Kelpi

Herbert James Draper'ın çizimiyle Kelpi, 1913

Kelpi veya su kelpisi, İskoçya'nın göl ve havuzlarında yaşayan, şekil değiştiren su ruhuna verilen İskoç ismidir. Genellikle at gibi göründüğü söylenir ama insan formuna da bürünebilir. Bazı söylentiler, kelpinin insan formuna bürünse bile toynaklarını koruduğunu belirtir. Robert Burns tarafından 1786 yılında yazılan “Şeytan'ın Adresi” adlı şiirde ima edildiği gibi Hristiyanlıktaki Şeytan ile ilişkisi olduğu düşünülür. İskoçya'daki hemen hemen her büyük su kütlesiyle ilgili bir kelpi hikâyesi vardır.

Kelpiler, özellikle çocuklar ve gençler için büyük bir tehlike olarak görülür. Efsanelere göre, bir kelpi genellikle nehir veya göl kenarında sakin bir at gibi görünür ve çocukları ya da yolcuları sırtına bindirmeye davet eder. Ancak bir kez kelpinin sırtına binen kişi, büyülü derisi sayesinde yapışıp kalır ve kelpi tarafından suyun derinliklerine çekilerek boğulur. Kimi anlatılarda ise kelpiler, güzel bir kadın formuna bürünüp genç erkekleri baştan çıkararak suya sürükler ve onları da boğar.

Kelpi hikâyeleri, İskoçya'daki neredeyse her büyük su kütlesiyle ilişkilendirilmiştir ve bu anlatıların temelinde, çocukları tehlikeli sulardan uzak tutmak veya genç kadınları yabancılara karşı uyarmak gibi toplumsal mesajlar olduğu düşünülmektedir. Ayrıca, kelpi efsanelerinin kökeninin antik Kelt ve İskandinav mitolojilerine dayandığı, benzer su ruhlarının diğer Kelt coğrafyalarında da farklı isimlerle yer aldığı bilinmektedir. Örneğin, Orkney'de “Nuggle”, Shetland'da “Shoopiltie” ve Galler'de “Ceffyl Dŵr” benzer özellikler taşır.

Günümüzde Falkirk'te yer alan ve 30 metre yüksekliğindeki “The Kelpies” heykelleri, bu mitolojik varlığın İskoç kültüründeki önemini simgeleyen çağdaş bir anıttır.