Kick boks

Kick boks, yumruk, tekme, diz uygulamalarının bir araya getirilmesiyle oluşturulmuş eklektik bir yakın dövüş stili ve dövüş sporudur. Egzersiz sistemi olarak uygulanabildiği gibi tam temaslı bir mücadele sporu olarak da uygulanabilmektedir.[1] Bu spor dalının küresel federasyonu WAKO'dur.
1990'lardan beri kickboks, Brezilya Jiujitsusu'su ve halk güreşinden gelen kara dövüşü teknikleriyle karma dövüş sanatlarının ortaya çıkmasına katkıda bulundu.
Tek bir uluslararası yönetim organı yoktur, ancak bazı uluslararası yönetim organları arasında Dünya Kickboks Organizasyonları Birliği (WAKO olarak da bilinir), Dünya Kickboks Birliği, Uluslararası Spor Karate Birliği, Uluslararası Kickboks Federasyonu ve Dünya Kickboks Ağı yer alır. Sonuç olarak, tek bir kickboks dünya şampiyonası yoktur ve şampiyon unvanları, diğerlerinin yanı sıra Glory, K-1 ve ONE Championship gibi bireysel promosyonlar tarafından verilmektedir. Farklı yönetim organları altında düzenlenen maçlarda dizlerin kullanılmasına veya perçinlenmeye izin verilmesi gibi farklı kurallar uygulanır.[2]
Dövüş, normalde boks eldivenleri, ağız koruyucuları, şortlar ve tekme kullanımını kolaylaştırmak için çıplak ayakla bir boks ringinde gerçekleşir. Kickboks, nefsi müdafaa, genel kondisyon veya rekabet amacıyla yapılır. Kickboksun bazı stilleri şunlardır: Karate, Muay Thai, K-1 Rules, Lethwei, Sanda ve Savate.[3]
Kick boks aynı zamanda benzeri spor türlerini tanımlamakta kullanılan genel (generic) bir terimdir. Bu ad altındaki stiller:
- Pradal Serey (Kmer kick boksu) — Muay Thai'nin (Tayland Boksu) öncülü olduğunu varsayanlar bulunmaktadır. Diz ve dirsek vuruşları vardır.
- Japon kick boksu - Muay Thai'ye benzemekte fakat farklı bir puanlama sistemine sahiptir.
- Full Contact (Amerikan boksu) - Vücut koruyucuları kullanılır.
- Aynı zamanda K-1, Light Contact, Semi contact, Kick Light, Point Fighting gibi dalları vardır.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Kick Boks, Asya'da 2.000 yıl öncelere kadar dayanan bir spor dalıdır. Japon Kick Boks'u 1960'larda, Amerikan kick boksu ise 1970'li yıllarda ortaya çıkmıştır. Japon Kick Boksu, 1993 yılından itibaren K-1 Rules adıyla anılmaya başlamıştır. İlk profesyonel kick bokscu aynı zamanda Amerikan kick boksunun mucidi olan Georg F. Brueckner 'dir. 1976’da Avrupa’da yaygınlaşan kick boks, WAKO’nun organizasyonlarıyla gelişmeye başlamıştır. WAKO’nun kurucusu Georg F. Brueckner’dir. Kendisi 1978’de 18 ülkeden 110 sporcu ile Semi-contact ve Full-contact Karate branşlarında ilk Dünya şampiyonasını düzenleyen kişidir. Sonrasında WAKO, ivedilikle yeni dövüş sporları için kuralları ve düzenlemeleri oluşturdu ve dünyada özgün bir kick boks federasyonu olarak görevini sürdürdü. Her bir üye ülke her bir ağırlık kategorisinde yalnızca bir sporcu ile temsil edilmekte ve böylelikle en iyi sporcuların katılımı sağlanmaktadır. Kick boks, birçok uluslararası kuruluş tarafından temsil edilmektedir, bu kuruluşlardan en bilinen ve en aktif olanların başında WAKO gelmektedir. 1980’li yılların sonuna doğru bu gelişmelerde bir dönüm noktası oldu. WAKO ilk olarak, WUKO’da karate şampiyonu olmuş olan (1972) İtalya’lı Ennio Falsoni tarafından yönetiliyordu. PKA’da ise birçok başarılı kişinin emekli olmaya başlaması sebebiyle rüzgar ters yönden esmeye başladı.
WKA ise hem Howard Hanson hem de Arnold Urquide'yi kaybetti ve bunun üzerine Avrupa’da Hollandalı Fred Royers ile aslen WAKO’ya has olan semi-contact, light-contact ve full-contact branşlarında organizasyonlar yapmaya başladı.
Ennio Falsoni, Fred Royers ile bir anlaşmaya varmak için girişimlerde bulundu. Bu anlaşma ile WKA’nın WAKO sınırlarında yer alan branşlarda müsabaka düzenlememesi ve WAKO’nun da WKA’ya bacaklara tekme atma hakkını vererek sporcuların profesyonel anlamda WKA’da yarışmalarına izin verilmesiydi.
WKA bu teklife olumsuz yanıt verdi. Daha sonra, WAKO 1991 yılında Madrid’de yapılan bir toplantıda "Low Kick" ismindeki branşı başlatma kararı aldı. İlk zamanlar sadece birkaç ülke bu branşa ilgi duymasına rağmen ilgi büyüktü. WAKO buna ilave olarak WKA’nın sunduğundan farklı bir şekilde bir branşı kullanmaya başladı. Bu sayede Muay Thai’in bir tarzı olan siamesedeki gibi kaval yardımıyla vuruş ve bu tekniğe karşı ne şekilde blok alınacağını öğretmeye başladı. Low kick branşındaki sporcuların Muay Thai sporuna ilgi duymaya başlamaları bu sebeptendir. Her ne kadar teknikler benziyor olsa da sporcular her iki sporunda kültürünü, tarihini ve uygulanışındaki farklılıkları bilmektedir. Bu sebeple WAKO 2000 yılında Thai/Kick Boks ve Aero-Kick Boks, 2010 yılında da Kick Light branşlarını da kapsamına dahil etti.
WAKO turnuvalarında yarışmadan önce her bir sporcu kendi ülkesinde zorlu ve uzun bir seçmeye tabi tutulur. Normal olarak bu kişiler zaten belirli bir Kick Boks stilinde kendi ağırlık kategorisinde ülkelerinin ulusal şampiyonlarıdır. WAKO 8 farklı Kick Boks stilini önermektedir. Bunlar Semi Contact, Light Contact, Full Contact, Low Kick, K1 kuralları, Aero-Kick Boks, Müzikal Form ve Kick Light’dır. Beş stil tatami üzerinde yapılırken, diğer üç stil ringde yapılır. Bu yüzden WAKO mümkün olan en iyi Kick Boks dövüşlerini garanti etmektedir ve onun altın madalyalı sporcuları gerçek şampiyonlardır. Bugün WAKO, 5 kıtada 110 milletten oluşmaktadır ve büyük çoğunlukla WAKO en güçlü en iyi Ulusal Kick Boks Organizayonlarını birleştirici görev üstlenmektedir. WAKO’ya şu anda 88 Ulusal Federasyon üyedir bu federasyonlar resmi olarak kendi ulusal olimpik komiteleri veya en yüksek devlet spor otoriteleri tarafından tanınmaktadır.
Bugün WAKO dünya genelinde 15 binden fazla kulüp ve milyonlarca Kick Boksçunun olduğu bir alanda faaliyetini sürdürmektedir. WAKO tarafından her yıl ulusal ve uluslararası binden fazla amatör organizasyon düzenlemektedir.
WAKO’nun, 14 Aralık 2007’de GAISF’in resmi üyesi olmak ve tanınmak için yapılan başvurusu GAISF ve OCA tarafından kabul edildi. WAKO, Sport Acord tarafından dört yılda bir yapılan ve ilki 2010 yılında Çin’de düzenlenen “Dövüş Sanatları Oyunlarına” iştirak etti.
WAKO tüm dünyada düzenli olarak organize ettiği kıtasal ve dünya şampiyonalarını kararlı bir şekilde devam etmekte ve spor arenalarında binlerce izleyicinin ilgi duyduğu organizasyonları başarı ile düzenlemektedir.[4][5]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2023.
- ^ "TARİHÇE - Türkiye Kick Boks Federasyonu". www.kickboks.gov.tr. Erişim tarihi: 2025-12-30.
- ^ "Kickboxing History - Karate Jutsu Kai". karatejutsukai.com. Erişim tarihi: 2025-12-30.
| Spor ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |