Kadir Manga
Kadir Manga | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 1947 Akşehir, Konya, Türkiye |
| Ölüm | 31 Mayıs 1971 (24 yaşında) Nurhak, Kahramanmaraş, Türkiye |
| Ölüm sebebi | Silahla vurulma |
| Defin yeri | Akşehir Nasreddin Hoca Mezarlığı[kaynak belirtilmeli] |
| Tanınma nedeni | Politik Aktivist |
Kadir Manga (d. 1947, Akşehir, Konya – ö. 31 Mayıs 1971, Nurhak), Türkiye Halk Kurtuluş Ordusunun (THKO) kurucularındandır.
12 Mart Muhtırası'ndan sonra emniyet güçlerinde yakalanan Deniz Gezmiş ve arkadaşlarının serbest bırakılması için Kürecik Radar Üssü'ndeki Amerikalıları rehin almaya giden militan ekibinde yer aldı. 31 Mayıs 1971'de Nurhak Dağı'nda emniyet güçleri ile girdiği çatışmada Sinan Cemgil ve Alparslan Özdoğan ile birlikte hayatını kaybetti.
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]1947'de Konya'nın Akşehir ilçesinde doğdu.[1] İlkokulu ve orta öğreniminin ilk Akşehir'de, lise öğrenimini İzmir'de tamamladı.
1967'de Erzurum Atatürk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi'nin Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü'ne girdi. O yıl kurulan Fen-Edebiyat Fakültesi Fikir Kulübü'nün kurucu başkanı oldu.[2] Aynı yıl üniversitede kurulan Fikir Kulüpleri Federasyonu (FKF) Erzurum Sekreterliği'nin yönetim kurulunda yer aldı.
1968 yılı boyunca öğrenci derneği seçim kampanyasını ve eğitim çalışmalarının örgütledi. 4 Ocak 1969 tarihindeki FKF Olağan Kongresi'ne Erzurum delegesi olarak katıldı ve FKF Genel Sekreterliği yönetim kuruluna girdi.[1] 1969 yılı sonlarına kadar gerek Erzurum Atatürk Üniversitesi'nde gerekse çevre illerdeki devrimci eylemlerin örgütlenmesini yönetti ve eylemlere aktif olarak katıldı.[3]
1969 yılının Aralık ayında Hüseyin İnan'ın çağrısı üzerine Filistin'e giderek El Fetih örgütü kamplarında silahlı mücadele için eğitim gördü. Türkiye'ye döndükten sonra Diyarbakır’da yakalandı; sekiz ay Diyarbakır Cezaevinde yattı.
Tahliye olduktan sonra, merkezi ODTÜ'de bulunan Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu (THKO) adlı silahlı örgütün dağ kadrosunda yer aldı. 12 Mart Muhtırası verildiği gün THKO'nun kır örgütü ile dağdaydı.[1] Aralarında Deniz Gezmiş, Hüseyin İnan ve Yusuf Aslan'ın da bulunduğu bir kısım THKO üyesinin emniyet güçlerince yakalanması üzerine Kürecik Radar Üssü'ne baskın yapıp içindeki Amerikan personelini rehin almayı; rehineler karşılığında Deniz Gezmiş ve arkadaşlarının serbest bırakılmasını istemesi planlayan 7 kişilik THKO ekipte yer aldı.[4][5]
Ekip, 31 Mayıs 1971 günü Adıyaman’ın Gölbaşı ilçesine bağlı İnekli köyü civarında mola verdikleri sırada jandarma birlikleri tarafından kuşatıldı. Teslim olmayıp birliklerle çatışmaya girdiler. Kadir Manga çatışmada Sinan Cemgil ve Alparslan Özdoğan ile birlikte hayatını kaybetti.
Yazında Kadir Manga
[değiştir | kaynağı değiştir]Kitaplar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Sinan: Nurhak Dağlarından Sonsuzluğa, Turhan Feyizoğlu, Ozan Yayıncılık, İstanbul, Ağustos 2000, ISBN 975-7891-29-0
- Gülünün Solduğu Akşam, Erdal Öz, Can Yayınları, İstanbul, 1997, ISBN 978-975-510-086-9
- Öldükleriyle Kalmadılar, Orhan İyiler, Ceylan Yayıncılık, İstanbul, 1996, ISBN 978-975-842-606-5
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]- Deniz Gezmiş
- Hüseyin İnan
- Yusuf Aslan
- Mustafa Yalçıner
- 12 Mart Darbesi
- Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu (THKO)
- Türkiye Halk Kurtuluş Partisi - Cephesi
- Mahir Çayan
- İbrahim Kaypakkaya
- Alparslan Özdoğan
- Sinan Cemgil
- Nurhak
- Fikir Kulüpleri Federasyonu (FKF)
- Türkiye Devrimci Gençlik Federasyonu (DEV-GENÇ)
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c Sümer, Tuncer (31 Mayıs 2019). "Fakülteden Dağlara: Kadir Manga". bianet.org. 20 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2025.
- ^ Fakülteden Dağlara: Kadir Manga
- ^ Demirer, Temel (10 Temmuz 2021). "Nurhak ayaktayken "Öldü mü denir onlara"". Son Haber. 10 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2025.
- ^ Can Dündar (31 Mayıs 2025), “Nurhak” (31 Mayıs 1971) 54 yıl önceki katliam... “Delikanlım” belgeselinden…27 Ağustos 2025
- ^ "Mustafa Yalçıner: Sanırım Sinan'ın Parmağı Tetiğe Basılı Kaldı". bianet.org. 28 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2025.