyin arasındaki aracı kalp olmalıdır" cümlesi Almanlara o dönemde korporatizmin ne kadar yakın göründüğünü anlatmaktadır. Film Naziler tarafından da çok beğenilmiş, özellikle de "arabulucu" simgesi halkın farklı kesimleri arasında dengeyi sağlayacak olan devlet ile özdeşleştirilmiştir.

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Metropolis (film) ile ilgili ortam dosyaları mevcuttur.

Metropolis: A Film Far Ahead of its Time 21 Ocak 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
The official site of the new restoration
About restoring 'Metropolis'
Metropolis novelization by Thea von Harbou
Metropolis 9 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. at the UNESCO Memory of the World Programme register
Curlie'de Metropolis (DMOZ tabanlı)
Metropolis 4 Şubat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. at MetaCritic
Rotten Tomatoes'ta Metropolis
Dışavurumcu Sinema Klasikleri – Fritz Lang’ın Metropolis’i 22 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Metropolis: Sinemasal Dünya Film Eleştirisi

Ayrıca bakınız

Distopik filmler listesi

Notlar

^ Richard Scheib (2003), Metropolis eleştirisi 25 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., (erişim: 24 Kasım 2005).
^ "ielts metni çevirisi" (PDF). ielts. 30 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF).
^ Tarih, Atlas (Temmuz 2010). "Malumatfuruş". Atlas Tarih. Cilt Sayı 2. ss. Sayfa 11.

[1] Richard Scheib (2003), Metropolis eleştirisi 25 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., (erişim: 24 Kasım 2005).

[2] "ielts metni çevirisi" (PDF). ielts. 30 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF).

[3] Tarih, Atlas (Temmuz 2010). "Malumatfuruş". Atlas Tarih. Cilt Sayı 2. ss. Sayfa 11.

[1]

[2]

[3]

g t d Fritz Lang'ın yönettiği filmler
Almanya dönemi 1919-1933	Halbblut (1919) • Der Herr der Liebe (1919) • Die Spinnen, 1. Teil - Der Goldene See (1919) • Harakiri (1919) • Die Spinnen, 2. Teil - Das Brillantenschiff (1920) • Das wandernde Bild (1920) • Vier um die Frau (1921) • Der müde Tod (1921) • Dr. Mabuse the Gambler (1922) • Die Nibelungen: Siegfried (1924) • Die Nibelungen: Kriemhilds Rache • Metropolis (1927) • Spione (1928) • Frau im Mond (1929) • M (1931) • Das Testament des Dr. Mabuse (1933)
Fransa dönemi 1934	Liliom (1934)
ABD dönemi 1936-1956	Fury (1936) • You Only Live Once (1937) • You and Me (1938) • The Return of Frank James (1940) • Western Union (1941) • Man Hunt (1941) • Moontide (1942) • Hangmen Also Die! (1943) • Ministry of Fear (1944) • The Woman in the Window (1944) • Scarlet Street (1945) • Cloak and Dagger (1946) • Secret Beyond the Door (1948) • House by the River (1950) • American Guerrilla in the Philippines (1950) • Rancho Notorious (1952) • Clash by Night (1952) • The Blue Gardenia (1953) • The Big Heat (1953) • Human Desire (1954) • Moonfleet (1855) • While the City Sleeps (1956) • Beyond a Reasonable Doubt (1956)
Sonrası	Der Tiger von Eschnapur (1959) • Das indische Grabmal (1959) • Die tausend Augen des Dr. Mabuse (1960)
Oyuncu olarak	Le Mépris (1963)