Kabal
Kabal (İngilizce: Cabal), genellikle kendi özel görüşlerini ya da çıkarlarının başarısı için bir ideoloji, bir devlet veya belirli bir topluluk içinde ilerletmek amacıyla, çoğu zaman entrika yoluyla ve grup dışındakilerin bilgisi olmadan hareket eden, gizli bir proje etrafında bir araya gelen bir grup insan tarafından kurulan gruptur. Bu terimin kullanımı genellikle siyasi amaç, komplo ve gizlilik gibi olumsuz çağrışımlar taşır. Ayrıca bu terim gizli bir entrika veya dar bir grup demek gelen klik anlamına da gelebilir; aynı zamanda fiil olarak da kullanılabilir (örneğin, "bir kabal oluşturmak" ya da "gizlice komplo kurmak").[1][2]
Etimoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]Kabal terimi, İbranice kutsal metinlerin (קַבָּלָה) Yahudi mistik yorumu olan Kabala'dan (çok sayıda yazım varyasyonu olan bir kelime) türetilmiştir.[3] İbranice'de "kabul görmüş öğreti" veya "gelenek" anlamına gelirken, Avrupa kültüründe (Hristiyan Kabala, Hermetik Kabala) okültizm veya sır ile ilişkilendirilmiştir.[4]
Bu kelime, Fransızca cabale aracılığıyla İngilizceye geçmiştir; kökeni ise Orta Çağ Latincesi cabbala'dır. 17. yüzyılın başlarında, özellikle İngiltere Kralı II. Charles ve Oliver Cromwell ile bağlantılı kullanımları sayesinde İngiltere'de bilinmeye başlamıştır.[5][6] 17. yüzyılın ortalarına gelindiğinde, bu terim daha da gelişerek küçük bir grup tarafından gerçekleştirilen bir entrika anlamına gelmeye başlamış ve aynı zamanda bu entrikalara karışan insan grubunu, yani yarı gizli bir siyasi kliği de ifade etmiştir.[7]
Bu terimin bugünkü anlamını, 1668'de İngiltere Kralı II. Charles'ın "Kabal Bakanlığı" olarak adlandırılan bir grup bakandan aldığına dair bir teori bulunmaktadır. Üyeler arasında Sir Thomas Clifford, Lord Arlington, Buckingham Dükü George Villiers, Lord Anthony Ashley Cooper ve Lauderdale Dükü John Maitland bulunuyordu; bu kişilerin isimlerinin baş harfleri tesadüfen CABAL kelimesini oluşturuyordu.[8] Bu üst düzey devlet yetkilileri, İngiltere'yi Hollanda'ya karşı olası bir savaşta Fransa ile ittifak hâline getiren Dover Antlaşması’nın imzacılarındandı ve aynı zamanda Gizli Dover Antlaşması için bir örtü görevi gördüler.[9][10] Kelimenin, bakanlar grubunun isimlerinin baş harflerinden oluşan bir kısaltma olarak ortaya çıktığı yönündeki teori, halk etimolojisidir; ancak bu tesadüf dönemin dikkatini çekmiş ve kelimenin kullanımını muhtemelen yaygınlaştırmış olabilir.[11]
Hollanda'da kullanımı
[değiştir | kaynağı değiştir]Felemenkçe'de kabaal, kabale veya cabale kelimesi 18. yüzyılda aynı şekilde kullanılıyordu. Friesche Kabaal (Frizya Kabalası), stadhouderliği destekleyen ancak aynı zamanda stadholderler IV. Willem ve V. Willem ve onların naipleri üzerinde ve dolayısıyla Birleşik Hollanda Cumhuriyeti'ndeki devlet işlerinde büyük etkisi olan, Oranj-Nassau yanlısı Friz soylularını ifade ediyordu. Bu etki, saraydaki büyük Friz soylularının gözden düşmesiyle sona erdi. Kelime günümüzde gürültü, patırtı, kargaşa anlamında kullanılmaktadır. Fransızcadan bu şekilde türetilmiş ve ilk kez 1845'te kullanılmıştır.[12]
Komplo teorisi söylemi
[değiştir | kaynağı değiştir]QAnon komplo teorisinin takipçileri, "Kabal" terimini, savunucularına göre demokrasiyi ve özgürlüğü baltalamayı ve kendi küreselci gündemlerini uygulamayı amaçlayan, dünya çapında gizli bir elit örgüt olarak algıladıkları yapıyı ifade etmek için kullanırlar.[13] Avustralya'daki bazı hükümet karşıtı hareketler, özellikle Canberra’nın pandemi sürecindeki uygulamaları sırasında ortaya çıkan sorunları ve başbakan Scott Morrison'ın gizli bakanlık atamalarını, başından beri gizli bir kabal oluşumun varlığının kanıtı olarak gördüler.[14] Bu terim aynı zamanda, yüzyıllardır var olan antisemitik klişeleri çağrıştırdığı için zaman zaman antisemitik bir “köpek düdüğü” (örtülü uyarı veya ima) olarak da kullanılmaktadır.[15][16]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Cabal - Wordpandit" (İngilizce). 13 Ekim 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2025.
- ^ Ball, Molly. "The Secret History of the Shadow Campaign That Saved the 2020 Election". Time (İngilizce). Erişim tarihi: 22 Aralık 2025.
- ^ The American Heritage dictionary of the English language. 3rd ed. Boston: Houghton Mifflin Harcourt. 1996. s. 365. ISBN 978-0-395-44895-3.
- ^ Dan, Yosef (2007). Kabbalah: a very short introduction. Very short introductions. New York ; Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-532705-2.
- ^ Boyer, Richard E. (1966). Oliver Cromwell and the Puritan Revolt: Failure of a Man Or a Faith? (İngilizce). Heath. ISBN 978-7-240-01023-5.
- ^ Express, Britain. "Oliver Cromwell and the Restoration of the Monarchy". Britain Express (İngilizce). Erişim tarihi: 22 Aralık 2025.
- ^ "Cabal". www.worldwidewords.org (İngilizce). Erişim tarihi: 22 Aralık 2025.
- ^
Chisholm, Hugh, (Ed.) (1911). "Cabal". Encyclopædia Britannica. 4 (11. bas.). Cambridge University Press. s. 913.
- ^ Clare, Israel Smith (1893). The Unrivaled History of the World, Containing a Full and Complete Record of the Human Race from the Earliest Historical Period to the Present Time, Embracing a General Survey of the Progress of Mankind in National and Social Life, Civil Government, Religion, Literature, Science and Art (İngilizce). T. J. Steele.
- ^ Ransome, Cyril (1887). A short history of England (İngilizce). s. 269.
- ^ Girdlestone, H. C. (1925). Europe: Its Influence on South Africa (İngilizce). Cape Town: Juta & Co. s. 178.
- ^ DBNL. "Woordregister, Chronologisch woordenboek, Nicoline van der Sijs". DBNL (Felemenkçe). Erişim tarihi: 22 Aralık 2025.
- ^ Zuckerman, Ethan (2019). "QAnon and the Emergence of the Unreal" (PDF). Journal of Design and Science (6): 1-522 Aralık 2025.
At [QAnon's] core is the idea that all American presidents between John F. Kennedy and Donald Trump have been working with a cabal of globalist elites called "The Cabal" to undermine American democracy and forward their own nefarious agenda. ... In all versions of the mythos, the Cabal seeks to destroy American freedom and subjugate the nation to the wills of a world government.
- ^ "Morrison's secret appointments are a slippery slope | Lowy Institute". www.lowyinstitute.org (İngilizce). 12 Eylül 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2025.
- ^ "cabal | #TranslateHate | AJC". www.ajc.org (İngilizce). 10 Mart 2021. Erişim tarihi: 22 Aralık 2025.
- ^ Hübscher, Monika; Von Mering, Sabine, (Ed.) (2022). Antisemitism on social media. Abingdon, Oxon ; New York, NY: Routledge Taylor & Francis Group. ISBN 978-1-003-20049-9.
